Đoan Môn, cánh cổng phía Nam của Cấm thành (còn được gọi là Long thành hoặc Long Phượng thành), từng là nơi cư trú của vua và hoàng tộc. Đây cũng chính là trung tâm làm việc của triều đình, cơ quan đầu não của các chính quyền phong kiến thời xưa. Trải qua 1000 năm, cổng thành này phản ánh sâu sắc chiều dài lịch sử và văn hóa của Việt Nam.
Giới thiệu về di tích Đoan Môn
- Địa chỉ: 19C Hoàng Diệu, Phường Quán Thánh, Quận Ba Đình, TP.Hà Nội.
- Giờ mở cửa: 8:00 – 17:00.
- Giá vé tham quan: 30.000 VND/người.
Đoan Môn, thuộc quần thể Hoàng thành Thăng Long – Di sản văn hóa thế giới được UNESCO vinh danh, không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn ẩn chứa giá trị văn hóa và lịch sử sâu đậm. Cánh cổng này biểu trưng cho quyền lực tối thượng và phản ánh sự phát triển liên tục qua các triều đại phong kiến Việt Nam.
Vị trí địa lý và bối cảnh lịch sử
Đoan Môn là một trong những cổng chính dẫn vào Cấm thành. Dựa trên vật liệu xây dựng và phong cách kiến trúc còn lại, có thể khẳng định rằng cổng Ngũ Môn Lầu hiện nay được xây dựng vào thời Lê và tu bổ vào thời Nguyễn.
Ban đầu, cửa Đoan Môn được xây dựng từ thời Lý, với tên gọi Ngũ Môn Lâu, như được ghi lại trên tấm bia Sùng Thiện Diên Linh (chùa Đọi), được vua Lý Nhân Tông (1072 – 1128) cho khắc vào năm Thiên Phù Duệ Vũ thứ hai (1121). Tuy nhiên, dựa trên vật liệu và phong cách kiến trúc hiện còn, cổng hiện tại được xây dựng vào thời Lê sơ (thế kỷ 15) và trải qua các lần sửa chữa, tu bổ dưới triều Nguyễn (thế kỷ 19).
Ý nghĩa biểu tượng cổng Đoan Môn
Ngũ Môn Lầu là một trong 3 cổng chính của Hoàng Thành Thăng Long, là nơi canh giữ quan trọng trước khi bước vào Cấm thành. Chỉ là một trong những cổng dẫn vào thành, nhưng quy mô của Đoan Môn cũng đủ để bạn tưởng tượng được sự hoành tráng của Cấm Thành.
Ngũ Môn Lầu giữ vai trò quan trọng trong các nghi lễ chính của Hoàng Thành. Khu vực giữa Ngũ Môn Lầu và Điện Kính Thiên là Long Trì, một không gian mang ý nghĩa văn hóa và tâm linh đặc biệt trong Cấm Thành. Đây là nơi diễn ra các nghi lễ chính trị và tôn giáo trang trọng, tiêu biểu như hội Nhân Vương, hội đèn Quảng Chiếu, duyệt cấm quân và các kỳ vua trực tiếp khảo thí thi Đình.
Kiến trúc cổng Đoan Môn Hoàng Thành Thăng Long
Với vai trò quan trọng trong cấu trúc tổng thể của Hoàng Thành Thăng Long, cổng Ngũ Môn Lầu không chỉ là một công trình kiến trúc đặc sắc mà còn là minh chứng cho sự phát triển qua các triều đại.
Kiến trúc cổ xưa
Tầng dưới của Ngũ Môn Lầu được xây dựng theo kiểu tường thành cổ với năm cổng thành có vòm cuốn đối xứng hoàn hảo, tạo thành “trục thần đạo” của Hoàng thành. Kiến trúc cuốn vòm này không chỉ mang lại đường cong duyên dáng mà còn có kết cấu chịu lực bền vững, được áp dụng trong nhiều công trình hiện đại ngày nay.
Cổng chính giữa, nơi nhà vua xuất giá, còn lưu giữ tấm biển đá ghi hai chữ Hán “Đoan Môn” từ thời Lý. Các cổng thành được dựng bằng gạch vồ và đá tảng ghè đẽo công phu, xếp chặt đến mức không thể lọt qua một sợi tóc. Tất cả thể hiện trình độ cao của phường thợ xây thành Thăng Long xưa.
Kiến trúc sau phục dựng
Tầng lầu thứ hai của Ngũ Môn Lầu được xây dựng theo kiểu vọng canh với hệ thống cửa mở rộng về các hướng, tuy nhiên, sau khi phục dựng, kiến trúc của tầng này đã có nhiều thay đổi so với ban đầu. Trên cửa chính giữa của tầng lầu thứ hai, ba chữ Hán “Ngũ môn lầu” được đắp nổi, là lý do nhiều người quen gọi Đoan Môn là Ngũ môn lầu.
Mặt sàn tầng lầu thứ hai rất rộng rãi, không chỉ đủ không gian để dựng Ngũ môn lầu làm nơi ở, mà còn có khoảng sân thoáng đãng. Trên sân này, người ta đổ đất, trồng cỏ và cây đại cổ thụ, chứng tỏ bề mặt thành Thăng Long ngày xưa được gia cố rất vững chắc. Đây là nơi nhà vua thường ngự giá để ủy lạo binh sĩ, đón tướng sĩ về, hay xem các màn biểu diễn võ nghệ, trò chơi dân gian.
Hướng dẫn cách di chuyển đến cổng Đoan Môn
Đoan Môn nằm trong quần thể khu di tích Hoàng Thành Thăng Long, cách trung tâm Hà Nội chưa đến 3km. Để di chuyển đến địa điểm này, bạn có thể chọn các cách di chuyển sau đây.
Di chuyển bằng phương tiện cá nhân
Tham khảo ngay lộ trình thuận tiện nhất từ Hồ Hoàn Kiếm đến cổng Đoan Môn ở Hoàng Thành Thăng Long.
- Đi từ Hồ Hoàn Kiếm về hướng Nam lên phố Lê Thái Tổ khoảng 300m.
- Rẽ phải vào phố Lê Thái Tổ, đi thêm 23m.
- Rẽ phải vào phố Tràng Thi, đi qua Bệnh Viện Răng Hàm Mặt Trung Ương Hà Nội (ở bên phải, cách khoảng 550m), tiếp tục di chuyển 850m.
- Tiếp tục vào phố Điện Biên Phủ, đi qua công viên bên trái (cách khoảng 600m).
- Rẽ phải vào phố Hoàng Diệu, đi qua Heritage Coffee & Restaurant (ở bên phải), tiếp tục di chuyển 66m nữa là tới Hoàng Thành Thăng Long.
Di chuyển bằng phương tiện công cộng
Nếu bạn muốn di chuyển đến Ngũ Môn Lầu từ trung tâm Hà Nội bằng phương tiện công cộng thì bạn có thể tham khảo những tuyến xe buýt sau đây:
- Lộ trình 1: Lên xe Buýt 146 (Hào Nam – Khu Liên Cơ) ở trạm Ngã 3 Lý Thái Tổ và xuống trạm Cột cờ Hà Nội, sau đó đi bộ đến Hoàng Thành Thăng Long.
- Lộ trình 2: Lên xe Buýt 09A (Bờ Hồ – Đại học Mỏ) ở trạm Ngã 3 Lý Thái Tổ và xuống trạm Cột Cờ Hà Nội, sau đó đi bộ qua Hoàng Thành Thăng Long.
- Lộ trình 3: Lên xe 45 (KĐT Times City – Nam Thăng Long) ở trạm 8 Tràng Thi và xuống trạm tượng Đài Bắc sơn, sau đó đi bộ tới Hoàng Thành Thăng Long.
Di chuyển tiện lợi bằng xe điện Xanh SM
Ngoài ra, khi lựa chọn dịch vụ đặt xe để di chuyển đến Đoan Môn, Xanh SM chính là sự lựa chọn hoàn hảo cho bạn. Với dịch vụ xe điện chuyên nghiệp và an toàn tuyệt đối, bạn không chỉ được trải nghiệm chuyến tham quan thoải mái mà còn góp phần bảo vệ môi trường bằng cách giảm thiểu khí thải xe.
Xanh SM còn ghi điểm với việc sử dụng phương tiện xe không mùi xăng dầu, không khí thải, không tiếng ồn động cơ. Liên hệ hotline 1900 2088 hoặc tải app Xanh SM TẠI ĐÂY để nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn ngay hôm nay.
Những điểm đến không thể bỏ qua gần Đoan Môn trong khu di tích Hoàng Thành
Nếu đã đến Đoan Môn, bạn không nên bỏ qua những địa điểm tham quan nổi tiếng sau đây:
- Điện Kính Thiên (cách 600m): Là trung tâm quyền lực của Hoàng thành Thăng Long thời Lê, nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng của triều đình. Dù chỉ còn nền móng, điện vẫn là minh chứng cho sự uy nghiêm và tinh hoa kiến trúc thời phong kiến.
- Hậu Lâu (cách 700m): Còn gọi là Tĩnh Bắc Lâu, đây là nơi ở của hoàng hậu và cung phi, mang ý nghĩa bảo vệ sự yên bình phía Bắc Hoàng thành. Công trình thể hiện sự tinh tế và trang nhã trong kiến trúc cung đình.
- Chính Bắc Môn (cách 1,1km): Cổng thành duy nhất còn nguyên vẹn của Hoàng thành Thăng Long, được xây dựng vào thời Nguyễn. Đây là nơi gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, như lễ tiếp quản Thủ đô năm 1954.
- Nhà D67 (cách 700m): Công trình xây dựng năm 1967, là trung tâm chỉ huy của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Hiện nay, Nhà D67 được bảo tồn như một di tích lịch sử đặc biệt.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về Đoan Môn
Sau đây là những câu hỏi được nhiều người thắc mắc khi ghé tham quan cổng nam Hoàng Thành Thăng Long.
Đoan Môn là gì?
Ngũ Môn Lầu là cổng chính phía Nam của Cấm Thành trong Hoàng Thành Thăng Long, từng là nơi ra vào của nhà vua và triều đình phong kiến. Công trình mang ý nghĩa lịch sử, văn hóa quan trọng và là minh chứng cho sự trường tồn của kinh đô xưa.
Cổng Đoan Môn gồm bao nhiêu cửa vào?
Cổng Đoan có năm cửa ra vào, được thiết kế theo kiến trúc cuốn vòm đối xứng dọc theo “trục thần đạo” – trục chính của Hoàng Thành Thăng Long.
Giá vé vào cửa tham quan di tích Đoan Môn bao nhiêu?
Giá vé tham quan Ngũ Môn Lầu nằm trong vé chung tham quan Hoàng Thành Thăng Long là 30.000 VND cho người lớn và 15.000 VND cho trẻ em, tùy theo đối tượng khách và chính sách ưu đãi.
Ngũ Môn Lầu không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là minh chứng sống động cho bề dày lịch sử và văn hóa của Hoàng Thành Thăng Long. Qua nhiều thế kỷ, Đoan Môn vẫn đứng vững, mang trong mình những giá trị trường tồn của kinh đô xưa, trở thành biểu tượng của sự uy nghiêm và hùng vĩ.
