Từ bao đời nay, Đình Hào Nam đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân Hà Nội. Ngôi đình cổ kính này không chỉ là nơi thờ cúng các vị thần linh mà còn là chứng nhân lịch sử, ghi dấu bao thăng trầm của thời cuộc.
Đình Hào Nam ở đâu? Cách di chuyển
Đình Hào Nam là một cụm di tích bao gồm đình và đền, tọa lạc tại số 29, phố Vũ Thạnh, Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa, Hà Nội. Nơi đây không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động tín ngưỡng mà còn lưu giữ những giá trị lịch sử, kiến trúc nghệ thuật quý báu, kết tinh tinh hoa văn hóa ngàn đời.
Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 4km, đình Hào Nam dễ dàng di chuyển đến bằng nhiều phương tiện như:
Phương tiện cá nhân
Quãng đường từ Hồ Hoàn Kiếm đến Đình Hào Nam dự kiến khoảng 15 phút. Bạn có thể đi theo hướng Nam lên phố Lê Thái Tổ, Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Nguyễn Khuyến rồi rẽ phải vào Quốc Tử Giám đến An Trạch. Từ đây, bạn đi thẳng đến phố Hào Nam, rẽ phải vào ngõ 29 phố Vũ Thạnh và chú ý điểm đến ở bên trái.
Phương tiện công cộng
Nếu muốn tiết kiệm chi phí đến đình đền Hào Nam, bạn có thể lên tuyến buýt số 49 từ điểm “Đối Diện 39 Lý Thường Kiệt” và xuống tại điểm dừng “188 Hào Nam”. Tại đây, bạn đi bộ khoảng 500m về phía 35/92 P. Cát Linh, rẽ phải vào P. Vũ Thạnh, điểm đến ở bên trái.
Xe điện Xanh SM
Để hành trình đến đình Hào Nam thêm trọn vẹn, Xanh SM sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy của bạn. Với những chiếc xe điện tân tiến, hiện đại, Xanh SM không chỉ đưa bạn đến nơi một cách an toàn, nhanh chóng mà còn góp phần bảo vệ môi trường xanh – sạch – đẹp của Thủ đô.
Đặc biệt, Xanh SM còn thường xuyên mang đến những ưu đãi hấp dẫn cho mỗi chuyến đi qua ứng dụng. Do đó, để trải nghiệm sự tiện lợi và tiết kiệm này, hãy khám phá 5 bước đặt xe Xanh SM đơn giản dưới đây:
- Bước 1: Cài đặt, mở App đặt xe Xanh SM trên điện thoại.
- Bước 2: Nhập điểm đón và điểm đến là “đình đền Hào Nam” rồi chọn loại xe phù hợp.
- Bước 3: Sử dụng các mã giảm giá (nếu có) tại mục “Ưu đãi”.
- Bước 4: Kiểm tra kỹ lại thông tin chuyến đi và đặt xe.
- Bước 5: Vui lòng chờ tài xế Xanh SM đến đón trong ít phút.
Lịch sử ngôi đình Hào Nam
Đình Hào Nam được xây dựng vào những năm đầu triều Nguyễn. Nơi đây thờ Linh Lang Đại Vương – vị thần lập công lớn trong cuộc kháng chiến chống giặc thời Lý. Bên cạnh đó, đền còn thờ Thủy Tinh công chúa – người đã góp sức cùng Lý Thường Kiệt lãnh đạo quân dân Đại Việt chiến thắng quân Tống.
Thuở xưa, khu vực đình – đền Hào Nam có rất nhiều ao hồ. Trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp (năm 1946 – 1954), nơi đây từng là trụ sở của Liên khu III và Khu ủy Văn Miếu, trở thành địa điểm bí mật nhằm cất giấu vũ khí, tài liệu, liên lạc và tập kết các cán bộ hoạt động nội thành.
Ngày 3/2/1994, đình và đền Hào Nam được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là Di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Đến đầu năm 2009, UBND thành phố Hà Nội tiếp tục công nhận đây là Di tích lịch sử cách mạng kháng chiến.
Kiến trúc đình Hào Nam
Kiến trúc đình Hào Nam nổi bật với quy mô rộng lớn, cảnh quan hài hòa và phong cách kiến trúc cổ thời Nguyễn được bảo tồn qua nhiều lần trùng tu. Những chi tiết chạm nổi tinh xảo đề tài tứ linh trên các bộ vì đã tạo nên giá trị văn hóa – lịch sử đặc sắc cho di tích này.
Đại đình gồm năm gian với cửa gỗ bức bàn nối với hậu cung sâu ba gian, tạo thành hình chuôi vồ đặc trưng trong kiến trúc đình làng Việt Nam. Hai bên sân rộng là hai dãy tả vu và hữu vu, phục vụ cho các hoạt động lễ hội và thờ cúng.
Đền Hào Nam được xây dựng với ba gian hình chữ Đinh – một kiểu dáng quen thuộc trong kiến trúc đền miếu. Phía trước đền là một bức bình phong và sân nhỏ tạo nên không gian trang trọng và gần gũi.
Hệ thống di vật tiêu biểu tại đình Hào Nam
Hiện đình và đền Hào Nam đang lưu giữ hệ thống di vật phong phú, có giá trị lịch sử và nghệ thuật cao, bao gồm:
- Hoành phi, câu đối, đại tự.
- Hương án, bát bửu.
- Cửa võng, long ngai, khám thờ.
- Đồ gốm sứ, đồ đồng.
Đây không chỉ là những vật phẩm đơn thuần mà còn là những chứng tích lịch sử – văn hóa, góp phần làm phong phú thêm giá trị của di tích. Mặt khác, mỗi di vật đều mang trong mình một câu chuyện, dấu ấn thời gian, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cội nguồn dân tộc.
Lễ hội đình đền Hào Nam
Lễ hội đình đền Hào Nam diễn ra từ mùng 9 – 15/2 âm lịch hàng năm, trong đó ngày 13/2 là ngày hội chính. Ngay sau Tết Nguyên Đán, ban tổ chức sẽ phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, từ việc chọn người viết văn tế, đội tế lễ đến việc tuyển chọn “hàng đô” – những trai tráng khỏe mạnh để khiêng kiệu Thánh.
Theo lệ xưa, tất cả trai đinh từ 18 tuổi trở lên trong làng (nếu gia đình không có tang) đều được tham gia lễ hội. Ngày nay, dù có nhiều thay đổi về kinh tế – xã hội, hội đình vẫn thu hút đông đảo người dân trong làng và du khách thập phương.
Lễ vật dâng cúng Thành hoàng được chuẩn bị chu đáo, bao gồm lễ mặn tam sinh, xôi gà, thịt lợn, thanh bông, hoa quả, trầu, rượu và kim ngân. Ngoài ra, mỗi dòng họ và các gia đình cũng chuẩn bị lễ vật riêng để cầu mong một năm may mắn, hanh thông.
Ngày mùng 10/2 âm lịch, đội tế lễ Hào Nam rước kiệu Long đình đến đền Voi Phục để cùng các làng Thủ Lệ, Vạn Phúc, Thụy Khuê, Kim Mã và Ngọc Khánh rước Thánh về đình Vạn Phúc. Đoàn rước đi qua nhiều địa điểm và đến chiều mới về đến đình Vạn Phúc.
Đến ngày 12/2, đoàn Thủ Lệ sẽ trả lễ về Thụy Khuê. Sau đó, ngày 13 tháng 2, đoàn Thủ Lệ sang trả lễ và giao hảo với làng Hào Nam. Đoàn rước của Hào Nam sẽ đi từ đình ra để đón đoàn chạ anh Thủ Lệ rồi tiến hành lễ tế với các nghi thức dâng nhang, dâng đăng, tiến tửu và đốt văn tế.
Ngày nay, tuy không còn duy trì được lễ hội chung của cả năm làng nhưng mỗi làng đều tổ chức lễ hội riêng. Hào Nam vẫn duy trì lệ kết chạ anh em với Thủ Lệ để tổ chức lễ hội chính vào ngày 13/2 âm lịch hàng năm.
Lịch trình chi tiết lễ hội đình đền Hào Nam:
- Từ ngày 9/2 (Âm lịch): Ban khánh tiết mở cửa đình đền, vệ sinh đồ thờ, làm lễ Tế Yết.
- Sáng mùng 10 tháng 2 (Âm lịch): Chính quyền và nhân dân Hào Nam làm lễ rước kiệu, bát hương lên miếu thờ mẹ Ngài ở Thủ Lệ.
- Ngày 13 tháng 2 (Âm lịch): Màn trống khai hội, biểu diễn múa lân, múa Sênh Tiền, múa Con Đĩ Đánh Bồng, tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu, đọc thần phả, sau đó đại diện các cơ quan, đoàn thể và khách thập phương dâng hương, cầu mong Ngài phù hộ.
Bên cạnh những nghi thức tế lễ truyền thống, phần hội cũng diễn ra vô cùng sôi nổi và náo nhiệt với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ đặc sắc. Một số hoạt động tiêu biểu có thể kể đến như múa Trống Bồng, hát quan họ trên thuyền rồng,…
Các điểm tham quan gần đình Hào Nam Hà Nội
Sau khi tham quan đình Hào Nam, nếu bạn muốn khám phá thêm những điểm đến thú vị xung quanh thì dưới đây là một vài gợi ý hấp dẫn:
- Văn Miếu Quốc Tử Giám (cách khoảng 1,3km): Được xây dựng từ năm 1070, đây là một trong những di tích lịch sử – văn hóa quốc gia đặc biệt quan trọng của Việt Nam và trường đại học đầu tiên của nước ta.
- Chùa Xã Đàn (cách khoảng 2,3km): Chùa nổi tiếng với kiến trúc độc đáo và không gian thanh tịnh, là nơi lý tưởng để bạn tìm hiểu về Phật giáo và văn hóa truyền thống Việt Nam.
- Chùa Trung Tự (cách khoảng 2,4km): Là ngôi chùa linh thiêng với nhiều truyền thuyết và giai thoại, nơi đây không chỉ thờ Phật mà còn là nơi sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của cộng đồng dân cư địa phương.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về đình Hào Nam
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về đình mà bạn có thể quan tâm.
Đình Hào Nam thờ ai?
Đình thờ Linh Lang Đại vương – người được dân làng tôn là Thành hoàng làng.
Lễ hội đình Hào Nam được tổ chức vào ngày nào?
Lễ hội đình đền diễn ra từ mùng 9 – 15/2 âm lịch hàng năm, trong đó ngày 13/2 là ngày hội chính.
Điệu múa cổ nào được biểu diễn trong lễ hội đình Hào Nam?
Điệu múa cổ Trống Bồng là một phần không thể thiếu trong lễ hội tại nơi đây.
Vãn cảnh đình đền Hào Nam (Đống Đa) có gì?
Đến với cụm di tích đình đền nằm tại Đống Đa, du khách có thể chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, hệ thống cột, kèo, vì kèo được chạm khắc tinh xảo. Ngoài ra, trong các ngày 9-13/2 (âm lịch) du khách còn có thể tham gia vào bầu không khí náo nhiệt, tưng bừng của lễ hội.
Có tham quan đền Nhà Bà được không?
Có, nơi đây là một địa điểm du lịch nổi tiếng của Hà Nội. Du khách không chỉ được đắm mình trong không gian văn hóa truyền thống mà còn có cơ hội khám phá những câu chuyện lịch sử thú vị.
Lưu ý gì khi tham gia lễ hội đình đền Hào Nam (ở Đống Đa, Hà Nội)?
Khi tham gia lễ hội đình đền Hào Nam (Đống Đa, Hà Nội), bạn nên lưu ý một số điều sau để có một chuyến đi an toàn, vui vẻ và ý nghĩa:
- Trang phục: Nên mặc trang phục lịch sự, thoải mái, phù hợp với không khí lễ hội. Tránh mặc quần áo quá ngắn, hở hang hoặc màu sắc quá sặc sỡ.
- Đồ dùng cá nhân: Mang theo những vật dụng cần thiết như mũ, kính râm, nước uống khi tham gia lễ hội ngoài trời.
- Tôn trọng không gian: Nên giữ gìn trật tự, không xả rác bừa bãi và không gây ồn ào ảnh hưởng đến người khác.
- An toàn giao thông: Nếu di chuyển bằng xe máy cá nhân, bạn cần tuân thủ luật giao thông, đỗ xe đúng nơi quy định của đình và không uống rượu bia khi lái xe.
Đình Hào Nam không chỉ là một di tích lịch sử văn hóa quý báu mà còn là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Để hành trình đến với đình thêm trọn vẹn, bạn có thể lựa chọn Xanh SM – một trong những dịch vụ taxi điện hiện đại hàng đầu Việt Nam.
Xem thêm:
