Mỗi dịp tháng 3 âm lịch, hàng triệu người Việt lại rộn ràng chuẩn bị hành hương về Phú Thọ – nơi diễn ra lễ Giỗ Tổ Hùng Vương thiêng liêng. Đây không chỉ là ngày lễ tưởng niệm công lao dựng nước của các Vua Hùng, mà còn là dịp hội tụ văn hóa, tín ngưỡng và tinh thần dân tộc. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn cập nhật đầy đủ thông tin về lịch nghỉ lễ, các hoạt động diễn ra trong dịp lễ và kinh nghiệm du lịch về Đền Hùng năm 2025.
Giỗ Tổ Hùng Vương là gì? Ý nghĩa của ngày Giỗ Tổ
Giỗ Tổ Hùng Vương, còn gọi là Lễ hội Đền Hùng hay Quốc giỗ, là ngày lễ quan trọng của Việt Nam, diễn ra từ 1 đến 10 tháng 3 âm lịch hàng năm. Ngày chính lễ là mùng 10 tháng 3 âm lịch, một ngày nghỉ lễ quốc gia từ năm 2007.
Đây là dịp để người dân Việt Nam tưởng nhớ và biết ơn các Vua Hùng, những người có công dựng nước Văn Lang. Dù ở xa, người Việt vẫn hướng về Đền Hùng để dâng hương. Câu ca dao “Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba” thể hiện lòng biết ơn tổ tiên. Ngày lễ này còn có nhiều tên gọi khác, thể hiện ý nghĩa văn hóa, tôn giáo và lòng tự hào dân tộc.
Giỗ Tổ Hùng Vương có ý nghĩa to lớn, là dịp để nhớ về cội nguồn và tri ân công đức của các Vua Hùng. Ngày lễ này thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, củng cố đoàn kết và lòng tự hào dân tộc. Năm 2012, UNESCO đã công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Giỗ Tổ Hùng Vương 2025 là ngày nào?
Năm 2025, người lao động trên cả nước sẽ có kỳ nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương vào thứ Hai, ngày 7/4 (tức 10/3 âm lịch). Với những ai có lịch nghỉ cuối tuần (Thứ 7, chủ nhật), kỳ nghỉ này sẽ kéo dài 3 ngày liên tiếp, tạo điều kiện cho những hoạt động tưởng nhớ và vui chơi.
Lịch sử và nguồn gốc ngày Giỗ Tổ
Theo truyền thuyết, tổ tiên người Việt là Lạc Long Quân và Âu Cơ, sinh ra 100 người con. Người con cả lên ngôi Vua Hùng đầu tiên, lập nước Văn Lang với kinh đô tại Phong Châu (Phú Thọ).
Truyền ngôi qua 18 đời, các Vua Hùng được xem là những người khai quốc, biểu tượng tổ tiên dân tộc. Dù dựa nhiều vào truyền thuyết, thời đại Hùng Vương vẫn có vai trò quan trọng trong hình thành bản sắc Việt. Sau vua Hùng thứ 18, Thục Phán lên thay, lập nước Âu Lạc.
Tục thờ Vua Hùng hình thành từ rất sớm, với cột đá thề thời An Dương Vương tại Nghĩa Lĩnh. Cụ thể quá trình hình thành quốc lễ:
- Năm 1917, Tuần phủ Lê Trung Ngọc đề xuất lấy mùng 10/3 Âm lịch làm ngày Giỗ Tổ chính thức. Đề xuất được vua Khải Định chấp thuận, từ đó ngày này trở thành Quốc lễ.
- Sau Cách mạng tháng Tám 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh cho công chức nghỉ lễ vào ngày này.
- Năm 2007, Quốc hội đưa Giỗ Tổ Hùng Vương vào Bộ luật Lao động như một ngày nghỉ hưởng lương.
Lễ hội Đền Hùng thường diễn ra trong 10 ngày, từ ngày 1 đến ngày 10 tháng 3 âm lịch. Các sự kiện chính và cao điểm của lễ hội tập trung vào ngày mùng 10. Các hoạt động tại Đền Hùng (Phú Thọ) bao gồm hai phần chính là Phần Lễ và Phần Hội.
Phần lễ: Nghi lễ truyền thống
Các nghi lễ trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên mà còn phản ánh chiều sâu văn hóa và truyền thống lâu đời của dân tộc Việt.
Mỗi nghi lễ đều mang ý nghĩa riêng, được tổ chức trang trọng theo một lịch trình rõ ràng, kết nối các giá trị tâm linh, lịch sử và cộng đồng. Dưới đây là tổng hợp các nghi lễ tiêu biểu trong khuôn khổ lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương:
| Tên Nghi Lễ | Ngày Âm Lịch | Ngày Dương Lịch (2025) | Địa Điểm | Mô Tả/Ý Nghĩa |
| Lễ rước kiệu | 09/3 | 06/04/2025 | Chân núi – Đền Thượng | Rước kiệu với đồ tế lễ, cờ, hoa, lọng và trang phục truyền thống. |
| Lễ dâng hương | 10/3 | 07/04/2025 | Đền Thượng | Nghi lễ quan trọng nhất, bày tỏ lòng biết ơn đối với các Vua Hùng. |
| Lễ giỗ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ | 06/3 | 03/04/2025 | Đền Lạc Long Quân, Đền Âu Cơ | Tưởng nhớ предков khai sinh ra dân tộc Việt. |
| Lễ dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng | 01/3 – 05/3 | 29/03 – 02/04/2025 | Các đền trong khu di tích | Đại diện các địa phương dâng hương tưởng nhớ các Vua Hùng. |
| Lễ dâng hoa tại phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với Đại đoàn quân tiên phong” | 10/3 | 07/04/2025 | Chân núi | Tượng trưng cho sự tiếp nối tinh thần từ thời đại Hùng Vương đến thời đại Hồ Chí Minh. |
Phần hội: Lễ hội và hoạt động vui chơi
Bên cạnh phần lễ trang nghiêm, thành kính, phần hội của Lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương mang đến không khí tưng bừng, náo nhiệt với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao và trò chơi dân gian đặc sắc. Đây là dịp để du khách hòa mình vào không gian lễ hội, tận hưởng những trải nghiệm độc đáo và khám phá những nét đẹp truyền thống của vùng đất cội nguồn.
Triển lãm và Tư liệu Lịch sử
Triển lãm tập trung giới thiệu và trưng bày các tài liệu, hiện vật lịch sử, giúp du khách hiểu sâu sắc hơn về nguồn gốc và văn hóa thời đại Hùng Vương.
- Bảo tàng Hùng Vương và Khu di tích Đền Hùng: Du khách có thể chiêm ngưỡng các tác phẩm, ấn phẩm và tư liệu lịch sử về các Vua Hùng. Những hoạt động này tạo cơ hội tìm hiểu sâu hơn về thời đại Hùng Vương và các tín ngưỡng văn hóa liên quan.
- Hội sách Đất Tổ: Hội sách sẽ được tổ chức tại sân Bảo tàng Hùng Vương, trưng bày các loại sách báo góp phần quảng bá văn hóa đọc và tôn vinh các giá trị văn hóa, di sản tinh thần của tổ tiên.
- Trưng bày chuyên đề: Giới thiệu về tư liệu, hiện vật thời kỳ Hùng Vương cũng là một phần của các hoạt động lễ hội. Việc tổ chức hội sách và các triển lãm chuyên đề nhằm mục đích làm sâu sắc thêm sự hiểu biết của công chúng về thời đại Hùng Vương.
Biểu diễn Văn hóa Dân gian
Các hội thi, liên hoan văn nghệ thể hiện những nét đẹp văn hóa truyền thống thông qua các hình thức nghệ thuật đặc sắc, góp phần bảo tồn và phát huy di sản dân tộc.
- Hội thi hát xoan, hát quan họ và các loại hình văn nghệ dân gian khác: Các tiết mục biểu diễn văn hóa dân gian đặc sắc. Hát xoan là một di sản văn hóa phi vật thể đã được UNESCO công nhận. Các chương trình biểu diễn của nhiều đoàn nghệ thuật và nghệ sĩ sẽ làm phong phú thêm không khí lễ hội, tôn vinh di sản văn hóa của Phú Thọ và các vùng lân cận.
- Liên hoan văn nghệ quần chúng và dân ca Phú Thọ: Sự chú trọng đặc biệt vào các loại hình nghệ thuật được UNESCO công nhận như hát xoan cho thấy vai trò của lễ hội trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam.
Trò chơi và Giải trí Dân gian
Điểm nhấn của phần Hội là các trò chơi dân gian, mang đến không gian vui tươi, sôi động với các trò chơi truyền thống, tạo sự gắn kết cộng đồng và trải nghiệm văn hóa độc đáo.
- Các trò chơi dân gian: Đánh đu, đấu vật, cờ tướng, ném còn được tổ chức, tạo nên không khí vui tươi và tương tác cho lễ hội.
- Các hoạt động khác: Có thể bao gồm đánh trống đồng và đâm đuống. Việc đưa vào các trò chơi dân gian mang tính tham gia cao này không chỉ nhằm mục đích giải trí mà còn là cách để du khách kết nối với các truyền thống văn hóa và tạo ra một không gian cộng đồng sôi nổi.
Hội chợ triển lãm
Hội chợ là nơi trưng bày và giới thiệu các sản phẩm đặc trưng của địa phương và các vùng miền lân cận, góp phần quảng bá kinh tế và văn hóa.
Hội thi thể thao
Hội thi tạo không khí thi đua, rèn luyện sức khỏe và tôn vinh tinh thần thượng võ, thông qua các hoạt động thể thao truyền thống và hiện đại.
- Các giải thi đấu các môn thể thao truyền thống như: bơi chải, bắn nỏ, kéo co,…
- Tổ chức các hoạt động thể thao hiện đại, thu hút sự tham gia của người dân và du khách.
Hội trại văn hóa
Hội trại mang đến không gian giao lưu văn hóa, nơi các vùng miền và dân tộc thể hiện bản sắc riêng, đồng thời tạo sự gắn kết và hiểu biết lẫn nhau.
- Các hoạt động giao lưu văn hóa giữa các vùng miền, các dân tộc.
- Trưng bày, giới thiệu về văn hóa, phong tục tập quán của các địa phương.
- Các hoạt động vui chơi, giải trí mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Các hoạt động văn hóa khác
Ngoài ra phần hội trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương còn bao gồm những hoạt động văn hóa nghệ thuật đa dạng, làm phong phú thêm không khí lễ hội và mang đến những trải nghiệm đặc sắc cho du khách.
- Chương trình âm nhạc đường phố.
- Các hoạt động trình diễn nghệ thuật.
- Trưng bày hiện vật, di sản tư liệu, sách báo, tư liệu ảnh tại các thư viện và bảo tàng.
Kinh nghiệm du lịch Đền Hùng dịp Giỗ Tổ
Mỗi năm vào dịp Giỗ Tổ, Đền Hùng thu hút hàng triệu lượt khách hành hương từ khắp mọi miền đất nước.
Nếu bạn đang có kế hoạch tham gia lễ hội năm nay, đừng bỏ qua những kinh nghiệm hữu ích dưới đây để có một chuyến đi thuận lợi và đáng nhớ.
Cách di chuyển đến Đền Hùng
Đền Hùng thuộc thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, cách Hà Nội khoảng 90 km.
Du khách có thể đi bằng xe cá nhân, xe khách, tàu hỏa hoặc đặt xe công nghệ.
Di chuyển bằng đường sắt
Tàu từ ga Hà Nội – Việt Trì mất khoảng 2 tiếng, xuống ga và bắt xe vào khu di tích.
Phù hợp với nhóm đông hoặc muốn trải nghiệm an toàn, tiết kiệm.
Di chuyển bằng đường bộ
Đi xe máy hoặc ô tô theo quốc lộ 2, quốc lộ 32 hoặc cao tốc Nội Bài – Lào Cai.
Thời gian đi khoảng 1.5 – 2 tiếng từ trung tâm Hà Nội.
Di chuyển thuận tiện với Xanh SM
Bạn đang lên kế hoạch cho chuyến đi Giỗ Tổ Hùng Vương cùng gia đình hay nhóm bạn? Việc di chuyển đến Đền Hùng có thể trở nên mệt mỏi nếu bạn phải tự lái xe, lo lắng về đường xá đông đúc và bãi đậu xe chật chội.
Hãy để Xanh SM giúp bạn giải quyết những vấn đề đó. Chỉ với vài thao tác trên ứng dụng, bạn sẽ có ngay một chiếc xe điện riêng đưa đón tận nơi, di chuyển êm ái, không khói bụi, giúp bạn và người thân cảm thấy thoải mái trên suốt quãng đường.
Đặc biệt, nếu bạn đi cùng trẻ nhỏ hay người lớn tuổi, không gian rộng rãi và thoáng đãng của xe điện Xanh SM sẽ là lựa chọn lý tưởng. Bạn có thể thư giãn, trò chuyện cùng người thân mà không lo bị say xe hay khó chịu.
Thay vì tự lái xe và căng thẳng, hãy để Xanh SM mang đến cho bạn một chuyến đi Giỗ Tổ Hùng Vương thật sự trọn vẹn và ý nghĩa. Đặt xe ngay trên ứng dụng Xanh SM và tận hưởng hành trình của bạn!
Di chuyển trong khu vực Đền Hùng
Có xe điện nội khu đưa đón từ cổng đến các đền, bạn có thể đi bộ hoặc kết hợp linh hoạt.
Nên đi giày thể thao, mang theo nước, ô, đồ gọn nhẹ để dễ di chuyển.
Các điểm tham quan trong Khu Đền Hùng
Không chỉ nổi bật với phần lễ hội long trọng, khu di tích Đền Hùng còn là một quần thể kiến trúc – tâm linh đặc biệt, lưu giữ nhiều dấu tích và truyền thuyết lịch sử.
Nếu có dịp hành hương về Đền Hùng, bạn đừng bỏ lỡ những địa điểm tham quan tiêu biểu sau:
- Đền Hạ: Nơi mẹ Âu Cơ sinh bọc trăm trứng
- Chùa Thiên Quang: Cổ tự gắn với truyền thuyết giáng trần
- Đền Trung: Nơi Vua Hùng truyền ngôi cho Lang Liêu
- Đền Thượng: Điểm cao nhất, nơi dâng hương chính lễ
- Lăng Vua Hùng: Mộ phần Vua Hùng thứ 6
- Đền Giếng: Nơi công chúa Tiên Dung, Ngọc Hoa soi gương
- Đền Tổ mẫu Âu Cơ và Đền Quốc Tổ Lạc Long Quân: Gợi nhớ nguồn cội
- Bảo tàng Hùng Vương: Nơi lưu giữ hiện vật, phim tư liệu lịch sử
Những lưu ý khi du lịch Đền Hùng
Để chuyến hành hương về đất Tổ diễn ra suôn sẻ và ý nghĩa, bạn nên lưu ý về trang phục, hành vi ứng xử và an toàn cá nhân. Những điều nhỏ nhưng thiết thực này sẽ giúp hành trình thêm phần trọn vẹn, văn minh và trang nghiêm.
- Ăn mặc kín đáo, đi giày thoải mái, mang ô, nước và đồ gọn nhẹ
- Giữ gìn vệ sinh, cảnh giác với tư trang, tránh chen lấn xô đẩy
- Không thắp hương tùy tiện, làm theo hướng dẫn của ban tổ chức
- Nên đi sớm để tránh đông, không tách đoàn khi có trẻ nhỏ đi cùng
FAQ – Mọi người cũng hỏi về Giỗ Tổ
Trong quá trình tìm hiểu về Giỗ Tổ Hùng Vương, có rất nhiều câu hỏi thường gặp liên quan đến nghi lễ, truyền thống và lịch sử ngày lễ đặc biệt này.
Dưới đây là phần giải đáp cho những thắc mắc phổ biến mà nhiều người vẫn thường đặt ra.
Nghi lễ quan trọng nhất trong lễ Giỗ Tổ là gì?
Lễ dâng hương tại Đền Thượng vào sáng mùng 10/3 Âm lịch là nghi lễ trung tâm và quan trọng nhất.
Giỗ Tổ Hùng Vương là truyền thống gì?
Là truyền thống thờ cúng tổ tiên ở quy mô quốc gia, thể hiện lòng biết ơn với những người có công dựng nước.
Ai là người đầu tiên chọn ngày 10/3 Âm lịch làm Giỗ Tổ?
Tuần phủ Phú Thọ Lê Trung Ngọc là người đề xuất chính thức chọn ngày 10/3 Âm lịch làm ngày Quốc lễ vào năm 1917.
Lễ hội Đền Hùng có ý nghĩa gì?
Là dịp tưởng nhớ công lao Vua Hùng, giáo dục đạo lý dân tộc, gắn kết cộng đồng và quảng bá di sản Việt Nam.
Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là ngày lễ thiêng liêng mà còn là dịp để kết nối quá khứ – hiện tại – tương lai của dân tộc Việt. Về với Đất Tổ là trở về với cội nguồn, với dòng máu Lạc Hồng chảy trong mỗi người. Nếu bạn đang tìm một chuyến đi ý nghĩa và thuận tiện, hãy để Xanh SM đồng hành cùng bạn: Đặt xe tiện lợi – hành trình về nguồn trọn vẹn.
Xem thêm:
