Chùa Trăm Gian là một trong những ngôi chùa cổ kính bậc nhất vùng xứ Đoài. Đây không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng với lịch sử lâu đời mà còn mang đậm dấu ấn kiến trúc độc đáo của thời Lý – Trần.
Giới thiệu về chùa Trăm Gian Chương Mỹ
Với hơn 800 năm tuổi, chùa Trăm Gian vẫn lưu giữ vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc, khiến du khách không khỏi trầm trồ khi đặt chân tới.
Chùa Trăm Gian ở đâu?
Tọa lạc giữa miền non nước hữu tình, chùa Trăm Gian mang trong mình dấu ấn lịch sử hơn 800 năm, được khởi dựng vào năm 1185 dưới thời vua Lý Cao Tông. Ngôi chùa gắn liền với truyền thuyết về đức Thánh Bối, một nhân vật huyền thoại đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng dân gian.
- Địa chỉ: Tiên Phương, Chương Mỹ, Hà Nội
- Tên gọi khác: Chùa Quảng Nghiêm, chùa Tiên Lữ.

Tên gọi “Trăm Gian” không chỉ là một cách ví von mà phản ánh chính xác quy mô kiến trúc của chùa, với tổng cộng 104 gian chia thành ba cụm công trình chính. Ngày nay, chùa Trăm Gian vinh dự được xếp vào hàng “tứ đại danh thắng xứ Đoài”, cùng với chùa Trầm, chùa Thầy và chùa Tây Phương.

Truyền thuyết chùa Trăm Gian
Chùa Trăm Gian Hà Nội là một công trình kiến trúc cổ kính mang trong mình những câu chuyện đầy bí ẩn. Truyền thuyết kể lại rằng, nơi đây từng là chốn tu hành của một bậc cao tăng đắc đạo, người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân.
- Vào thời nhà Trần, tại làng Bối Khê, có một người phụ nữ sinh hạ một bé trai.
- Lên 9 tuổi, cậu bé mồ côi cha mẹ và xuất gia tu hành tại chùa Đại Bi trong làng.
- Năm 15 tuổi, rời quê hương đến thôn Tiên Lữ, xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ. Bị cuốn hút bởi cảnh sắc nơi đây, cậu xin yết kiến vị trưởng lão tại ngôi chùa trên núi và theo học kinh kệ.
- Sau 10 năm khổ luyện, người thanh niên lĩnh hội được mọi phép linh thông.
- Vua Trần sắc phong ông là hòa thượng, ban hiệu Đức Minh. Mời ông về tu hành tại chùa trong kinh đô.
Hành trình tu học gian nan, những phép linh thông kỳ diệu và sự sủng ái của bậc đế vương đã làm nên một huyền thoại bao đời lưu truyền. Chính những câu chuyện linh thiêng này đã khiến chùa Trăm Gian trở thành một điểm đến tâm linh, gắn liền với lịch sử Phật giáo Việt Nam.

Khám phá các cụm kiến trúc độc đáo của chùa Trăm Gian
Mỗi gian chùa được xác định bởi 4 góc cột và tổng thể chùa có đến 104 gian rộng lớn. Không gian nơi đây được sắp xếp hài hòa theo ba cụm kiến trúc chính gồm cụm thứ nhất, thứ hai và thứ ba.
Lối kiến trúc chung chùa Trăm Gian
Bước chân đến chùa Trăm Gian, du khách sẽ ngay lập tức ấn tượng với cổng chùa được xây dựng bề thế với hai trụ lớn tạo thành lối đi chính giữa, hai bên có tường nối với hai trụ nhỏ.
Bước qua cổng, một không gian khoáng đạt mở ra trước mắt với sân chùa lát gạch. Hai dãy hành lang dài chạy dọc hai bên, trong đó:
- Hành lang bên trái dẫn đến tam quan và gác chuông.
- Hành lang bên phải dẫn lên nhà bia tưởng niệm.
- Ở trung tâm là chính điện cổ kính, trang nghiêm, nơi diễn ra các nghi lễ thờ tự quan trọng.
Với sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và không gian tâm linh, nơi đây mang giá trị thẩm mỹ của chốn thiền môn hàng trăm năm tuổi. Để khám phá trọn vẹn vẻ đẹp cổ kính và linh thiêng của chùa Trăm Gian, bạn nên dạo bước theo từng cụm kiến trúc.

Tham quan cụm thứ nhất chùa Trăm Gian
Ngay khi bước vào chùa Trăm Gian, du khách sẽ bắt gặp một cầu thang đá rộng lớn với hai bên lan can được chạm khắc rồng đá cổ đầy uy nghi. Đi hết cầu thang, trước mắt là bốn cột trụ cao lớn cùng hai quán cổ kính, nơi từng diễn ra những ván cờ người sôi động vào dịp lễ hội.
Ngay bên cạnh là nhà Giá Ngự, một công trình hướng ra hồ sen xanh mát. Đây cũng là nơi đặt kiệu Đức Thánh và tổ chức múa rối nước – loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo của Việt Nam.

Tham quan cụm thứ hai chùa Trăm Gian
Cụm kiến trúc thứ hai nằm cách cụm đầu tiên khoảng 100 bậc và nổi bật với tòa gác chuông cổ kính. Đây là một trong những gác chuông lâu đời nhất Việt Nam còn tồn tại đến ngày nay. Được dựng vào năm 1965, công trình mang đậm dấu ấn kiến trúc thời Lý – Trần.
Gác chuông được thiết kế với hai tầng mái đao cong vút, chạm trổ công phu với các họa tiết đầy sống động. Nhìn từ xa, công trình hiện lên như một đóa sen khổng lồ, vươn mình giữa không gian thanh tịnh của chốn thiền môn.

Tham quan cụm thứ ba chùa Trăm Gian
Cum thứ ba là khu vực thờ phụng chính của chùa Trăm Gian. Ngay tại khoảng sân gạch rộng rãi trước chính điện, vẫn còn lưu giữ một sập đá lớn, nơi từng đặt lư hương linh thiêng.
Trung tâm của chùa được xây dựng theo bố cục chữ “Công” với ba gian chính Tiền Đường, Thiên Hương, Thượng Điện. Trong đó gian Thượng Điện được đặt bệ đất nung đỏ lớn, được chạm khắc tinh xảo hình đài sen, hoa cỏ, muông thú.

Chùa Trăm Gian còn sở hữu hệ thống hơn 150 pho tượng, trong đó đặc biệt quý giá là tượng Tuyết Sơn. Tượng khắc họa thời kỳ khổ hạnh của Đức Thích Ca Mâu Ni trước khi giác ngộ.
Một trong những báu vật đáng giá nhất của chùa chính là bộ tranh cổ “Thập Điện Diêm Vương”, có niên đại hàng nghìn năm tuổi. Từng lưu lạc suốt 18 năm, bộ tranh đã được tìm thấy và hiện đang được bảo quản tại chùa.

Cách di chuyển đến chùa Trăm Gian thuận tiện nhất
Để di chuyển đến chùa Trăm Gian Tân Hòa Chương Mỹ Hà Nội, bạn có thể lựa chọn các phương tiện sau:
Di chuyển bằng xe máy, ô tô cá nhân
Đường đến chùa Trăm Gian khá thuận tiện, bạn có thể tham khảo lộ trình sau:
- Xuất phát từ trung tâm Hà Nội, di chuyển theo quốc lộ 6 – AH13.
- Rẽ phải vào đường ĐT419
- Tiếp tục đi theo tỉnh lộ 419 khoảng 4km để đến địa phận Tiên Phương.
- Từ đây bạn tiếp tục di chuyển để đến chùa Trăm Gian.

Di chuyển bằng phương tiện công cộng
Ngoài việc di chuyển bằng xe máy hoặc ô tô cá nhân, bạn cũng có thể lựa chọn xe buýt để đến chùa Trăm Gian một cách thuận tiện và tiết kiệm. Hiện có hai tuyến xe buýt từ nội thành Hà Nội đưa bạn đến gần chùa là 163 và 57. Từ đó bạn cần đi bộ hoặc thuê xe ôm để đến chùa Trăm Gian.

Di chuyển tiện lợi, an toàn cùng Xanh SM
Nếu đi theo nhóm 3-4 người, bạn có thể lựa chọn taxi điện Xanh SM. Dịch vụ này sẽ giúp tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo sự thoải mái trong suốt hành trình:
- Giá cả minh bạch, không lo tăng giá vào giờ cao điểm.
- Di chuyển êm ái, không khói bụi, giúp bạn tận hưởng chuyến đi thư thái.
- Đội ngũ tài xế chuyên nghiệp, đảm bảo chuyến đi an toàn và thoải mái.
Bạn có thể dễ dàng đặt xe qua ứng dụng Xanh SM hoặc liên hệ Hotline 1900 2088 để được hỗ trợ nhanh chóng và tận hưởng những ưu đãi hấp dẫn.

Các điểm cần lưu ý khi tham quan chùa Trăm Gian
Khi ghé thăm chùa Trăm Gian, du khách cần tuân thủ một số quy tắc quan trọng sau:
- Ăn mặc kín đáo, lịch sự, thể hiện sự tôn trọng với không gian thờ tự.
- Chùa Trăm Gian có nhiều bậc thang, vì vậy du khách nên đi giày vải, giày thể thao mềm để di chuyển thuận tiện.
- Khi dâng lễ, nên chọn lễ vật thanh tịnh, bao gồm hoa tươi, trái cây, chè, nến, các món chay.
- Không chạm tay vào tượng Phật, tranh khắc, đồ thờ cúng.
- Không cắm hương tùy tiện vào gốc cây, bệ đá, chỉ đặt hương vào nơi quy định.

FAQ – Mọi người cũng hỏi về chùa Trăm Gian
Chùa Trăm Gian với kiến trúc độc đáo là điểm đến tâm linh thu hút đông đảo du khách đến chiêm bái. Để hiểu rõ hơn về ngôi chùa này, bạn có thể tham khảo những thắc mắc thường gặp dưới đây:
Tại sao chùa có tên là “Trăm Gian”?
Chùa có tên là “Trăm Gian” vì theo cách tính 4 góc cột hợp thành 1 gian thì chùa có tất cả 104 gian, tổng thể ngôi chùa chia thành ba cụm kiến trúc chính. Do đó, người dân quen gọi là chùa Trăm Gian.
Chùa Trăm Gian Chương Mỹ có từ bao giờ?
Chùa Trăm Gian được khởi công xây dựng vào khoảng năm 1185, dưới thời vua Lý Cao Tông. Đến nay, ngôi chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ được những giá trị kiến trúc và lịch sử quý báu.
Chùa Trăm Gian thờ ai?
Chùa Trăm Gian thờ Phật và thờ Đức Thánh Nguyễn Bình An (một vị cao tăng có công xây dựng và phát triển chùa).
Chùa Trăm Gian có lễ hội gì đặc biệt không?
Lễ hội Chùa Trăm Gian là một sự kiện văn hóa quan trọng của người dân vùng Chương Mỹ, được tổ chức từ ngày mùng 4 đến mùng 6 tháng Giêng hằng năm. Lễ hội có nhiều hoạt động đặc sắc như diễu hành, múa lân, đốt pháo hoa, cầu may, cúng tế và thưởng thức ẩm thực truyền thống.
Có thể chụp ảnh hoặc quay phim tại Chùa Trăm Gian không?
Du khách có thể chụp ảnh, quay phim tại khuôn viên chùa, nhưng không làm ảnh hưởng đến sự trang nghiêm của chùa. Đặc biệt, không được chạm vào các tượng Phật, tranh khắc cổ và không tự ý gõ chuông chùa.
Dù trải qua bao thăng trầm của lịch sử, chùa Trăm Gian vẫn là một điểm đến tâm linh linh thiêng và một công trình kiến trúc đầy giá trị. Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi để chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ xưa, hãy ghé ngay Hà Nội để thăm ngôi chùa đặc biệt này.
Xem thêm: