Chùa Yên Tử là điểm đến tâm linh nổi tiếng, thu hút hàng nghìn du khách mỗi năm, đặc biệt vào dịp đầu xuân. Nếu đây là lần đầu tiên bạn hành hương đến Yên Tử, chắc hẳn bạn sẽ quan tâm đến lịch trình, kinh nghiệm di chuyển và những điều cần lưu ý.
Chùa Yên Tử ở đâu? Hành trình về “thánh địa Phật giáo” của Việt Nam
Chùa Yên Tử tọa lạc tại thôn Nam Mẫu, xã Thượng Yên Công, TP. Uông Bí, Quảng Ninh, nơi đây gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp tu hành của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Sau khi nhường ngôi, Ngài đã chọn Yên Tử làm chốn tu tập và sáng lập Thiền phái Trúc Lâm – một dòng Phật giáo mang đậm bản sắc Việt.
Giữa khung cảnh hùng vĩ của dãy núi Yên Tử, chùa Yên Tử không chỉ là chốn linh thiêng bậc nhất mà còn mang đến cho du khách cơ hội chiêm ngưỡng thiên nhiên kỳ vĩ. Hành trình chinh phục đỉnh thiêng kéo dài khoảng 6 tiếng nếu đi bộ, hoặc nhanh hơn nếu kết hợp cáp treo, đưa bạn băng qua những am tháp cổ kính, rừng tùng, rừng trúc xanh ngút ngàn.
Lịch sử và ý nghĩa của chùa Yên Tử
Chùa Yên Tử không chỉ là điểm đến linh thiêng mà còn gắn liền với những dấu mốc quan trọng trong lịch sử Phật giáo Việt Nam. Hãy cùng khám phá lịch sử và ý nghĩa của ngôi chùa này.
Sự hình thành và phát triển của chùa Yên Tử
Chùa Yên Tử được xây dựng vào thế kỷ 13, sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông truyền ngôi cho con trai và quyết định rời bỏ ngai vàng để tu hành. Tại đây, Ngài giảng đạo, truyền dạy giáo lý cho các tăng ni, Phật tử, lan tỏa tinh thần từ bi và trí tuệ của Phật giáo.
Trong quá trình tu tập, Ngài đã sáng lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử – một dòng thiền mang đậm bản sắc dân tộc. Đồng hành cùng Ngài còn có hai môn đệ xuất sắc là thiền sư Pháp Loa và Huyền Quang, những người có công lớn trong việc phát triển và truyền bá tư tưởng Thiền Trúc Lâm đến muôn đời sau.
Năm 1974, khu di tích Yên Tử được công nhận là Di tích cấp quốc gia. Đến năm 2012, nhằm khẳng định giá trị đặc biệt của di tích, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức công nhận Yên Tử là Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh cấp quốc gia đặc biệt.
Ý nghĩa văn hóa và tôn giáo
Chùa Yên Tử không chỉ là một trung tâm Phật giáo linh thiêng mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về văn hóa và tâm linh của dân tộc Việt Nam. Đây là nơi hội tụ tinh thần thiền tịnh, là biểu tượng cho sự kiên nhẫn, lòng thành kính và sự hướng thiện.
Với vị thế là cái nôi của Thiền phái Trúc Lâm – dòng thiền thuần Việt do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập, chùa Yên Tử đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Những nghi lễ Phật giáo, các lễ hội lớn được tổ chức tại đây không chỉ giữ gìn bản sắc dân tộc mà còn góp phần lan tỏa tư tưởng từ bi của Phật giáo Việt Nam.
Bên cạnh giá trị tâm linh, chùa còn là một điểm đến lý tưởng của du lịch văn hóa. Việc bảo tồn và phát triển khu di tích không chỉ giúp duy trì nét đẹp truyền thống mà còn đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế – du lịch của địa phương.
Chiêm ngưỡng các công trình kiến trúc nổi bật ở chùa Yên Tử Quảng Ninh
Bên cạnh giá trị tâm linh và lịch sử, chùa Yên Tử còn gây ấn tượng với hệ thống kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn Phật giáo Trúc Lâm. Hãy cùng khám phá những công trình kiến trúc nổi bật tại đây, nơi ghi dấu bao thăng trầm lịch sử và tinh hoa văn hóa dân tộc.
Kiến trúc tổng thể
Chùa Yên Tử mang đậm dấu ấn Phật giáo với cổng tam quan hai tầng tám mái uy nghiêm, phần mái được lợp bằng ngói vảy uốn cong, tạo hình đầu đao vươn cao đầy khí thế. Hệ thống cột chùa được làm hoàn toàn từ gỗ lim bền chắc, chân cột đặt trên những phiến đá lớn vững chãi, tạo nên vẻ đẹp hài hòa giữa sự cổ kính và thiên nhiên hùng vĩ.
Các gian chùa được thiết kế tinh tế, không gian rộng rãi và thoáng mát, phù hợp với điều kiện thời tiết đặc trưng của vùng núi Yên Tử. Bên trong chùa nổi bật với vẻ đẹp lộng lẫy nhờ các chi tiết sơn son thếp vàng, cùng hệ thống tượng Phật, án thờ, cửa cánh võng và những bức khảm được chạm khắc tinh xảo.
Các công trình kiến trúc nổi bật tại chùa Yên Tử
Chùa Yên Tử không chỉ là chốn linh thiêng mà còn sở hữu những công trình kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn Phật giáo Trúc Lâm.
Chùa Giải Oan & Suối Giải Oan
Chùa Giải Oan và suối Giải Oan – những địa danh gắn liền với nhiều câu chuyện lịch sử. Theo truyền thuyết, suối Giải Oan là nơi các cung tần mỹ nữ triều Trần gieo mình xuống vì không thể thuyết phục vua Trần Nhân Tông quay lại triều đình, sau khi Ngài quyết tâm tu hành.
Chùa Giải Oan, còn được gọi là Chùa Hạ, là một trong những điểm dừng chân quan trọng trên hành trình hành hương Yên Tử. Khi đặt chân đến nơi đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng quần thể tháp cổ, trong đó có mộ sư Pháp Loa, sư Huyền Quang và đặc biệt là tháp thờ Phật hoàng Trần Nhân Tông – người khai sáng Thiền phái Trúc Lâm.
Tháp Tổ Huệ Quang
Vườn tháp Huệ Quang hiện còn lưu giữ 64 ngọn tháp và mộ. Trong đó có 40 tháp đã được trùng tu vào năm 2002, gồm 11 tháp đá, 13 tháp gạch, cùng một số tháp chỉ còn lại dấu tích do thời gian bào mòn.
Nằm tại vị trí trung tâm của vườn tháp là Tháp Tổ Trần Nhân Tông, hay còn gọi là Tháp Huệ Quang. Công trình này có mặt bằng rộng khoảng 180m², cao 10m, gồm 6 tầng, được ghép tỉ mỉ từ những phiến đá xanh vững chắc. Sân tháp có hình vuông, được bao quanh bởi tường rào kiên cố.
Nền tháp mở rộng theo hình lục lăng, bên ngoài chạm khắc họa tiết sóng nước mềm mại. Phần bệ tháp nổi bật với đài sen 102 cánh, được chạm khắc tinh xảo cùng hoa văn trang trí uốn lượn.
Chùa Hoa Yên
Chùa Hoa Yên được xây dựng từ thời Lý và đã trải qua nhiều lần trùng tu trong lịch sử. Ngôi chùa tọa lạc trên lưng chừng núi, quay về hướng Tây Nam, bao gồm nhiều hạng mục quan trọng như chùa chính, nhà tổ, tả vu, hữu vu, nhà khách, nhà ni, nhà bếp cùng các công trình phụ trợ khác.
Chùa chính có mặt bằng kiến trúc theo kiểu chữ Công, với kết cấu vì kèo vững chắc, sử dụng thức thượng giá chiêng chồng rường, hạ bẩy. Nhà tổ được thiết kế theo mặt bằng hình chữ Nhất, gồm ba gian, hai chái, mái lợp ngói mũi hài kép tạo nên nét cổ kính đặc trưng.
Hai dãy tả vu và hữu vu có kiến trúc đối xứng nhau, dạng hai tầng tám mái, mang phong cách đặc trưng của kiến trúc Phật giáo. Trong khi đó, nhà khách được xây dựng theo kiểu một gian hai chái, tường hồi bít đốc, mái lợp ngói mũi hài, tạo nên sự hài hòa trong tổng thể kiến trúc của chùa Hoa Yên.
Chùa Một Mái
Chùa Một Mái tọa lạc ẩn mình bên sườn núi cao, mang vẻ đẹp độc đáo với một nửa chùa chìm sâu trong lòng núi, nửa còn lại vươn ra ngoài và chỉ có duy nhất một mái che. Không gian bên trong khá nhỏ hẹp nhưng vẫn giữ được nét trang nghiêm, tĩnh lặng.
Kiến trúc chùa được làm hoàn toàn bằng gỗ, mái lợp ngói ta truyền thống, tạo cảm giác mộc mạc và cổ kính. Xung quanh chùa là hệ thống ván bưng chắc chắn, hai ô cửa sổ có chấn song được bố trí ở vị trí trung tâm, giúp không gian bên trong luôn thoáng đãng, hài hòa với thiên nhiên.
Chùa Bảo Sái
Chùa Bảo Sái được đặt theo tên của Thiền sư Bảo Sái – vị đệ tử đầu tiên của Phật Hoàng Trần Nhân Tông. Tọa lạc trên vách núi Yên Tử, chùa mang vẻ đẹp thanh tịnh và linh thiêng, là nơi lưu giữ dấu ấn của dòng Thiền phái Trúc Lâm.
Trải qua nhiều lần trùng tu, chùa Bảo Sái vẫn giữ được những nét kiến trúc đặc trưng thời Trần tại khu nhà Tổ và chính điện, hòa cùng cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Điểm đặc biệt của chùa là bàn thờ thần linh, giếng thiêng phủ đầy rêu phong cổ kính, cùng bức tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết Bàn uy nghiêm.
Chùa Đồng
Chùa Đồng tọa lạc trên đỉnh cao nhất của núi Yên Tử, được đúc hoàn toàn từ đồng nguyên khối, tạo nên một công trình kiến trúc độc đáo và linh thiêng. Chùa có thiết kế theo dạng chữ Nhất, kết cấu kiên cố, vững chắc, đặt trên một sập đồng với kiểu dáng chân quỳ, dạ cá.
Kiến trúc chùa mang hình dáng như một bông sen nở rộ, tỏa sáng giữa núi rừng Yên Tử. Chùa quay về hướng Tây Nam, với diện tích khoảng 20m² và chiều cao từ mặt nền lên mái đạt 3,35m.
Tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông & An Kỳ Sinh
Tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông đầy trang nghiêm, tọa lạc trên đỉnh An Kỳ Sinh. Pho tượng uy nghi nặng tới 138 tấn, cao 15m, nổi bật giữa không gian huyền ảo của núi rừng Yên Tử, tạo nên một khung cảnh linh thiêng và đầy cuốn hút.
Ngay bên cạnh là bức tượng An Kỳ Sinh – vị tu sĩ hóa đá, nhuốm màu thời gian với lớp rêu phong cổ kính. Khoác trên mình chiếc áo chùng thâm, hai tay cung kính trước ngực, pho tượng sừng sững qua hơn bảy thập kỷ, bất chấp bao biến thiên của thời gian và thời tiết.
Trải nghiệm độc đáo khi đến với chùa Yên Tử Thượng Yên Công Uông Bí Quảng Ninh
Hành trình khám phá chùa Yên Tử sẽ trở nên trọn vẹn hơn khi bạn trải nghiệm những hoạt động thú vị dưới đây:
Chiêm bái
Hành hương đến chùa là cơ hội để du khách tìm kiếm sự bình an và tĩnh lặng trong tâm hồn. Đặc biệt, chùa Đồng nằm trên đỉnh cao nhất của núi Yên Tử, được bao phủ bởi mây mù, tạo nên khung cảnh huyền ảo như chốn bồng lai tiên cảnh. Tại đây, bạn có thể thắp hương, cầu nguyện và chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên.
Trải nghiệm lễ hội Yên tử thu hút hàng triệu khách du lịch
Lễ hội Yên Tử diễn ra từ ngày 10 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch hàng năm, thu hút hàng triệu du khách và Phật tử từ khắp nơi. Bắt đầu với nghi lễ long trọng dưới chân núi, sau đó là cuộc hành hương lên chùa Đồng trên đỉnh núi. Tham gia lễ hội, bạn sẽ được hòa mình vào không khí trang nghiêm và trải nghiệm những giá trị văn hóa, lịch sử sâu sắc.
Tham quan, checkin tại những địa điểm lân cận
Du khách còn có thể tham quan và check in tại nhiều địa điểm hấp dẫn xung quanh chùa Yên Tử. Mỗi nơi đều mang vẻ đẹp linh thiêng, cổ kính và gắn liền với những dấu ấn lịch sử của Phật giáo Trúc Lâm. Dưới đây là một số điểm đến không thể bỏ lỡ khi ghé thăm nơi đây gồm: Chùa Cẩm Thực, Chùa Giải Oan, Rừng quốc gia Yên Tử,…
Kinh nghiệm tham quan chùa Yên Tử
Để có một chuyến hành hương trọn vẹn và đáng nhớ tại chùa Yên Tử, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng từ lộ trình, phương tiện di chuyển đến những lưu ý quan trọng khi tham quan. Dưới đây là một số kinh nghiệm hữu ích giúp bạn tận hưởng chuyến đi một cách thuận lợi và ý nghĩa nhất!
Thời điểm tốt nhất để đến Yên Tử
Nếu muốn hòa mình vào không khí lễ hội sôi động với nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc, bạn nên đến đây từ tháng Giêng đến tháng 3 Âm lịch. Đây là mùa cao điểm, lượng du khách đổ về rất đông, tạo nên khung cảnh nhộn nhịp nhưng cũng dễ xảy ra tình trạng chen lấn.
Ngược lại, nếu bạn yêu thích sự yên tĩnh và muốn tận hưởng trọn vẹn vẻ thanh bình của chốn thiền môn, hãy ghé thăm chùa Yên Tử sau tháng 3 Âm lịch. Lúc này, lượng khách hành hương thưa dần, giúp bạn có nhiều không gian hơn để vãn cảnh, dâng hương và cảm nhận sự an yên nơi cửa Phật.
Di chuyển đến Yên Tử
Để đến núi Yên Tử và bắt đầu hành trình chiêm bái, tham quan, bạn có thể lựa chọn phương tiện di chuyển phù hợp như xe máy, ô tô hoặc xe khách. Dưới đây là cung đường phổ biến để đến đây:
- Từ Hà Nội: Đi theo hướng cầu Chương Dương, tiếp tục qua đường Nguyễn Văn Cừ đến thành phố Bắc Ninh. Từ đây, bạn đi theo Quốc lộ 18, qua Phả Lại, Chí Linh, Đông Triều, đến Uông Bí. Khi đến ngã ba giao giữa Quốc lộ 18 và đường vào Yên Tử, rẽ phải vào đền Trình. Từ đền Trình, tiếp tục di chuyển khoảng 10km nữa là đến nơi.
- Từ trung tâm Hải Phòng, Thái Bình hoặc Nam Định: Đi lên cầu Bính, hướng về thị trấn Núi Đèo, huyện Thủy Nguyên. Tiếp tục đi theo Quốc lộ 10, qua Quán Toan, đến ngã ba giao với Quốc lộ 18. Tại đây, rẽ phải vào Quốc lộ 18, đi thêm khoảng 10km sẽ đến đền Trình. Từ đền Trình, tiếp tục di chuyển khoảng 10km nữa là đến chân núi Yên Tử.
Nếu bạn muốn chuyến đi đến chùa Yên Tử trở nên thuận tiện và tiết kiệm thời gian nhất, Xanh SM sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo. Xanh SM là dịch vụ vận chuyển bằng xe điện hoàn toàn, tiên phong tại Việt Nam, mang đến trải nghiệm di chuyển an toàn, hiện đại và thân thiện với môi trường.
Đội ngũ tài xế của Xanh SM được đào tạo bài bản, giàu kinh nghiệm, đảm bảo mang đến cho bạn chuyến đi an toàn và đẳng cấp. Bạn có thể đặt xe dễ dàng qua ứng dụng Xanh SM hoặc liên hệ tổng đài 1900 2088 để được hỗ trợ nhanh chóng.
Lưu ý khi tham quan
Để chuyến đi chùa Yên Tử được thuận tiện và thoải mái hơn, bạn nên lưu ý một số điều sau đây:
- Bạn nên chọn trang phục gọn nhẹ, thoải mái. Nếu đi vào mùa đông, hãy chuẩn bị áo khoác để giữ ấm. Đặc biệt, vì chùa là nơi linh thiêng, hãy tránh mặc trang phục quá ngắn hoặc phản cảm.
- Để thuận tiện di chuyển, bạn nên mang giày thể thao hoặc giày leo núi, tránh đi giày cao gót vì có thể gây đau chân, khó đi lại trên địa hình dốc.
- Một chiếc balo nhỏ sẽ rất hữu ích để đựng các vật dụng cần thiết như nước uống, đồ ăn nhẹ và tư trang cá nhân. Hạn chế mang theo đồ đạc cồng kềnh hoặc quá nặng để tránh mất sức trong hành trình.
- Dọc đường lên chùa có nhiều hàng quán bán đồ ăn vặt, tuy nhiên giá cả có thể khá cao, vì vậy bạn nên hỏi kỹ trước khi mua.
- Nếu chọn di chuyển bằng cáp treo, hãy mua vé khứ hồi để tránh tình trạng đông đúc khi xuống núi.
- Trong mùa lễ hội, lượng du khách rất đông, vì vậy hãy bảo quản tiền bạc, điện thoại cẩn thận để tránh bị móc túi.
FAQ – Mọi người cùng hỏi về chùa Yên Tử Quảng Ninh
Dưới đây là những câu hỏi được mọi người quan tâm khi hỏi về chùa Yên Tử.
Chùa Yên tử cao bao nhiêu mét?
Chùa Đồng nằm trên đỉnh núi Yên Tử, có độ cao khoảng 1.068 mét so với mực nước biển.
Chùa Yên tử nằm ở đâu?
Chùa Yên Tử tọa lạc tại thôn Nam Mẫu, xã Thượng Yên Công, Thành phố Uông Bí, Tỉnh Quảng Ninh.
Chùa Yên tử được xây dựng năm bao nhiêu?
Chùa Đồng do một bà phi của chúa Trịnh xây dựng vào thời hậu Lê (thế kỷ XVII).
Chùa Yên tử thờ ai?
Đây là nơi Phật Hoàng Nhân Tông tu hành đắc đạo, nên chùa Yên Tử thờ Phật tổ Thiền Phái Trúc Lâm vua Trần Nhân Tông – vị vua anh hùng dân tộc đã có công dựng nước và giữ nước.
Hành trình đến chùa Yên Tử không chỉ là một chuyến du lịch tâm linh mà còn là cơ hội để mỗi người tìm về sự bình yên, chiêm nghiệm giá trị văn hóa, lịch sử của Thiền phái Trúc Lâm. Với những kinh nghiệm và thông tin hữu ích trên, hy vọng bạn sẽ có một chuyến đi trọn vẹn, thuận lợi và đầy ý nghĩa.
Xem thêm:
