Lễ hội Kate là một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc nhất của người Chăm theo đạo Bàlamôn. Đây không chỉ là một sự kiện tôn giáo mà còn là một ngày hội văn hóa, thể hiện tinh thần đoàn kết và gìn giữ bản sắc của dân tộc này.
Giới thiệu về lễ hội Kate
Lễ hội Kate Bình Thuận là minh chứng sống động cho những giá trị văn hóa dân gian truyền thống của người Chăm. Năm 2022, lễ hội đã vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định 776/QĐ-BVHTTDL.

Lễ hội Kate là gì?
Lễ hội Kate còn được biết đến với tên gọi Mbang Katé hay Katê. Đây là một là một lễ hội dân gian mang đậm giá trị tâm linh, giữ vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa của đồng bào Chăm.

Lễ hội Kate được tổ chức nhằm mục đích gì?
Từ “Kate” có nguồn gốc từ từ “Kattika” trong tiếng Phạn và từ “Katik” của người Hindu (Hindu giáo). Xét về nghĩa hẹp, từ này có nghĩa là lễ cúng vào tháng Bảy lịch Chăm. Xét về nghĩa rộng, Kate chỉ lễ hội để tưởng nhớ thần linh, tổ tiên hay những nhân vật có công lao to lớn với dân tộc.
Ngoài việc đáp ứng nhu cầu tâm linh sâu sắc, lễ hội Katê còn là cầu nối gắn kết cộng đồng, khơi dậy tinh thần tương thân tương ái và ý thức về cội nguồn văn hóa. Hơn thế nữa, sự kiện này đóng vai trò quan trọng trong việc giới thiệu vẻ đẹp văn hóa Bình Thuận đến bạn bè quốc tế.

Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội Kate
Lễ hội Kate thường được tổ chức vào tháng Bảy theo lịch của người Chăm. Theo lịch dương, thời gian diễn ra lễ hội thường rơi vào khoảng tháng 10. Lễ hội Kate được tổ chức ở Tháp Pô Sah Inư, thành phố Phan Thiết, Bình Thuận.
Lưu ý: Ngày chính hội Kate có thể thay đổi từng năm, vì vậy để biết chính xác thời gian tổ chức, bạn nên theo dõi thông tin từ các nguồn tin tức văn hóa uy tín.

Khám phá nét đặc sắc trong lễ hội Kate Bình Thuận
Đến với lễ hội Kate, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những điệu múa truyền thống, lắng nghe những câu chuyện lịch sử và nét đẹp văn hóa được lưu giữ qua nhiều thế hệ.
Nghi lễ linh thiêng tại các đền tháp
Nghi lễ là “linh hồn” của Lễ hội Kate Bình Thuận, nơi người Chăm thể hiện lòng tôn kính và niềm tin sâu sắc vào thế giới tâm linh. Những nghi thức chính trong lễ hội bao gồm:
Lễ rước y trang
Vào ngày đầu tiên của lễ hội, đoàn người Chăm trang trọng rước y trang (khăn thánh) từ các đền, tháp lên điện thờ, dâng lên các vị thần và tổ tiên. Nghi thức này giúp thể hiện lòng thành kính và sự tôn nghiêm của người Chăm đối với những đấng tối cao.

Lễ mở cửa tháp
Trong không khí trang nghiêm của Lễ hội Katê, nghi lễ mở cửa tháp mang một ý nghĩa đặc biệt. Các tín đồ Chăm long trọng mở cửa những ngôi tháp cổ (như Tháp Chàm, Tháp Po Klong Garai) để thể hiện lòng tôn kính và ước nguyện.

Lễ dâng lễ vật
Để thể hiện lòng sùng bái và tri ân đối với các bậc thần linh, người Chăm dâng lên những lễ vật được chuẩn bị chu đáo như hoa quả, bánh kẹo và rượu trong suốt lễ hội. Đây là hành động thể hiện lòng biết ơn và mong muốn nhận được sự phù hộ từ các đấng linh thiêng.

Các hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc
Không chỉ giới hạn trong các nghi lễ, lễ hội Kate của người Chăm còn mang đến những màn trình diễn văn hóa nghệ thuật truyền thống, mang đậm bản sắc dân tộc.
Biểu diễn Múa Chăm truyền thống
Trong không gian đậm chất văn hóa của lễ hội Katê, người xem sẽ được chiêm ngưỡng những điệu múa truyền thống đầy tính nghệ thuật của người Chăm. Từ múa Ramai, múa Sakura đến múa Apsara, mỗi vũ điệu đều là một câu chuyện, một huyền thoại và một giá trị văn hóa được truyền tải một cách tinh tế.

Biểu diễn các nhạc cụ dân tộc
Âm nhạc là một phần không thể tách rời của ngày hội, góp phần thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của người Chăm. Những âm thanh huyền diệu từ các nhạc cụ truyền thống như đàn Kồng, trống Chàm, sáo Chăm vang vọng góp phần tạo nên một bầu không khí linh thiêng và huyền bí.

Các trò chơi dân gian
Đến với Lễ hội Kate Bình Thuận, du khách còn có cơ hội trải nghiệm những trò chơi dân gian truyền thống như đua thuyền, bắn cung, đánh cờ,… Những hoạt động này không chỉ mang đến niềm vui, sự hào hứng mà còn là dịp để khám phá bản sắc văn hóa độc đáo của người Chăm.

Hướng dẫn di chuyển đến lễ hội Kate ở Bình Thuận
Nằm cách thành phố Hồ Chí Minh khoảng 185km, du khách có thể di chuyển đến lễ hội Kate Bình Thuận theo nhiều phương tiện khác nhau. Cụ thể:
Di chuyển bằng phương tiện cá nhân
Nếu bạn xuất phát từ thành phố Hồ Chí Minh, bạn có thể lái xe theo ĐCT Bắc – Nam, Quốc lộ 1A, sau đó rẽ vào đường Nguyễn Thông để đến tháp Pô Sah Inư. Quãng đường di chuyển khoảng 200km và mất khoảng 4 – 5 tiếng lái xe.

Di chuyển bằng phương tiện công cộng
Để đến lễ hội Kate của người chăm một cách tiết kiệm, bạn có thể tham khảo các phương tiện công cộng như xe khách và tàu hỏa.
- Xe khách: Đây là phương tiện phổ biến, giá cả hợp lý và có nhiều khung giờ linh hoạt. Bạn có thể dễ dàng tìm mua vé tại bến xe Miền Đông hoặc các văn phòng đại diện của các hãng xe khách khai thác tuyến Hồ Chí Minh – Phan Thiết..
- Tàu hỏa: tận hưởng hành trình thư thái, ngắm nhìn vẻ đẹp của đất nước trên tuyến đường sắt Bắc – Nam và điểm dừng là ga Phan Thiết.

Từ thành phố Phan Thiết, bạn có thể dễ dàng tiếp tục hành trình đến lễ hội Katê bằng nhiều phương tiện. Trong đó có dịch vụ gọi xe Xanh SM là một lựa chọn di chuyển nhanh chóng và tiện lợi, được nhiều người tin dùng.
Di chuyển tiện lợi bằng Xanh SM
Xanh SM là đơn vị sử dụng các dòng xe công nghệ thuần điện, vận hành theo 3 tiêu chí: không mùi xăng dầu, không khí thải và không tiếng ồn động cơ. Điều này vừa mang lại cảm giác thoải mái cho hành khách, vừa góp phần bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, đội ngũ tài xế của Xanh SM được đào tạo bài bản, am hiểu đường xá, đảm bảo mang đến những chuyến đi an toàn và thuận tiện. Hơn nữa, Xanh SM cung cấp nhiều loại phương tiện, từ xe hai bánh đến bốn bánh, giúp đáp ứng mọi nhu cầu di chuyển của hành khách trong nội tỉnh hay đi từ TP.HCM đến lễ hội.
Bạn có thể dễ dàng đặt xe Xanh SM thông qua 5 bước sau:
- Bước 1: Khởi động ứng dụng Xanh SM trên điện thoại của bạn.
- Bước 2: Nhập điểm đón và điền “tháp Pô Sah Inư” vào ô điểm đến, sau đó chọn loại xe phù hợp với nhu cầu.
- Bước 3: Tìm và chọn các mã giảm giá hiện có trong mục “Ưu đãi” để tiết kiệm chi phí.
- Bước 4: Xem lại thông tin đặt xe và xác nhận để hoàn tất.
- Bước 5: Thanh toán cước phí và chờ thông báo xe đến đón bạn.

Kinh nghiệm tham gia lễ hội Kate của người Chăm
Lễ hội Kate của người Chăm không chỉ là một sự kiện văn hóa mà còn là một hành trình khám phá tâm linh thú vị. Dưới đây là những kinh nghiệm quý báu giúp bạn có nhanh chóng hòa mình vào không gian linh thiêng này.
Những lưu ý bạn cần biết
Để có một trải nghiệm trọn vẹn và ý nghĩa khi tham gia lễ hội, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Trang phục: Nên ăn mặc áo quần lịch sự, tránh mặc đồ hở hang, phản cảm nhằm thể hiện sự tôn kính với các vị thần linh và cộng đồng người Chăm.
- Thái độ: Cần nghiêm túc và trang nghiêm trong suốt thời gian diễn ra lễ hội.
- Tôn trọng tôn giáo: Mỗi nơi sẽ có từng phong tục tập quán khác nhau, vì thế hãy chủ động tìm hiểu và tôn trọng những điểm khác biệt tại đây.
- Tham gia các hoạt động: Ngoài việc quan sát các nghi lễ, bạn có thể tham gia các hoạt động văn hóa nghệ thuật như xem múa, nghe nhạc cụ truyền thống hoặc tham gia các trò chơi dân gian.
- Tư trang cá nhân: Nên mang theo mũ, nón, kem chống nắng và nước uống vì thời tiết ở Bình Thuận thường khá nóng.
- Tiền mặt: Nên chuẩn bị một ít tiền mặt vì ở các khu vực đền, tháp, việc thanh toán bằng thẻ có thể hạn chế.
- Ủng hộ địa phương: Nếu bạn muốn mua quà lưu niệm, hãy chọn những món đồ thủ công mỹ nghệ của người Chăm để ủng hộ văn hóa địa phương.

FAQ – Mọi người cũng hỏi về lễ hội Kate
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về lễ hội Kate ở Bình Thuận mà bạn có thể quan tâm.
Tết Kate là gì?
Tết Kate hay còn gọi là Mbang Kate là một lễ hội quan trọng của người Chăm tại Việt Nam. Đây là dịp để người Chăm tưởng nhớ các vị thần, tổ tiên, đồng thời cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cuộc sống an lành.
Ngày thứ nhất người Chăm sẽ làm gì trong lễ hội Katê?
Vào ngày đầu tiên của lễ hội, người Chăm thường thực hiện lễ rước y trang (khăn thánh) từ các đền, tháp lên điện thờ. Nghi thức này giúp đồng bào dân tộc Chăm thể hiện được lòng thành kính và sự tôn nghiêm của người Chăm đối với những đấng tối cao.
Chơi gì ở lễ hội Kate tại Bình Thuận?
Đến với Lễ hội Kate Bình Thuận, du khách có cơ hội trải nghiệm nhiều trò chơi dân gian truyền thống như đua thuyền, bắn cung, đánh cờ,… Lịch trình các trò chơi có thể thay đổi theo từng năm, vì vậy hãy tìm hiểu thông tin cập nhật trước khi tham gia.
Lễ hội Ka Tê nhằm mục đích gì?
Lễ hội Katê phản ánh sâu sắc những giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng người Chăm, thể hiện lòng thành kính đối với công lao của các bậc tiền nhân. Đồng thời, đây cũng là dịp để giao lưu văn hóa, tăng cường tình hữu nghị với bạn bè quốc tế.
Lễ hội Kate là biểu tượng văn hóa đặc sắc của người Chăm ở Bình Thuận, thể hiện lòng thành kính và tri ân sâu sắc đối với tổ tiên và các vị thần linh. Và để có một hành trình khám phá lễ hội trọn vẹn và thoải mái, Xanh SM là lựa chọn di chuyển lý tưởng dành cho bạn.
Xem thêm: