Đình Phong Phú với hơn một thế kỷ tồn tại, là nơi lưu giữ không chỉ giá trị tâm linh mà còn cả những dấu ấn lịch sử hào hùng. Từ đường hầm cách mạng dài 100m dưới chánh điện đến những kiến trúc đậm chất văn hóa Nam Bộ, ngôi đình này là nơi bạn nhất định phải ghé thăm khi đến thành phố Thủ Đức.
Đôi nét về Đình Phong Phú Quận 9
Đình Phong Phú không chỉ là nơi thờ tự tín ngưỡng của người dân mà còn ghi dấu những trang sử hào hùng trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
Giới thiệu về Đình Phong Phú
- Địa chỉ: Khu phố 3, Phường Tăng Nhơn Phú B, TP.Thủ Đức, Hồ Chí Minh.
- Thời gian mở cửa: 6:30 – 18:00.
- Diện tích: 4,2 héc-ta.
Lược sử về đình
Đình Phong Phú, một công trình lịch sử mang đậm dấu ấn của thời gian, được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX, năm 1880, khi thôn Phong Phú còn thuộc tổng An Thủy, hạt Sài Gòn. Ngôi đình này thờ Thành Hoàng làng, người bảo vệ và đem lại sự bình an cho người dân trong khu vực.
Trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, ngôi đình này không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là căn cứ cách mạng quan trọng. Một trong những dấu ấn lịch sử đáng nhớ là căn hầm bí mật xây ngay dưới chánh điện, nơi che giấu cán bộ cách mạng.
Với những giá trị lịch sử và tinh thần yêu nước ấy, vào năm 1993, Đình Phong Phú đã được Nhà nước công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp Quốc gia, đánh dấu sự tôn vinh cho những hy sinh và đóng góp của ngôi đình đối với lịch sử dân tộc.
Kiến trúc Đình Phong Phú
Nằm trên khu đất rộng 4,2 héc-ta, ngôi đình nổi bật với nét kiến trúc truyền thống mang đậm dấu ấn văn hóa Nam Bộ, với sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật trang trí và tính biểu tượng của tâm linh.
Kiến trúc bên ngoài
Khi viếng thăm đình, du khách sẽ ngay lập tức bị cuốn hút bởi lối kiến trúc độc đáo với hai lớp cổng dẫn vào khuôn viên bên trong, vừa uy nghi vừa đậm chất truyền thống.
- Lớp cổng đầu tiên: Được thiết kế với hai cửa tả – hữu và bia Ông Hổ đặt chính giữa, tượng trưng cho sức mạnh trấn giữ, bảo vệ khỏi tà khí.
- Lớp cổng thứ hai: Thiết kế theo kiểu cổng tam quan truyền thống, nổi bật với tượng Bạch Mã oai phong ở cổng giữa, cao gần 2m. Bạch Mã là biểu tượng của sự trung thành và thanh khiết, tạo nên điểm nhấn ấn tượng cho toàn bộ khu vực lối vào.
Bước qua cổng tam quan là khuôn viên đình rộng rãi, được lát gạch nung đỏ sạch sẽ, tạo cảm giác ngăn nắp và trang nghiêm. Nổi bật giữa sân là bàn thờ Thần Nông, vị thần của nền văn minh lúa nước, cùng hòn non bộ được thiết kế tinh tế, mang ý nghĩa sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên.
Hai bên hòn non bộ là miếu Ngũ Hành Nương Nương và tượng Ông Hổ, những chi tiết mang đậm bản sắc tín ngưỡng dân gian Nam Bộ. Miếu Ngũ Hành Nương Nương thể hiện lòng tôn kính với các vị thần ngũ hành, trong khi tượng Ông Hổ là biểu tượng của sức mạnh và sự bảo hộ, làm cho không gian tại đây thêm phần linh thiêng và ấn tượng.
Kiến trúc bên trong
Các công trình chính của đình được sắp xếp theo một trục dọc, từ tiền điện, chánh điện đến nhà túc và nhà bếp. Trong đó, chánh điện chính là khu vực trung tâm và thiêng liêng nhất, nơi thờ các vị thần như Thành Hoàng, Hữu ban, Tả ban. Đặc biệt, một nét độc đáo của Đình Phong Phú là các tượng tròn thờ bên trong, điều này rất ít gặp tại các đình ở Sài Gòn.
Trong chánh điện, những bức hoành phi, câu đối được sơn son thếp vàng rực rỡ làm tăng thêm sự nổi bật của không gian thờ. Ngoài ra các họa tiết long, lân, quy, phụng, cùng hình ảnh cá hóa long xuất hiện ở khắp nơi, không chỉ là những hình ảnh nghệ thuật đặc sắc mà còn là sự giao thoa tuyệt vời giữa tín ngưỡng và nghệ thuật dân gian.
Đường hầm cách mạng dài 100m
Một trong những điểm nổi bật của Đình Phong Phú chính là đường hầm cách mạng bí mật dài 100m, nằm ngay dưới bàn thờ chánh điện. Được đào từ năm 1959, đường hầm là nơi trú ẩn, cất giữ lương thực và vũ khí quan trọng trong những năm kháng chiến chống Pháp và Mỹ.
Đường hầm có thiết kế đặc biệt, dài gần 100m, rộng khoảng 50cm, vừa đủ để một người di chuyển. Với độ cao từ 1,5 – 1,7 m, toàn bộ hầm được trát xi măng kiên cố, đảm bảo an toàn. Ban đầu, lối vào đường hầm được bố trí tinh vi ngay dưới bàn thờ chánh điện, nhưng hiện nay lối đi này đã bị bịt lại, chỉ còn một lối xuống nằm ở khu vực ngoài đình.
Lối thoát hầm dẫn ra khu rừng cây rậm rạp cách Đình Phong Phú khoảng 100m, nơi trước đây được ngụy trang cẩn thận, nay đã được xây dựng thêm mái che và bảng hướng dẫn để phục vụ du khách tham quan. Đây không chỉ là một di tích lịch sử quan trọng mà còn là minh chứng cho tinh thần chiến đấu kiên cường của nhân dân địa phương.
Các hoạt động tổ chức tại đình
Đình Phong Phú là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về các nghi lễ truyền thống, cũng như tham gia vào các sự kiện văn hóa gắn liền với lịch sử và tín ngưỡng của cộng đồng.
Lễ hội hàng năm
Đình Phong Phú là nơi diễn ra nhiều lễ hội truyền thống, trong đó nổi bật nhất là lễ Kỳ Yên và lễ tế thần Thành hoàng:
- Lễ Kỳ Yên: Được tổ chức vào ngày 14/2 – 16/2 Âm lịch hàng năm, là dịp để cộng đồng bày tỏ lòng biết ơn đối với các vị thần đã bảo vệ và phù hộ người dân. Lễ hội mang ý nghĩa cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no.
- Lễ tế thần Thành hoàng: Diễn ra vào ngày 15/8 Âm lịch hàng, là dịp để người dân trong làng thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với thần Thành Hoàng, vị thần bảo vệ làng xã khỏi mọi tai ương và hiểm họa.
Tham quan ngoại khóa
Đình Phong Phú là một điểm đến quen thuộc trong các chuyến tham quan ngoại khóa của học sinh, sinh viên. Với bề dày lịch sử và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, nơi đây đóng vai trò như một “bảo tàng sống”, giúp thế hệ trẻ khám phá truyền thống đấu tranh cách mạng, tìm hiểu về các nghi lễ tín ngưỡng và nuôi dưỡng lòng tự hào và tình yêu đối với văn hóa dân tộc.
Hoạt động thăm viếng của người dân
Người dân thường đến Đình Phong Phú thắp nhang, dâng lễ vào các ngày Rằm và Mùng 1 hàng tháng. Những ngày này, không gian đình luôn nhộn nhịp cùng hương khói nghi ngút và lời cầu nguyện thành kính. Ngoài ra, các dịp lễ lớn như Tết Nguyên Đán cũng thu hút đông đảo người dân đến thăm viếng, tạo nên không khí trang nghiêm, gắn kết cộng đồng.
Kinh nghiệm tham quan Đình Phong Phú Thủ Đức
Đình Phong Phú là một điểm đến mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa tâm linh, thu hút nhiều du khách muốn khám phá và trải nghiệm không gian linh thiêng. Một số thông tin hữu ích để bạn có chuyến tham quan đình trọn vẹn.
Những lưu ý
Khi tham quan Đình Phong Phú, nên chú ý một số điều sau để đảm bảo có trải nghiệm ý nghĩa và phù hợp với không gian văn hóa tín ngưỡng:
- Nên chọn trang phục kín đáo, lịch sự để phù hợp với không gian thờ tự linh thiêng.
- Giữ trật tự, nói chuyện nhỏ nhẹ và hạn chế sử dụng điện thoại trong khu vực chánh điện để tôn trọng không gian tâm linh.
- Một số khu vực có quy định không được chụp ảnh, hãy hỏi ý kiến Ban quản lý đình trước khi sử dụng máy ảnh hoặc điện thoại.
- Nếu muốn tham quan căn hầm, nên tuân theo sự hướng dẫn của Ban quản lý và tránh tham quan hầm nếu bạn bị chứng sợ không gian hẹp hoặc khó thở.
Hướng dẫn đường đi đến Đình Phong Phú
Địa chỉ Đình Phong Phú Quận 9 cách trung tâm Sài Gòn khoảng 15km, bạn có thể tham khảo và lựa chọn phương tiện di chuyển phù hợp với bản thân .
Di chuyển bằng ô tô, xe máy cá nhân:
Từ trung tâm Quận 1, bạn có thể đi theo hướng Nguyễn Hữu Cảnh nối tiếp Xa Lộ Hà Nội. Tiếp tục di chuyển trên Xa Lộ Hà Nội khoảng 10km, sau đó rẽ phải vào đường Lê Văn Việt và rẽ tiếp vào đường Đình Phong Phú. Từ đây bạn chỉ cần đi thẳng sẽ gặp ngôi đình này.
Di chuyển bằng xe buýt:
Tuyến xe buýt số 57 có trạm dừng cách đình khoảng 200m. Tuy nhiên, phương án này khá bất tiện vì chỉ có một tuyến duy nhất đi ngang qua khu vực này.
Di chuyển bằng taxi công nghệ Xanh SM:
Với hệ thống xe điện Vinfast hiện đại, đây là một lựa chọn tiện lợi, thoải mái để di chuyển đến đình. Với Xanh SM, bạn không chỉ nhận được dịch vụ 5 sao mà còn được hỗ trợ tận tình từ đội ngũ tài xế chuyên nghiệp, nhiệt tình.
Đặt xe Xanh SM ngay hôm nay với hai cách đơn giản:
- Cách 1: Gọi trực tiếp tổng đài Xanh SM qua số 1900 2088.
- Cách 2: Tải và sử dụng ứng dụng Xanh SM TẠI ĐÂY.
Để nhận mã giảm giá và ưu đãi, kiểm tra mục “Ưu đãi” trên ứng dụng Xanh SM hoặc theo dõi fanpage chính thức để cập nhật các chương trình khuyến mãi.
Những địa điểm tham quan nổi tiếng gần đình Phong Phú
Sau khi ghé thăm Đình Phong Phú Thủ Đức, bạn có thể dành thời gian để kết hợp khám phá các địa điểm nổi bật gần đó theo các gợi ý dưới đây:
- Bót Dây Thép: Nằm trên đường Lê Văn Việt, cách đình khoảng 15 phút chạy xe. Đây là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp Quốc gia, là chứng tích tội ác thực dân Pháp giai đoạn 1945 – 1947, lưu giữ những câu chuyện lịch sử hào hùng của địa phương.
- Chùa Một Cột Thủ Đức: Cách đình 5km, ngôi chùa được xây dựng vào năm 1977 và mô phỏng theo kiến trúc độc đáo của chùa Một Cột tại Hà Nội.
- Chùa Thiên Minh: Nằm trên đường Dương Đình Hội nối dài với đường Đình Phong Phú và cách đình khoảng 10 phút chạy xe. Chùa được sáng lập vào năm 1972 bởi Hòa thượng Thích Tâm Châu, mang vẻ đẹp trang nghiêm với không gian yên bình, rất thích hợp để cầu an và tham quan.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về Đình Phong Phú
Dưới đây là những câu hỏi khác mọi người cũng quan tâm khi tìm hiểu về ngôi đình ở Thủ Đức.
Đình Phong Phú thờ ai?
Đình thờ chính là Thành Hoàng làng, vị thần bảo hộ cho cộng đồng địa phương. Ngoài ra, đình cũng thờ Thần Nông, Ngũ hành Nương Nương và Ông Hổ.
Cổng Đình Phong Phú có gì đặc biệt?
Đình Phong Phú được xây dựng với hai lớp cổng uy nghi. Lớp cổng đầu tiên có bia Ông Hổ, mang ý nghĩa trấn giữ, chống lại tà khí. Lớp cổng thứ hai là cổng tam quan truyền thống với tượng Bạch Mã oai phong, tạo điểm nhấn đặc sắc trong kiến trúc.
Đình Phong Phú có phải là di tích lịch sử không?
Phải, Đình Phong Phú Quận 9 được công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp Quốc gia vào năm 1993, gắn liền với những sự kiện quan trọng trong kháng chiến chống Pháp và Mỹ.
Đình Phong Phú có gì khác so với các ngôi đình khác?
Ngoài vai trò là nơi thờ tự linh thiêng, ngôi đình này nổi bật với đường hầm bí mật dài 100m, là nơi cất giữ lương thực, vũ khí và lưu trú của các chiến sĩ cách mạng.
Đình Phong Phú với những giá trị văn hóa tín ngưỡng cùng những dấu ấn góp phần vào thắng lợi cách mạng dân tộc, chắc chắn là địa điểm bạn nên ghé thăm khi đến thành phố Thủ Đức. Tải ứng dụng Xanh SM hoặc gọi 1900 2088 để bắt đầu hành trình tham quan Đình Phong Phú ngay hôm nay!
