Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ là một trong những lễ hội văn hóa đặc sắc nhất Nam Bộ, thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan mỗi năm. Không chỉ là dịp để bày tỏ lòng thành kính với đức Ông Nam Hải, lễ hội còn là nơi giao thoa văn hóa tâm linh với những hoạt động dân gian đặc sắc, mang đậm bản sắc vùng sông nước.
Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ là gì? Diễn ra khi nào, ở đâu?
Lễ hội Nghinh Ông ở Cần Giờ là một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lâu đời của người dân vùng biển Nam Bộ, được tổ chức nhằm tôn vinh và bày tỏ lòng thành kính với đức Ông Nam Hải – vị thần biển được ngư dân tin tưởng bảo hộ cho họ trên biển cả.
Vậy lễ hội Nghinh Ông là gì? Đây chính là dịp để người dân địa phương thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn và cầu mong một năm mới với nhiều tài lộc, bình an trên biển.
Lễ hội được tổ chức trong 3 ngày, từ ngày 15 đến 17 tháng 8 âm lịch hàng năm (năm 2025 sẽ rơi vào các ngày 17 – 19 tháng 9 dương lịch). Địa điểm chính diễn ra lễ hội là di tích Lăng Ông Thủy Tướng (Thạnh Phước Lạch), cùng nhiều điểm phụ như Công viên văn hóa di tích Căn cứ Rừng Sác, đình Cần Thạnh và các tuyến đường trung tâm thị trấn Cần Thạnh.
Đặc biệt, ngoài địa điểm chính, lễ hội còn được tổ chức tại các đình, miếu thờ cá Ông trên địa bàn huyện như đình Bình Khánh, đình Đồng Hoà, đình Thạnh An và nhiều nơi khác.
Sau khi hoàn tất nghi lễ tại các điểm này, toàn thể ngư dân sẽ tập trung về thị trấn Cần Thạnh để tham gia lễ hội chính, khiến không khí nơi đây thêm phần tưng bừng, náo nhiệt, thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương về tham dự.
Tìm hiểu lịch sử nguồn gốc và ý nghĩa lễ hội Nghinh Ông ở Cần Giờ
Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ có lịch sử lâu đời, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa đặc sắc. Hãy cùng tìm hiểu nguồn gốc và ý nghĩa đằng sau sự kiện quan trọng này trong cộng đồng ngư dân miền biển.
Nguồn gốc lễ hội
Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ có nguồn gốc từ xa xưa, gắn liền với cuộc sống sông nước của ngư dân và truyền thống thờ cá Ông (cá Voi) để cầu mong sự bình an, may mắn.
Theo sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức, từ thế kỷ XVIII, ngư dân Cần Giờ đã biết đến tục thờ cá Ông và coi đây là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần.
Theo ghi chép trong sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức, Cần Giờ từ lâu đã là một căn cứ biển quan trọng, nơi ngư dân bám biển mưu sinh. Chuyện về cá Ông được kể lại qua hai truyền thuyết dân gian: một gắn với Phật giáo, cho rằng cá Ông là tiền thân của Quan Thế Âm Bồ Tát, và một truyền thuyết khác về sự cứu giúp của cá Ông cho thủy quân Nguyễn Ánh.
Đặc biệt, truyền thuyết ở Cần Giờ lại có sự khác biệt. Người dân kể lại rằng cá Ông bị trừng phạt sau khi sao nhãng nhiệm vụ, khiến một chiếc ghe bị chìm trong cơn bão. Vì thế, ảo hồn cá Ông được chia làm ba phần, thỉnh về các làng ven biển, trong đó có Cần Giờ.
Qua nhiều năm, từ một nghi lễ thờ cúng đơn giản, lễ hội Nghinh Ông đã thành sự kiện văn hóa lớn, phản ánh đậm nét tín ngưỡng của người dân xứ biển. Lễ hội vẫn được tổ chức hằng năm, thu hút hàng nghìn du khách và ngư dân, trở thành phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của cộng đồng.
Ý nghĩa văn hóa của lễ hội
Lễ hội Nghinh Ông là sự kiện tôn vinh cá Ông, chứa đựng ý nghĩa sâu sắc trong đời sống văn hóa của người dân Cần Giờ. Lễ hội là dịp thể hiện lòng kính trọng đối với Thần Nam Hải, cầu may mắn và sự bình an cho ngư dân trong những chuyến đi biển.
Tinh thần “uống nước nhớ nguồn” được thể hiện rõ qua lễ hội, khi người dân tưởng nhớ công lao của những người con có công trong ngành đánh bắt và những người đã hi sinh vì biển cả. Đây là dịp để giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và củng cố tình đoàn kết trong cộng đồng.
Lễ hội Nghinh Ông cũng là một ngày Tết đặc biệt của ngư dân Cần Giờ, khi mang đến không khí lễ hội vui tươi cho du khách và cộng đồng. Quy mô của lễ hội tuy thay đổi theo năm nhưng càng ngày càng được tổ chức trang trọng, thu hút sự tham gia của nhiều du khách thập phương.
Những nghi lễ đặc sắc trong lễ hội Nghinh Ông
Những nghi lễ đặc sắc trong lễ hội Nghinh Ông là minh chứng cho niềm tin sâu sắc, lòng thành kính của ngư dân Cần Giờ đối với biển cả. Hãy cùng khám phá những nghi thức góp phần làm nên nét văn hóa truyền thống độc đáo của lễ hội này.
Về phần Lễ
Phần Lễ trong lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ được tổ chức trang nghiêm và chi tiết trong ba ngày từ 15 – 17 tháng 8 âm lịch, với nhiều nghi thức đặc sắc mang đậm bản sắc văn hóa vùng biển Nam Bộ.
Ngày đầu tiên (15/8) bắt đầu với nhiều nghi lễ, mở đầu với Lễ viếng nghĩa trang liệt sĩ Rừng Sác để tưởng nhớ các anh hùng đã hy sinh. Tiếp theo là Lễ Thượng Kỳ – nghi thức khai mạc chính thức với nghi lễ treo cờ ngũ sắc và ba hồi trống chiêng trang nghiêm.
Đặc biệt, Lễ Cúng bạn cũ lái xưa được thực hiện với sự tham gia của các bô lão trong trang phục áo dài, khăn đóng truyền thống, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Buổi tối diễn ra Lễ Cầu An tại Lăng Ông Thủy Tướng với nghi thức lập đàn cầu an theo nghi lễ Phật giáo.
Ngày 16/8 âm lịch là ngày lễ chính với nghi thức trọng đại nhất – Lễ Nghinh Ông trên biển. Từ sáng sớm, đoàn rước trang nghiêm với ban quý tế, ban nhạc lễ và các lễ sinh khởi hành từ Lăng Ông ra biển.
Tại điểm “tam giang khẩu”, các nghi lễ được thực hiện theo trình tự: lễ thượng hương, lễ chầu rượu, lễ đọc sớ và lễ đại điền. Khi trở về đất liền, Lễ Túc Yết được tổ chức với phần Xây Chầu võ – nghi thức đánh trống Đại Lôi thiêng liêng, và Lễ Đại Bội – phần trình diễn hát tuồng cổ dâng Ông.
Ngày 17/8 âm lịch, lễ hội khép lại với Đại lễ cổ truyền và lễ tạ ơn Thần Nam Hải. Đây là dịp để toàn thể ngư dân và khách thập phương một lần nữa bày tỏ lòng thành kính, tri ân và cầu mong một năm mới bình an, tài lộc trên biển cả.
Về phần Hội
Song song với phần lễ, phần hội của lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ diễn ra sôi nổi với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc kéo dài từ ngày 15 đến 17 tháng 8 âm lịch.
Tại khu vực từ bãi biển chợ Cần Giờ đến Công viên Cần Thạnh, không khí lễ hội diễn ra nhộn nhịp với các trò chơi dân gian truyền thống như thả chài, bắt vịt trên biển, trói cua hay đá bóng cà kheo.
Trong những năm gần đây, lễ hội còn được bổ sung thêm nhiều môn thể thao hiện đại như đánh bi sắt, chạy marathon, cờ tướng và bóng chuyền bãi biển.
Đặc biệt vào tối ngày 15 tháng 8 âm lịch, không gian lễ hội trở nên lung linh, huyền ảo với Hội hoa đăng trên biển vào lúc 23 giờ và màn thả diều đèn nghệ thuật lúc 22 giờ do Câu lạc bộ diều Sài Gòn biểu diễn.
Trước đó, vào lúc 18 giờ 30 cùng ngày, các em nhỏ được tham gia hội rước đèn Trung thu, giúp không khí trở nên vui tươi, đầm ấm cho cả gia đình ngư dân.
Góp phần tạo nên sự đa dạng trong không khí lễ hội là những màn biểu diễn múa lân, sư, rồng đặc sắc của các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp từ Thành phố Hồ Chí Minh.
Song song các hoạt động trên, triển lãm thành tựu nghề biển và các ngành nghề truyền thống của địa phương cũng được tổ chức, tạo cơ hội cho du khách tìm hiểu và giao lưu với cộng đồng ngư dân Cần Giờ.
Những trải nghiệm thú vị khi tham gia lễ hội Nghinh Ông ở Cần Giờ
Khi tham gia lễ hội, bạn sẽ được trải nghiệm sự giao hòa giữa không khí tâm linh trang nghiêm và những khoảnh khắc sôi động, vui tươi của người dân Cần Giờ.
Chứng kiến nghi thức rước Cá Ông trên biển độc đáo
Nghi thức rước Cá Ông trên biển tại Cần Giờ vô cùng độc đáo, đậm chất văn hóa biển truyền thống của ngư dân. Lễ rước độc đáo này khởi đầu bằng ba hồi trống vang vọng, sau đó hai bô lão chủ trì nghi thức rước Ông trên biển, cùng với mâm cổ trang nghiêm gồm xôi, thịt heo sống và sớ cầu an.
Khi đoàn ghe thuyền rước kiệu Ông tiến về đất liền, không khí linh thiêng bỗng chuyển thành sự rộn rã nhờ tiếng trống, chiêng và tiếng reo hò của ngư dân, tạo nên một trong những lễ rước Cá Ông trên biển độc đáo nhất Việt Nam.
Hòa mình vào không khí náo nhiệt của các nghi lễ
Khi hòa mình vào lễ hội Nghinh Ông tại Cần Giờ, du khách sẽ được chào đón bởi không khí lễ hội náo nhiệt và phấn khích, nơi những màn rước kiệu rực rỡ và diễu hành nghệ thuật độc đáo trở thành điểm nhấn của sự kiện.
Mỗi chi tiết trong lễ được chăm chút tỉ mỉ, từ trang phục truyền thống đến các lễ vật lung linh, thể hiện lòng kính trọng sâu sắc đối với giá trị văn hóa lâu đời của người dân vùng biển.
Âm vang của tiếng trống, chiêng và tiếng hò reo của ngư dân hòa quyện cùng ánh sáng lung linh của các lễ vật khiến không gian lễ hội trở nên sống động, mỗi bước diễu hành là một bản hòa ca của truyền thống cùng niềm tin tâm linh.
Sự giao hòa ấy thổi hồn vào từng nghi lễ, biến mỗi khoảnh khắc trở thành trải nghiệm kỳ diệu, khó quên đối với du khách và làm bừng sáng nét đẹp văn hóa của Cần Giờ.
Thưởng thức hải sản tươi ngon
Ẩm thực hải sản tại Cần Giờ đem đến cho du khách nhiều trải nghiệm thú vị với những món ăn đậm đà hương vị biển cả, được chế biến theo nghệ thuật truyền thống của ngư dân.
Mỗi món cá, tôm, mực, sò, ốc được tỉ mỉ chế biến bởi các đầu bếp có kinh nghiệm, giữ trọn vẹn độ tươi ngon và hương vị tự nhiên qua sự phối trộn tinh tế của các loại gia vị đặc trưng.
Khi dạo bước qua khu chợ hải sản sầm uất, du khách cảm nhận được không khí sống động và niềm tự hào về nền văn hóa ẩm thực vùng biển, mở ra cơ hội khám phá sâu sắc di sản ẩm thực đặc sắc của Cần Giờ.
Check-in tại các điểm tham quan nổi bật
Cần Giờ không chỉ nổi bật với những nghi lễ văn hóa truyền thống, mà còn sở hữu nhiều điểm tham quan hấp dẫn du khách. Một trong những địa điểm không thể bỏ qua là Đảo Khỉ, nơi bạn có thể trải nghiệm không gian hoang dã với hàng ngàn con khỉ tự nhiên, là cảnh quan sinh động giữa thiên nhiên hoang sơ.
Với hệ sinh thái phong phú, Rừng Sác là địa điểm lý tưởng để khám phá sự đa dạng của động thực vật, đồng thời tìm hiểu về công viên di tích lịch sử cũng như các giá trị văn hóa địa phương.
Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé qua biển Cần Giờ với bãi cát mịn và làn nước trong lành, những làn sóng vỗ về nhẹ nhàng, là điểm dừng chân hoàn hảo để du khách thư giãn, tận hưởng vẻ đẹp bình yên của biển cả.
Kinh nghiệm tham gia lễ hội Nghinh Ông
Để có trải nghiệm trọn vẹn, đừng quên khám phá những kinh nghiệm hữu ích giúp bạn tham gia lễ hội Nghinh Ông một cách thú vị và ý nghĩa.
Cách di chuyển đến lễ hội
Để đến lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ, du khách có thể lựa chọn nhiều phương tiện di chuyển phù hợp, tùy thuộc vào xuất phát điểm của mình. Nếu xuất phát từ trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh, bạn có thể sử dụng xe máy, ô tô cá nhân hoặc xe bus đến Cần Giờ.
Xe bus là một lựa chọn tiết kiệm với các tuyến xe đi thẳng từ trung tâm thành phố đến Cần Giờ. Các tuyến xe chạy thường xuyên và thuận tiện cho du khách. Nếu muốn tiết kiệm thời gian cũng như trải nghiệm khung cảnh thiên nhiên, xe ô tô hoặc xe máy là những lựa chọn lý tưởng dành cho bạn.
Bạn chỉ cần di chuyển đến vòng xoay Phú Lâm, sau đó tiếp tục theo quốc lộ 50 để đến bến phà Bình Khánh, qua phà và tiếp tục trên đường liên huyện để đến thị trấn Cần Thạnh cùng các địa điểm tổ chức lễ hội. Lộ trình này rất thích hợp cho những ai đi cùng gia đình hoặc nhóm bạn.
Bên cạnh đó, để tham dự lễ hội Nghinh Ông tại Cần Giờ một cách thuận tiện và thân thiện với môi trường, du khách có thể lựa chọn dịch vụ xe điện của Xanh SM. Với hệ thống xe vận hành êm ái và không phát thải, Xanh SM giúp bạn di chuyển thoải mái, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường biển Cần Giờ.
Để đặt xe, bạn có thể tải ứng dụng Xanh SM TẠI ĐÂY, nhập điểm đón và điểm đến là khu vực diễn ra lễ hội tại thị trấn Cần Thạnh. Đặc biệt, Xanh SM thường xuyên có các ưu đãi hấp dẫn, giúp bạn tiết kiệm chi phí di chuyển khi tham dự lễ hội.
Ngoài ra, bạn có thể gọi tổng đài 1900 2088 để được hỗ trợ nhanh chóng, đảm bảo bạn đến lễ hội đúng giờ và an toàn.
Những lưu ý quan trọng khi tham gia lễ hội
Khi tham gia lễ hội, du khách nên chú ý một số điểm quan trọng để có được trải nghiệm trọn vẹn:
- Khởi hành sớm: Hãy xuất phát từ sớm, đặc biệt vào ngày khai hội, để tránh tình trạng ùn tắc và đông đúc. Việc khởi hành sớm giúp bạn có thời gian chuẩn bị tâm lý, định vị địa điểm và tham gia lễ hội một cách nhẹ nhàng, không bị vội vàng hay bỏ lỡ những hoạt động đặc sắc.
- Chuẩn bị lễ vật đầy đủ: Mang theo những lễ vật như hoa, trái cây hay các vật phẩm có ý nghĩa tâm linh để dâng hương, hoặc tham gia lễ cúng biển. Điều này giúp bạn hòa nhập vào không khí trang nghiêm của lễ hội, thể hiện lòng kính trọng với truyền thống và phong tục của người dân địa phương.
- Tôn trọng nghi lễ và phong tục địa phương: Luôn giữ thái độ nghiêm trang và tôn trọng các nghi thức được tổ chức, trải nghiệm lễ hội theo đúng tinh thần truyền thống, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng.
- Giữ gìn vệ sinh môi trường: Hãy chú ý không xả rác bừa bãi và không chen lấn khu vực tổ chức lễ hội, bảo vệ môi trường và duy trì không gian sạch sẽ, an toàn.
- Chú ý an toàn giao thông: Trong quá trình di chuyển đến địa điểm lễ hội, đặc biệt trên các tuyến đường ven biển, hãy tuân thủ các quy định giao thông và cẩn trọng với phương tiện di chuyển xung quanh.
FAQ – Mọi người cùng hỏi về lễ hội Nghinh Ông
Trước khi tham gia lễ hội Nghinh Ông, chắc hẳn bạn sẽ có nhiều câu hỏi về những hoạt động, phong tục tại đây. Xanh SM đã tổng hợp những câu hỏi thường gặp để bạn có thể chuẩn bị tốt nhất cho chuyến tham quan lễ hội, tận hưởng những trải nghiệm đáng nhớ.
Lễ hội Nghinh Ông được tổ chức ở đâu?
Lễ hội Nghinh Ông được tổ chức tại Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh, và cũng diễn ra ở một số địa điểm ven biển khác như Phú Quốc, Phan Thiết,…
Lễ rước cá Ông ở đâu?
Lễ rước cá Ông chủ yếu diễn ra tại Cần Giờ, nhưng cũng có thể được tổ chức ở một số nơi khác có truyền thống thờ cá Ông.
Lễ hội nghinh ông diễn ra ở đâu vào thời gian nào?
Lễ hội Nghinh Ông diễn ra hàng năm từ ngày 15 đến ngày 17 tháng 8 âm lịch.
Lễ Nghinh Ông Cần Giờ ngày nào?
Ngày 16/8 âm lịch là ngày diễn ra phần lễ Nghinh Ông tại Cần Giờ.
Nghi thức đầu tiên trọng phần lễ của lễ hội Nghinh Ông ở Cần Giờ có tên gọi là gì?
Nghi thức đầu tiên trong phần lễ của lễ hội Nghinh Ông ở Cần Giờ là Lễ Thượng Kỳ.
Lễ hội Nghinh Ông Cần Giờ là một di sản văn hóa độc đáo của vùng biển Nam Bộ, hội tụ những giá trị tâm linh lâu đời và hoạt động văn hóa đặc sắc. Với sự kết hợp hài hòa giữa phần lễ trang nghiêm và phần hội sôi động, lễ hội luôn thu hút đông đảo du khách thập phương đến tham dự hằng năm.
Xem thêm:
