Nhắc tới Đình Kim Liên, người ta nhớ ngay đến ngôi đình trấn giữ phía Nam kinh thành Thăng Long – một phần trong Tứ trấn linh thiêng. Nơi đây không chỉ thờ Thần Cao Sơn Đại Vương, mà còn lưu giữ dấu ấn văn hóa, lịch sử của vùng đất Hà Nội nghìn năm văn hiến.
Đôi nét về Đình Kim Liên Đống Đa Hà Nội
Đình Kim Liên (tên chữ là Kim Liên từ), hay còn được gọi là Đền Cao Sơn, được xây dựng vào khoảng thế kỷ 16 – 17. Đình nằm tại số 176 phố Kim Hoa, phường Phương Liên, quận Đống Đa, Hà Nội, trên khu đất cao phía Đông của đầm Kim Liên xưa (nay đã bị lấp).
Có thể bạn chưa biết, Đình làng Kim Liên trấn giữ phía Nam của kinh thành Thăng Long, cùng với Đền Quán Thánh (trấn Bắc), Đền Bạch Mã (trấn Đông), và Đền Voi Phục (trấn Tây).
Ngôi đình này thờ Cao Sơn Đại Vương – con của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Theo bia đá “Cao Sơn Đại Vương thần từ bi minh” (1510), thần từng phù trợ vua Lê Tương Dực dẹp loạn và khôi phục cơ nghiệp nhà Lê. Ngoài ra, Đình còn phối thờ Tam Phủ, Mẫu, và Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày 9/1/1990, Đình Kim Liên được xếp hạng là Di tích lịch sử – văn hóa cấp Quốc gia. Đây là một trong những dấu mốc khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng đặc biệt của di tích.
Kiến trúc độc đáo & di vật cổ ở đền Kim Liên
Đền Kim Liên nổi bật với kiến trúc độc đáo, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và nét linh thiêng, mang đến không gian trang nghiêm, tĩnh lặng. Bên cạnh đó, đình còn là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử vô cùng quý báu.
Kiến trúc đậm nét “Tứ trấn” kinh thành Thăng Long
Với vai trò là một trong Tứ trấn bảo vệ kinh thành Thăng Long, đền Kim Liên sở hữu lối kiến trúc vừa truyền thống vừa uy nghiêm. Công trình được thiết kế trên một gò đất cao, hướng về phía Tây nhìn ra đầm Kim Liên (nay đã bị lấp để làm đường). Kiến trúc được chia thành hai phần chính:
- Phần phía trước gò đất: Có cổng trụ biểu, hai dãy giải vũ nằm hai bên sân gạch rộng, tạo không gian mở trước khi bước vào phần chính của đình.
- Phần trên gò đất cao: Bao gồm các bậc gạch lớn nối lên đình chính, thể hiện sự tôn nghiêm của di tích.
Trong đình chính, kiến trúc được phân chia thành 3 phần rõ ràng:
- Nghi môn: Là nhà ba gian với thiết kế tường hồi bít đốc, mái đỡ bằng bốn bộ vì kiểu chồng rường giá chiêng, trang trí họa tiết thời Nguyễn.
- Đại bái: Gồm năm gian được trùng tu theo kiến trúc truyền thống nhân dịp kỷ niệm 990 năm Thăng Long – Hà Nội.
- Hậu cung: Là nhà ba gian dọc, thờ Cao Sơn Đại Vương và hai nữ thần phối hưởng, với nội thất tinh tế gồm bệ hương án, long ngai và các đồ tế khí.
Di vật cổ nhất được bảo tồn tại Kim Liên Từ
Tấm bia đá “Cao Sơn Đại Vương thần từ bi minh”, được tạo dựng vào năm Canh Ngọ – Hồng Thuận thứ ba (1510), là di vật cổ kính nhất tại Kim Liên.
Với nội dung ngắn gọn nhưng giàu ý nghĩa, tấm bia đã khắc ghi công lao của thần Cao Sơn trong việc bảo hộ nhân dân và hỗ trợ vua Lê Tương Dực khôi phục đất nước.
“Cao Sơn lừng danh,
Vòi vòi oai linh,
Hễ cầu tất ứng,
Ban khắp ơn lành,
Ban thời vận rủi,
Trời sinh Thánh Minh”,
Bia có kích thước cao 2m43, rộng 1m57, dày 22cm, mang những đường nét chạm khắc tinh xảo và giàu giá trị nghệ thuật. Đặc biệt, bia được bảo vệ bởi một Miếu bia và được bao phủ bởi bộ rễ vững chãi của cây si cổ thụ, biểu tượng của sự trường tồn và che chở.
Theo ông Nguyễn Kim Bình – đại diện tiểu ban quản lý đình cho biết: “đền Kim Liên, Miếu bia và cây si không chỉ giữ vai trò bảo tồn mà còn là minh chứng sống động cho lòng thành kính của nhân dân đối với thần Cao Sơn. Bảo tồn cây si là cách để duy trì giá trị lịch sử và văn hóa của tấm bia cổ này mãi mãi với thời gian”.
Hội Đền & Đình Kim Liên: Mâm cỗ 7 tầng dâng lên vị thần trấn phương Nam
Hội Đình Kim Liên được tổ chức vào ngày 16 tháng 3 âm lịch hàng năm tại Đền và Đình Kim Liên, phường Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội. Lễ hội nhằm tưởng nhớ và tôn vinh thần Cao Sơn Đại Vương, đồng thời cầu mong quốc thái dân an, mùa màng bội thu và sự phù hộ cho nhân dân.
Điểm đặc trưng của lễ hội là mâm cỗ 7 tầng được chuẩn bị công phu, với các đồ lễ tượng trưng cho sự cao quý, lòng thành kính và lòng biết ơn sâu sắc dâng lên vị thần trấn phương Nam.
Các hoạt động chính trong lễ hội Đình Kim Liên Đống Đa:
- Lễ rước: Đoàn rước kiệu thần từ đình chính qua các tuyến đường trong làng, kết hợp cờ hoa, âm nhạc truyền thống.
- Lễ dâng hương và mâm cỗ: Được tổ chức trang trọng tại đền chính với sự tham gia của các bô lão, người dân và du khách.
- Phần hội: Gồm các hoạt động văn hóa, nghệ thuật như hát chèo, múa rối nước, trò chơi dân gian, và chợ quê truyền thống.
Một số di tích văn hóa gần Đình Kim Liên Đống Đa Hà Nội
Sau khi đến lễ Đình làng Kim Liên, du khách có thể ghé thăm một số di tích tiêu biểu tại khu vực Đống Đa như:
Văn Miếu Quốc Tử Giám
Địa chỉ: 58 Quốc Tử Giám, Đống Đa, Hà Nội.
Cách Đình Kim Liên khoảng 2km về phía Tây, Văn Miếu là biểu tượng của nền giáo dục Việt Nam, nổi tiếng với Khuê Văn Các và 82 bia Tiến sĩ. Đây cũng là không gian cổ kính của trường đại học đầu tiên tại Việt Nam, nơi lưu giữ truyền thống hiếu học.
Gò Đống Đa
Địa chỉ: Đường Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội.
Cách Đình Kim Liên khoảng 3km về phía Tây Nam, Gò Đống Đa là nơi ghi dấu chiến thắng oai hùng của vua Quang Trung trước quân Thanh vào năm 1789. Tại đây có tượng đài Quang Trung uy nghi và lễ hội kỷ niệm vào mùng 5 Tết âm lịch hàng năm.
Chùa Phúc Khánh
Địa chỉ: 382 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội.
Cách Đình Kim Liên khoảng 2.5 km về phía Nam, Chùa Phúc Khánh là một địa điểm linh thiêng thu hút đông đảo Phật tử đến dâng lễ, đặc biệt vào dịp rằm tháng Giêng và các ngày lễ lớn của Phật giáo.
Chùa Ngọc Hồ
Địa chỉ: Phố Ngọc Hồ, Đống Đa, Hà Nội.
Cách Đình Kim Liên khoảng 1.5 km về phía Đông. Chùa Ngọc Hồ mang vẻ đẹp thanh bình, cổ kính, là nơi lưu giữ nhiều hiện vật giá trị như tượng Phật và các văn bia cổ.
Đình Khương Thượng
Địa chỉ: Ngõ 95, phố Khương Thượng, Đống Đa, Hà Nội.
Cách Đình Kim Liên khoảng 2 km về phía Nam, Đình Khương Thượng là nơi thờ hai vị thần Tản Viên Sơn Thánh và Cao Sơn Đại Vương, gắn liền với câu chuyện huyền thoại về tín ngưỡng dân gian và lịch sử làng xã Việt Nam.
Hướng dẫn di chuyển đến Đình Kim Liên và các điểm lân cận
Để tiện lợi trong việc tham quan Đình Kim Liên Đống Đa và các di tích lân cận, du khách có thể tham khảo lộ trình sau: Đình Kim Liên → Chùa Ngọc Hồ → Văn Miếu Quốc Tử Giám → Đình Khương Thượng → Gò Đống Đa → Chùa Phúc Khánh.
Dưới đây là những gợi ý về phương tiện di chuyển phù hợp:
Di chuyển tự túc bằng xe máy
Từ khu vực trung tâm Hà Nội, bạn có thể đi theo các tuyến đường như: Phố Tây Sơn → Đường Quốc Tử Giám → Đình Kim Liên. Đường đi khá dễ dàng và không mất nhiều thời gian.
Tuy nhiên, cách di chuyển này yêu cầu du khách tìm nơi gửi xe uy tín. Trong Đình Kim Liên đã có sẵn khu vực gửi xe với mức giá khoảng 5,000 – 10,000 VND/lần. Nhưng vào ngày lễ hội, lượng xe thường rất đông đúc, vì thế bạn nên tìm các điểm gửi xe lân cận để thuận tiện hơn.
Di chuyển bằng xe bus
Để di chuyển đến Đình làng Kim Liên Đống Đa Hà Nội, bạn có tùy chọn các tuyến xe bus sau:
- Tuyến xe bus số 01 (Cầu Giấy – Hoàng Mai): Giá vé 8000 VND, thời gian di chuyển khoảng 20-30 phút.
- Tuyến xe bus số 29 (Bến Xe Yên Nghĩa – Long Biên): Giá vé 10.000 VND, thời gian di chuyển khoảng 25-35 phút.
- Tuyến xe bus số 32 (Nguyễn Xí – Gia Lâm): Giá vé 10.000 VND, thời gian di chuyển khoảng 30-40 phút.
Di chuyển bằng xe điện Xanh SM
Đến Đình làng Kim Liên bằng xe điện Xanh SM là một lựa chọn thú vị và tiện lợi cho những ai muốn tiết kiệm thời gian, tránh lo lắng về việc gửi xe. Bạn có thể lựa chọn giữa Xanh SM Taxi và Xanh SM Luxury, với các mẫu xe 4 chỗ hoặc 7 chỗ lý tưởng cho nhóm bạn hoặc gia đình.
Nếu bạn ở gần khu vực này, Xanh SM Bike là một lựa chọn tuyệt vời để di chuyển nhanh chóng và thuận tiện. Với chiếc xe điện nhỏ gọn, bạn có thể dễ dàng len lỏi qua các con phố đông đúc mà không gặp phải sự cố tắc nghẽn giao thông.
Bạn có thể dễ dàng đặt xe Xanh SM qua 2 các cách sau:
- Cách 1: Gọi tổng đài 1900 2088 để được hỗ trợ nhanh chóng.
- Cách 2: Đặt xe qua ứng dụng Xanh SM, nhập điểm đón, nhập điểm đến “Đình Kim Liên”, sau đó áp mã giảm giá (nếu có) tại mục “ưu đãi”, chọn loại xe phù hợp là hoàn tất.
Đừng quên, sau mỗi chuyến đi, bạn có thể đánh giá tài xế 5 sao nếu bạn hài lòng với dịch vụ. Đánh giá của bạn sẽ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ và là lời động viên lớn cho các tài xế. Đồng thời, bạn cũng có thể góp ý để Xanh SM hoàn thiện hơn, mang đến trải nghiệm tuyệt vời cho những lần tiếp theo.
Lưu ý quan trọng khi ghé thăm Đình Kim Liên
Khi đến Đình Kim Liên, du khách cần chú ý một số điều sau để thể hiện sự tôn trọng đối với không gian tôn nghiêm của di tích.
- Mặc trang phục lịch sự, kín đáo, tránh mặc quần áo hở hang, xuề xòa.
- Ứng xử nhẹ nhàng, không cắt ngang khi có người đang hành lễ.
- Tránh nói chuyện ồn ào hoặc làm ồn khi tham quan hoặc cầu nguyện.
- Cẩn trọng tài sản cá nhân, không để đồ đạc quý giá bừa bãi để tránh mất mát.
- Không mang theo thú cưng vào khu vực đền.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về Đình làng Kim Liên
Dưới đây là một số thắc mắc phổ biến về Đình làng Kim Liên cùng những giải đáp chi tiết, hy vọng sẽ giúp bạn có thêm thông tin hữu ích.
Đi Đền Kim Liên cầu gì?
Khi đến Đền Kim Liên, du khách thường đến cầu tài lộc, sức khỏe, bình an cho gia đình, và đặc biệt là cầu cho con cái học hành tấn tới.
Bài khấn Đền Kim Liên như thế nào?
Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con xin kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Hưởng tử con là [Họ & tên thật của bạn] Ngụ tại [Địa chỉ quê quán của bạn] Hôm nay là ngày… tháng…năm.Hương tử con đến Đình Kim Liên thành tâm kính nghĩa: Đức Đại Vương nhận mệnh Thiên đình giáng lâm ở nước Việt Nam làm Bản cảnh Thành Hoàng chủ tể một phương bấy nay ban phúc lành che chở cho dân. Nay hương tử chúng con thành tâm dâng lên lễ bạc, hiến tế hương hoa, phẩm oản…Cầu mong đức Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương chứng giảm, rủ lòng thương xót, phù hộ che chở cho chúng con sức khoẻ dồi dào, mọi sự tốt lành, lắm tài nhiều lộc, an khang thịnh vượng, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm. Hương tử con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! |
Ý nghĩa của mâm cỗ 7 tầng trong hội Đình Kim Liên
Mâm cỗ 7 tầng là điểm nhấn đặc sắc của lễ hội Đình Kim Liên, tượng trưng cho sự cao quý, lòng thành kính và sự biết ơn sâu sắc dâng lên vị thần. Mâm cỗ được chuẩn bị công phu, với 7 tầng đồ lễ bao gồm:
- Tầng 1: Gồm các món lễ vật như gạo, muối, trà, thể hiện sự thanh tịnh và lòng thành kính.
- Tầng 2: Các loại quả tươi, biểu trưng cho sự sinh sôi, nảy nở và cầu mong mùa màng bội thu.
- Tầng 3: Các món mặn như thịt, cá, nhằm tỏ lòng biết ơn và cầu xin thần linh ban phúc.
- Tầng 4: Mâm bánh, chè, đặc biệt là bánh chưng, bánh dày – thể hiện sự gắn kết với đất trời và tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên.
- Tầng 5: Các món xôi, thể hiện sự dư dả, phong phú trong cuộc sống.
- Tầng 6: Mâm rượu, là biểu tượng của sự kính trọng và cầu xin cho gia đình luôn hòa thuận, hạnh phúc.
- Tầng 7 (Tầng cao nhất): Mâm hoa tươi và những vật phẩm quý giá, thể hiện lòng thành kính và sự vững bền của đạo lý.
Tất cả 7 tầng này đều thể hiện sự tôn vinh thần linh và cầu nguyện cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Lễ hội Đình Kim Liên diễn ra trong mấy ngày?
Lễ hội Đình Kim Liên thường diễn ra trong 3 ngày, từ mùng 1 đến mùng 3 Tết Nguyên Đán. Đây là dịp lễ lớn trong năm, thu hút đông đảo du khách và tín đồ tham gia, cầu nguyện cho một năm mới an lành.
Đền Kim Liên và các tứ trấn khác có xây cùng thời điểm không?
Không, Đền Kim Liên được xây dựng muộn nhất so với các đền trong “Tứ trấn” của Hà Nội. Các đền còn lại như Đền Quán Thánh, Đền Trấn Vũ và Đền Bạch Mã đều được xây dựng từ thế kỷ 11, trong khi Đền Kim Liên được dựng lên vào thế kỷ 18.
Qua những thông tin trên, hy vọng bạn đã hiểu hơn về Đình Kim Liên và những giá trị văn hóa đặc sắc của nơi đây. Để chuyến tham quan trở nên thuận tiện và thoải mái hơn, hãy lựa chọn xe điện Xanh SM để tiết kiệm thời gian di chuyển và tận hưởng chuyến đi an toàn, hiện đại!
Xem thêm: