Mỗi năm, khi trăng non vừa ló dạng, dòng người lại nườm nượp đổ về núi Sam để hòa mình vào lễ hội Bà Chúa Xứ – một sự kiện tâm linh huyền bí bậc nhất miền Tây. Đến đây, người ta không chỉ cầu an, cầu lộc mà còn cảm nhận một sức mạnh vô hình đang lan tỏa, che chở cho muôn dân.
Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam là gì? Diễn ra khi nào, ở đâu?
Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam năm 2025 sẽ diễn ra từ ngày 22 – 27 tháng 4 âm lịch, tức từ ngày 19 – 24 tháng 5 dương lịch, tại miếu Bà Chúa Xứ, P. Núi Sam, TP. Châu Đốc, tỉnh An Giang. Đây là lễ hội văn hóa và tâm linh quan trọng, thu hút hàng triệu du khách tham gia mỗi năm.
Lễ hội nhằm tôn vinh Bà Chúa Xứ, vị thánh mẫu được người dân tôn kính, với mong muốn cầu nguyện cho sức khỏe, bình an và tài lộc. Các nghi thức truyền thống như lễ thỉnh sắc Thoại Ngọc Hầu, lễ tắm Bà, và lễ chánh tế được tổ chức trang trọng, thể hiện lòng thành kính của cộng đồng.
Sự kiện này có ý nghĩa tâm linh sâu sắc và cũng là dịp để quảng bá văn hóa đặc sắc của vùng Tây Nam Bộ, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham dự. Năm 2024, lễ hội đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, khẳng định giá trị văn hóa độc đáo của lễ hội (theo Báo Điện tử Chính phủ).
Tìm hiểu lịch sử nguồn gốc và ý nghĩa lễ hội miếu Bà Chúa Xứ núi Sam An Giang
Khám phá những câu chuyện huyền bí và ý nghĩa tâm linh sâu sắc của lễ hội miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, An Giang.
Nguồn gốc lễ hội
Lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam có nguồn gốc từ thời kỳ khai hoang vùng đất Nam Bộ, khoảng thế kỷ XVIII. Theo truyền thuyết, người dân địa phương phát hiện một pho tượng cổ trên đỉnh núi Sam nhưng không thể di chuyển. Sau đó, một cô gái được báo mộng rằng chỉ có 9 cô gái đồng trinh mới có thể đưa tượng xuống, và kỳ diệu thay, điều này đã thành công.
Trải qua nhiều thế kỷ, miếu Bà Chúa Xứ dần trở thành trung tâm tín ngưỡng quan trọng của người dân Nam Bộ. Ban đầu, miếu chỉ là một ngôi đền nhỏ dựng bằng tre nứa đơn sơ. Đến nay, miếu được trùng tu khang trang, trở thành điểm đến linh thiêng thu hút hàng triệu du khách mỗi năm, nhất là vào mùa lễ hội diễn ra từ ngày 22 – 27 tháng 4 âm lịch.
Không chỉ là nơi hành hương, lễ hội còn gắn liền với văn hóa và bản sắc tâm linh miền Tây Nam Bộ. Sau khi được UNESCO công nhận và Di sản văn hoá Phi vật thể, địa phương đã cam kết sẽ bảo vệ di sản. Điều này cho thấy giá trị lịch sử và tâm linh sâu sắc của lễ hội vẫn được bảo tồn và phát huy mạnh mẽ qua thời gian.
Ý nghĩa văn hóa của lễ hội
Lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện lòng thành kính của người dân đối với vị thần bảo hộ vùng đất An Giang. Người dân tin rằng Bà có quyền năng che chở, ban phước lành và giúp họ vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Vì thế, mỗi năm, hàng triệu du khách hành hương đến miếu Bà để cầu an, cầu lộc và tạ ơn.
Không chỉ mang giá trị tín ngưỡng, lễ hội còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa Nam Bộ. Các nghi thức như lễ tắm Bà, rước sắc Thoại Ngọc Hầu hay lễ chánh tế đều thể hiện sự trân trọng truyền thống của người dân. Đây cũng là dịp để thế hệ trẻ hiểu thêm về phong tục tập quán địa phương và duy trì nếp sống văn hóa cộng đồng.
Bên cạnh ý nghĩa tâm linh, lễ hội còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch và kinh tế địa phương. Hàng năm, Châu Đốc đón hàng triệu du khách, tạo điều kiện cho thương mại và các ngành dịch vụ phát triển. Điều này giúp đời sống người dân khởi sắc, đồng thời quảng bá nét đẹp văn hóa Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
Những nghi lễ đặc sắc trong lễ hội Bà Chúa Xứ An Giang
Khám phá những nghi lễ truyền thống độc đáo trong lễ hội Bà Chúa Xứ An Giang, nơi gìn giữ nét đẹp tâm linh miền Tây.
Về phần Lễ
Lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam diễn ra với nhiều nghi thức trang trọng, thể hiện lòng thành kính của người dân. Các nghi lễ bắt đầu từ ngày 22 đến 27 tháng 4 âm lịch, thu hút hàng triệu du khách tham dự. Mỗi nghi lễ mang một ý nghĩa riêng, góp phần gìn giữ truyền thống tín ngưỡng lâu đời của vùng Tây Nam Bộ.
- Lễ tắm Bà (đêm 23 rạng sáng 24/4 âm lịch): Đây là nghi thức quan trọng, do một nhóm phụ nữ được tuyển chọn đặc biệt để thực hiện. Họ dùng nước thơm và khăn sạch để lau tượng Bà, thay y phục mới, thể hiện sự tôn kính và cầu mong phước lành.
- Lễ thỉnh sắc Thoại Ngọc Hầu (chiều 24/4 âm lịch): Đoàn rước long trọng thỉnh sắc thần Thoại Ngọc Hầu và hai vị phu nhân từ lăng về miếu Bà, nhằm tôn vinh công lao khai phá, bảo vệ vùng đất An Giang.
- Lễ túc yết và xây chầu (đêm 25 rạng sáng 26/4 âm lịch): Đây là nghi lễ tế thần cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, kết hợp hát bội truyền thống.
- Lễ chánh tế (sáng 26/4 âm lịch): Đây là nghi thức quan trọng nhất của lễ hội, diễn ra với sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.
- Lễ hồi sắc (ngày 27/4 âm lịch): Sắc thần Thoại Ngọc Hầu được đưa về lăng, kết thúc lễ hội trong không khí trang nghiêm và thành kính.
Về phần Hội
Bên cạnh các nghi lễ truyền thống, lễ hội còn có nhiều hoạt động sôi nổi, phải kể đến là tổ chức chương trình nghệ thuật đặc sắc như hát bội, múa lân, biểu diễn nhạc ngũ âm. Ngoài ra, còn có khu hội chợ ẩm thực, trưng bày đặc sản địa phương cũng góp phần làm phong phú thêm không khí lễ hội.
Dù có nhiều hoạt động vui tươi, lễ hội vẫn giữ được sự trang nghiêm trong từng nghi thức. Không gian miếu Bà ngập tràn hương trầm, tiếng kinh cầu vang vọng khắp nơi, tạo nên bầu không khí linh thiêng. Người dân và du khách thành tâm dâng lễ, cầu mong bình an, tài lộc. Mọi người đều tuân theo quy tắc truyền thống, thể hiện lòng kính trọng đối với Bà Chúa Xứ.
Những trải nghiệm thú vị khi tham gia lễ hội vía bà Chúa Xứ núi Sam
Đắm mình trong không khí linh thiêng và sôi động của lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam, và trải nghiệm thêm nhiều điều thú vị ở nơi hội tụ văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc.
Hành hương vào đêm khuya để cầu may mắn
Giữa màn đêm yên tĩnh, miếu Bà tỏa ánh đèn lung linh, tạo nên khung cảnh huyền bí và linh thiêng. Hương trầm quyện trong không khí, tiếng tụng kinh nhẹ nhàng vang vọng, mang đến cảm giác an yên. Người hành hương tay cầm nến, thành tâm khấn vái, tin rằng càng viếng miếu vào giờ linh thiêng, càng nhận được nhiều may mắn trong năm mới.
Vào mỗi mùa lễ hội, từ nửa đêm, dòng người hành hương đổ về miếu Bà để dâng hương, xin lộc đầu năm. Họ mang theo lễ vật thành kính, cầu mong sức khỏe, tài lộc và bình an. Dù khuya muộn, không khí nơi đây vẫn nhộn nhịp, nhưng ai nấy đều giữ thái độ trang nghiêm, lặng lẽ gửi gắm những lời nguyện cầu thiêng liêng lên Bà.
Xin lộc Bà và mua nước tắm Bà cầu bình an
Người dân tới đây tin rằng nước tắm tượng Bà từ chín loại nước thơm, có thể mang lại may mắn, tài lộc và bình an. Sau khi kết thúc nghi thức tắm Bà, nước được chia cho người hành hương mang về. Họ tin rằng dùng nước này sẽ tẩy trừ được vận hạn, xoa lên người hoặc rưới quanh nhà sẽ có thể đón nhận được phước lành.
Bên cạnh nước tắm, nhiều du khách cũng xin lộc Bà để mang về nhà cầu may. Những món lộc như nhang thơm, vòng hoa, bánh kẹo được đặt trang trọng trên ban thờ để tỏ lòng thành kính. Một số người còn nhận bao lì xì lộc, tin rằng giữ bên mình sẽ giúp công việc hanh thông, gia đình hạnh phúc. Lộc Bà trở thành biểu tượng của sự che chở và bình an.
Khám phá chợ Châu Đốc “Vương quốc mắm”
Chợ Châu Đốc được mệnh danh là “Vương quốc mắm” với các loại mắm trứ danh của miền Tây. Nổi bật nhất là mắm cá linh, đậm vị và thơm ngon, thường dùng để nấu lẩu hay kho tiêu. Ngoài ra, còn có mắm thái với thành phần là cá lóc, đu đủ bào sợi và gia vị đặc trưng, cũng là món ăn được nhiều du khách ưa chuộng.
Bên cạnh mắm, chợ Châu Đốc còn là thiên đường quà lưu niệm cho du khách. Những đặc sản nổi tiếng như đường thốt nốt thơm ngọt, khô cá lóc dai ngon và trái cây miền Tây đều được bày bán khắp chợ. Mỗi món quà mang hương vị đặc trưng của vùng sông nước, giúp du khách lưu giữ kỷ niệm về một chuyến hành trìnhđáng nhớ.
Leo Núi Sam ngắm toàn cảnh Châu Đốc
Leo Núi Sam vào sáng sớm là trải nghiệm tuyệt vời cho những ai yêu thích thiên nhiên. Con đường lên núi dài khoảng 700m, hai bên phủ xanh bởi cây cối, tạo không khí mát lành, dễ chịu. Bước đi trên những bậc đá, du khách có thể cảm nhận làn gió nhẹ phảng phất hương rừng, tiếng chim hót mang lại cảm giác thư thái và yên bình.
Từ đỉnh Núi Sam, bạn có thể ngắm trọn toàn cảnh Châu Đốc, đặc biệt là miếu Bà Chúa Xứ nổi bật giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ. Những mái chùa cong vút, ngói đỏ thắm tạo nên điểm nhấn linh thiêng giữa nền trời xanh biếc. Đây cũng là góc chụp ảnh check-in lý tưởng, giúp bạn lưu giữ khoảnh khắc tuyệt đẹp của chuyến hành trình.
Tham quan các điểm tâm linh gần miếu Bà
Hành trình về miếu Bà Chúa Xứ không chỉ dừng lại ở việc dâng hương mà còn mở ra cơ hội khám phá những điểm tâm linh linh thiêng xung quanh.
Lăng Thoại Ngọc Hầu
Lăng Thoại Ngọc Hầu nằm dưới chân núi Sam, là nơi an nghỉ của danh tướng Nguyễn Văn Thoại, người có công lớn trong việc khai phá vùng An Giang. Khi đến viếng, du khách không chỉ dâng hương tưởng nhớ mà còn chiêm ngưỡng lối kiến trúc cổ kính, trong không gian trang nghiêm cùng bia đá khắc công trạng của vị tướng tài ba.
Bước qua cổng lăng, du khách sẽ thấy ba phần mộ chính với lưng tựa vào núi Sam, mặt hướng về miếu Bà Chúa Xứ. Trước lăng là long đình với tấm bia Thoại Sơn ghi nhận công lao to lớn của Thoại Ngọc Hầu. Nhiều người đến đây không chỉ để viếng mà còn mong cầu bình an và tìm hiểu thêm về lịch sử hào hùng của vùng đất Nam Bộ.
Chùa Tây An
Chùa Tây An, hay còn gọi là Tây An Cổ Tự, nằm dưới chân núi Sam. Được xây dựng từ năm 1847, ngôi chùa mang vẻ đẹp hài hòa giữa kiến trúc Việt Nam và Ấn Độ. Điểm nhấn là ba ngọn tháp hình củ hành độc đáo cùng hai tượng voi lớn trước sân chùa. Nơi đây là điểm đến tâm linh quan trọng thu hút đông đảo Phật tử và du khách.
Bước vào chùa, du khách sẽ cảm nhận không khí linh thiêng với chánh điện thờ Phật trang nghiêm. Hai bên là lầu chuông và lầu trống, tạo nên sự cân đối trong kiến trúc. Hằng năm, vào ngày 12/8 âm lịch, chùa tổ chức lễ hội thu hút hàng nghìn người đến hành hương, cầu bình an và sức khỏe.
Kinh nghiệm tham gia lễ hội bà chúa Xứ núi Sam
Tham gia lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam là trải nghiệm đặc biệt, nhưng để có chuyến đi trọn vẹn, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng. Cùng khám phá những kinh nghiệm hữu ích để chuyến hành hương thêm ý nghĩa.
Cách di chuyển đến lễ hội
Hướng dẫn chi tiết cách di chuyển đến lễ hội Bà Chúa Xứ từ hai thành phố lớn của Việt Nam là Thủ đô Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Hà Nội → Châu Đốc, An Giang
Nếu xuất phát từ Hà Nội, bạn có thể lựa chọn nhiều phương tiện để đến lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam ở Châu Đốc, An Giang. Dưới đây là các cách di chuyển phổ biến:
- Chặng 1: Bay từ sân bay Nội Bài đến sân bay Tân Sơn Nhất (TP. Hồ Chí Minh) hoặc sân bay Cần Thơ. Thời gian bay khoảng 2 giờ.
- Chặng 2: Di chuyển từ sân bay đến Châu Đốc bằng các phương tiện sau:
- Từ TP. Hồ Chí Minh: Đi xe khách từ bến xe Miền Tây đến Châu Đốc (5-6 giờ).
- Từ Cần Thơ: Bắt xe khách hoặc thuê xe riêng (khoảng 3 giờ).
TP. Hồ Chí Minh → Châu Đốc, An Giang
Nếu xuất phát từ TP. Hồ Chí Minh, bạn có nhiều lựa chọn để đến lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam ở Châu Đốc, An Giang. Dưới đây là các phương tiện di chuyển phổ biến:
- Đi xe khách: Bắt xe từ bến xe Miền Tây đến Châu Đốc, thời gian di chuyển sẽ khoảng 5-6 giờ.
- Di chuyển bằng phương tiện cá nhân: Bạn có thể tự lái ô tô hoặc xe máy theo 2 lộ trình phổ biến
- Lộ trình 1: Xuất phát từ TP. Hồ Chí Minh theo Quốc lộ 1A → qua cầu Mỹ Thuận → rẽ vào Quốc lộ 80 → đến Sa Đéc → qua phà Vàm Cống → vào Long Xuyên → theo Quốc lộ 91 đến Châu Đốc.
- Lộ trình 2: Đi theo Quốc lộ 62 đến Bình Hiệp → tiếp tục theo đường biên giới qua Hồng Ngự → đến Tân Châu → di chuyển đến Châu Đốc.
Để hành trình tham gia lễ hội Bà Chúa Xứ tại Châu Đốc, An Giang thêm thuận tiện, bạn có thể lựa chọn dịch vụ di chuyển Xanh SM. Hiện nay, Xanh SM đã có mặt tại nhiều tỉnh thành, cung cấp xe điện 2 bánh và 4 bánh thân thiện với môi trường. Đội ngũ tài xế chuyên nghiệp, tận tâm, đảm bảo mang đến trải nghiệm di chuyển an toàn, thoải mái.
Để đặt xe, bạn có thể liên hệ hotline 1900 2088 hoặc tải ứng dụng Xanh SM để dễ dàng di chuyển đến Châu Đốc và tham gia lễ hội trọn vẹn nhất.
Những lưu ý quan trọng khi tham gia lễ hội
Khi tham gia lễ hội Bà Chúa Xứ An Giang, du khách cần lưu ý một số điều quan trọng, thực hiện tốt những lưu ý sẽ giúp bạn có một chuyến đi suôn sẻ, ý nghĩa và đáng nhớ.
- Khởi hành sớm: Để tránh tình trạng đông đúc, đặc biệt vào ngày khai hội (22 – 27/4 âm lịch), bạn nên sắp xếp thời gian xuất phát hợp lý. Điều này giúp bạn có không gian thoải mái để tham quan và dâng hương.
- Chuẩn bị lễ vật: Du khách có thể mang theo lễ vật đơn giản như trái cây, nhang đèn hoặc tham gia lễ cúng biển – một nghi thức quan trọng trong lễ hội.
- Tôn trọng nghi lễ: Hãy tuân thủ phong tục địa phương, giữ thái độ thành kính khi hành lễ để đảm bảo trải nghiệm linh thiêng, đúng với ý nghĩa tâm linh của sự kiện.
- Giữ gìn vệ sinh: Không xả rác bừa bãi, không chen lấn, xô đẩy khi tham gia lễ hội. Điều này giúp duy trì không gian sạch đẹp và bảo vệ nét văn hóa truyền thống của địa phương.
FAQ – Mọi người cùng hỏi về lễ hội vía miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam
Bạn đang lên kế hoạch tham gia lễ hội vía miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp để giúp bạn chuẩn bị tốt nhất cho hành trình tâm linh này.
Lễ hội vía Bà Chúa Xứ diễn ra ở đâu vào thời gian nào?
Lễ hội vía Bà Chúa Xứ diễn ra tại miếu Bà Chúa Xứ, thuộc Núi Sam, Châu Đốc, An Giang. Lễ hội được tổ chức hàng năm từ 22 – 27 tháng 4 âm lịch, với cao điểm vào đêm 23 rạng sáng 24 khi diễn ra lễ tắm Bà.
Lễ hội miếu bà chúa xứ có những hoạt động gì?
Lễ hội gồm hai phần:
- Phần lễ: Gồm các nghi thức quan trọng như lễ tắm Bà, lễ thỉnh sắc, lễ cúng vía, lễ xây chầu.
- Phần hội: Có các hoạt động văn hóa như múa lân, hát bội, biểu diễn nghệ thuật dân gian, thu hút đông đảo du khách.
Viếng Bà Chúa Xứ cúng gì?
Khi viếng Bà Chúa Xứ, du khách thường chuẩn bị lễ vật như: Hương, đèn, hoa tươi, trái cây. Một mâm lễ mặn gồm heo quay, gà, xôi, bánh ít và thêm ít lễ vật cầu tài lộc: bánh kẹo, nhang trầm, áo mão dâng Bà…Quan trọng nhất là lòng thành kính khi dâng lễ và cầu nguyện.
Lễ hội Bà Chúa Xứ không chỉ là một sự kiện tín ngưỡng quan trọng mà còn là nét đẹp văn hóa đặc trưng của An Giang. Hàng năm, lễ hội thu hút đông đảo du khách đến hành hương, cầu bình an và tài lộc. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, lễ hội còn góp phần giữ gìn bản sắc truyền thống, kết nối cộng đồng.
Xem thêm:
