Ẩn mình giữa làng gốm Bát Tràng, Chùa Tiêu Dao như một viên ngọc quý, tỏa sáng rực rỡ với những bức phù điêu, tượng Phật và chi tiết kiến trúc bằng gốm sứ vô cùng tinh xảo. Mỗi góc nhỏ của ngôi chùa đều ẩn chứa những câu chuyện và bí ẩn. Không gian thanh tịnh và trang nghiêm của ngôi chùa sẽ mang đến cho bạn những giây phút thư thái và bình yên.
Giới thiệu về chùa Tiêu Dao
Chùa Tiêu Dao tọa lạc tại thôn Giang Cao, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Ngôi chùa nằm gần làng gốm Bát Tràng nổi tiếng, cách trung tâm Hà Nội khoảng 10km về phía đông nam. Đây là địa điểm dễ dàng tiếp cận, thu hút nhiều du khách muốn khám phá nét đẹp văn hóa tâm linh kết hợp với nghệ thuật gốm sứ độc đáo.
Chùa cổ Tiêu Dao được xây dựng từ thời nhà Trần và trùng tu qua nhiều giai đoạn lịch sử. Trước năm 1945, nơi đây từng là điểm gặp gỡ bí mật của các cán bộ cách mạng, đồng thời cũng là nơi lưu giữ nhiều tài liệu quan trọng. Đặc biệt, bài hát “Tiến quân ca” của cố nhạc sĩ Văn Cao đã được lan tỏa từ chính địa điểm này.
Trải qua bao biến cố lịch sử, nhiều hạng mục kiến trúc của chùa Tiêu Dao đã bị mai một. Đến năm 2011, dưới sự trụ trì của sư thầy Thích Bảo Đức, ngôi chùa bắt đầu được trùng tu với ý tưởng sáng tạo: Kết hợp tinh hoa gốm sứ Bát Tràng vào kiến trúc tâm linh, tạo nên dấu ấn độc đáo.
Các nghệ nhân làng gốm đã dành trọn tâm huyết để chế tác các tác phẩm đặc biệt như: Lư hương phục cổ thời Nguyễn và những pho tượng thờ độc đáo. Toàn bộ chi tiết từ đầu đao mái chùa, hoành phi, câu đối, đến các cột và ban thờ đều được làm từ gốm sứ tinh xảo.
Điểm nhấn ấn tượng là hệ thống tượng thờ tại nhà thờ Tổ, nhà thờ Mẫu, nhà thờ Thập Bát La Hán và Động Sơn Trang, tất cả đều được chế tác bằng gốm sứ. Đến nay, chùa Tiêu Dao tự hào sở hữu 78 pho tượng được “gốm sứ hóa”, minh chứng cho sự tài hoa của các nghệ nhân Bát Tràng.
Kiến trúc nghệ thuật ấn tượng của chùa Tiêu Dao
Chùa Tiêu Dao mang phong cách kiến trúc truyền thống Việt Nam, kết hợp hài hòa với nghệ thuật gốm sứ đặc trưng của làng Bát Tràng. Tổng thể khuôn viên chùa được bố trí cân đối, tạo cảm giác thanh tịnh và trang nghiêm.
Cổng chùa là điểm nhấn đầu tiên, nổi bật với những hoa văn tinh xảo bằng gốm sứ, vừa thể hiện vẻ cổ kính vừa phô diễn sự sáng tạo của các nghệ nhân. Phần mái cổng rực đỏ bởi màu gốm nung mộc, các trụ cột được ghép từ hàng nghìn mảnh gốm nhỏ với độ tỉ mỉ cao. Trên cột cổng, những câu đối bằng tiếng Việt cũng được tạo thành từ các mảnh gốm màu chàm, tạo nên sự hòa quyện giữa truyền thống và nghệ thuật.
Bước qua tam quan, sân chính của chùa Tiêu Dao Bát Tràng gây ấn tượng với 2 gian thờ 18 vị La Hán. Tất cả các bức tượng đều được làm hoàn toàn từ gốm sứ, mỗi bức đều có hậu cảnh là tranh gốm tái hiện cảnh mây núi sống động. Những chi tiết trang trí bên ngoài như cột trụ với họa tiết rồng mây, hoa lá cũng được chế tác từ gốm, tạo nên sự tinh xảo và độc đáo hiếm thấy.
Tiến vào tòa Tam Bảo, du khách sẽ được chiêm ngưỡng hệ thống phù điêu, hoa văn và tượng Phật hoàn toàn bằng gốm. Ngay cả bậc thềm dẫn lên Tam Bảo cũng được lát gốm với họa tiết hoa sen đặc trưng.
Bên trong tòa Tam Bảo, hệ thống tượng Phật và ban thờ đều là những tác phẩm nghệ thuật bằng gốm. Ban thờ được ghép từ các mảnh gốm tạo hình rồng, mây, hoa lá, mang đến vẻ đẹp sống động. Đặc biệt, hai pho tượng Hộ pháp cao 2,5m, chế tác liền khối bằng gốm sứ là tác phẩm độc nhất vô nhị, mất hơn 1 năm để hoàn thiện, thể hiện tay nghề xuất sắc của nghệ nhân Bát Tràng.
Ngoài các công trình chính, không gian và cảnh quan chùa Tiêu Dao Hà Nội cũng được chăm chút tỉ mỉ. Những bức tường xây từ gạch mộc mang lại cảm giác gần gũi, trong khi sân chùa và khu vườn được thiết kế với nhiều tiểu cảnh độc đáo. Các tiểu cảnh này không chỉ phục vụ việc truyền bá Phật pháp mà còn tạo không gian thư thái để Phật tử và du khách chiêm ngưỡng.
Hình ảnh chùa Tiêu Dao không chỉ tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống mà còn làm nổi bật nghệ thuật gốm sứ, biến nơi đây thành một điểm đến tâm linh và nghệ thuật đặc sắc tại Việt Nam.
Hướng dẫn di chuyển đến chùa Tiêu Dao
Chùa cổ Tiêu Dao là điểm đến tâm linh thu hút đông đảo du khách tại Hà Nội. Nếu bạn cũng muốn ghé thăm ngôi chùa cổ kính này thì có thể tham khảo một số cách di chuyển sau:
Di chuyển bằng phương tiện cá nhân
Từ trung tâm Hà Nội, đi theo đường cầu Chương Dương hoặc cầu Vĩnh Tuy, tiếp tục di chuyển về hướng làng gốm Bát Tràng. Chùa Tiêu Dao nằm tại thôn Giang Cao, cách trung tâm làng Bát Tràng khoảng 1km, có bãi đỗ xe rộng rãi cho ô tô và xe máy.
Di chuyển bằng xe bus
Di chuyển bằng xe bus có ưu điểm lớn là tiết kiệm chi phí và rất phù hợp với những ai không muốn tự lái xe. Tuy nhiên, nhược điểm là bạn cần chờ xe và thời gian di chuyển có thể lâu hơn so với việc sử dụng phương tiện cá nhân.
Để đến chùa cổ Tiêu Dao bằng xe bus, bạn có thể chọn các tuyến xe như 47A, 47B, hoặc 69. Sau khi xuống tại điểm dừng gần làng gốm, bạn có thể đi bộ hoặc sử dụng các phương tiện khác để đến chùa Tiêu Dao.
Di chuyển bằng xe điện Xanh SM
Dịch vụ xe điện Xanh SM là một lựa chọn thân thiện với môi trường, rất phù hợp cho chuyến tham quan làng gốm Bát Tràng và chùa Tiêu Dao. Xe điện Xanh SM mang lại nhiều ưu điểm như giảm tiếng ồn và khí thải, giúp bảo vệ môi trường. Hơn nữa, giá cước rất minh bạch và dễ dàng tra cứu qua ứng dụng.
Để đặt xe, bạn chỉ cần thực hiện các bước đơn giản:
- Bước 1: Tải ứng dụng Xanh SM từ App Store hoặc Google Play.
- Bước 2: Đăng ký tài khoản bằng số điện thoại.
- Bước 3: Nhập điểm đón và điểm đến (ví dụ: Từ Hà Nội đến chùa Tiêu Dao).
- Bước 4: Chọn loại xe phù hợp và xác nhận đặt xe.
- Bước 5: Theo dõi hành trình và chuẩn bị lên xe.
Nếu không muốn đặt xe qua ứng dụng, bạn cũng có thể gọi xe trực tiếp thông qua số Hotline 19002088 của hãng.
Những điểm tham quan gần chùa Tiêu Dao
Bát Tràng được biết đến như một “bảo tàng sống,” là nơi hội tụ vẻ đẹp của văn hóa truyền thống Việt Nam. Sau khi tham quan chùa Tiêu Dao, bạn cũng có thể khám phá thêm nhiều điểm thú vị khác ở làng gốm Bát Tràng như:
Làng gốm Bát Tràng
Đây là điểm đến không thể thiếu khi đến Bát Tràng. Làng gốm này giữ nguyên những nét cổ kính và đặc trưng của kiến trúc truyền thống với những con ngõ nhỏ và những ngôi nhà rêu phong.
Tại đây, bạn sẽ tìm thấy vô vàn các sản phẩm gốm sứ với mẫu mã đa dạng, từ những chiếc bát đĩa đơn giản đến những bức tượng tinh xảo.
Bảo tàng gốm Bát Tràng
Bảo tàng gốm Bát Tràng là nơi lý tưởng để bạn tìm hiểu về lịch sử và sự phát triển của làng gốm Bát Tràng, cũng như nghệ thuật gốm sứ Việt Nam. Với thiết kế độc đáo gồm 7 xoáy ốc lớn, tượng trưng cho các bàn tay đang làm gốm, bảo tàng trở thành điểm đến thu hút du khách thích chụp ảnh.
Giá vé vào bảo tàng khoảng 30.000đ/ người, bạn có thể tham quan các sản phẩm gốm sứ và trải nghiệm làm gốm, tô tượng để lưu giữ kỷ niệm.
Chợ gốm Bát Tràng
Sau khi tham quan chùa Tiêu Dao, đừng quên ghé thăm chợ gốm Bát Tràng. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy nhiều sản phẩm gốm sứ tinh xảo như bát đĩa, cốc chén, đồ trang trí và đồ thờ cúng, tất cả đều được các nghệ nhân làng gốm chế tác thủ công.
Đặc biệt, bạn còn có cơ hội tham gia vào quá trình làm gốm và khám phá nghề truyền thống này. Những sản phẩm ở đây có giá hợp lý và là món quà lưu niệm tuyệt vời cho chuyến đi của bạn.
Trung tâm tinh hoa làng nghề Việt
Gần làng gốm Bát Tràng, Trung tâm Tinh Hoa Làng Nghề Việt là nơi trưng bày các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, không chỉ của Bát Tràng mà còn của nhiều làng nghề truyền thống khác trên toàn quốc. Đây là dịp tuyệt vời để bạn tìm hiểu về các làng nghề thủ công và giá trị văn hóa của chúng.
Tất cả những điểm tham quan này đều nằm gần nhau, tạo thành một khu du lịch lý tưởng, nơi bạn vừa có thể tham quan, vừa tìm hiểu sâu về văn hóa và nghề gốm truyền thống Việt Nam.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về chùa Tiêu Dao
Một số thắc mắc được nhiều người quan tâm khi nhắc đến chùa Tiêu Dao Bát Tràng chính là:
Chùa Tiêu Dao được xây dựng vào năm nào?
Chùa Tiêu Dao được xây dựng vào thời Trần, khoảng thế kỷ 14. Đây là một ngôi chùa có lịch sử lâu dài và có giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc.
Chùa Tiêu Dao có những lễ hội gì?
Chùa Tiêu Dao tổ chức nhiều lễ hội lớn trong năm như:
- Đại lễ Cầu Quốc Thái Dân An cầu nguyện cho quốc gia bình an và dân chúng hạnh phúc
- Đại lễ Rước Phật Thắp Nến Tri Ân nhằm tưởng nhớ công đức của Phật và các bậc tiền nhân.
Ngoài ra, Tiêu Dao tự còn tổ chức các lễ hội khác như lễ Phật Đản và lễ Vu Lan để thu hút Phật tử và du khách tham gia, tạo không gian tôn vinh Phật giáo và giao lưu cộng đồng.
Nên lưu ý những gì khi đến tham quan chùa?
Khi đến tham quan chùa Tiêu Dao, bạn nên lưu ý một số điều sau để thể hiện sự tôn kính và có một chuyến đi ý nghĩa:
- Ăn mặc trang nghiêm: Mặc đồ giản dị, lịch sự, không nên mặc váy ngắn hoặc quần cộc.
- Không lễ mặn: Chỉ cần dâng hương, hoa quả và kẹo bánh là đủ.
- Ra vào chùa đúng cách: Vào qua cổng bên phải (Giả quan) và ra qua cổng bên trái (Không quan).
- Lễ trước: Vái 2 ông gác bên ngoài cổng trước khi vào chùa.
- Cầu nguyện đúng ý: Cầu xin bình an, bảo vệ, không cầu công danh, tài lộc.
- Giữ yên tĩnh: Không nói chuyện, chạy nhảy hay làm ồn trong chùa.
- Không lấy đồ của chùa: Không tự ý mang đồ vật trong chùa về.
- Tắt điện thoại: Chế độ rung hoặc tắt điện thoại khi vào chùa.
- Không thắp hương trong chùa: Đã có lư hương ngoài sân.
- Không chụp ảnh, quay phim tùy tiện: Đứng lệch một bên khi khấn vái, tránh đứng chính giữa bàn thờ.
Đặc biệt, nếu có thắc mắc, bạn có thể hỏi các sư thầy hoặc người phụ trách chùa để được hướng dẫn.
Chùa Tiêu Dao không chỉ là một điểm đến linh thiêng, mà còn là nơi bạn có thể tìm hiểu về văn hóa, nghệ thuật gốm sứ truyền thống của Việt Nam. Bằng việc tham quan và trải nghiệm, bạn sẽ được hòa mình vào không gian thanh tịnh, chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và cảm nhận sự bình an. Hãy luôn tuân thủ các quy tắc khi đến chùa để chuyến đi của bạn thêm phần ý nghĩa và trọn vẹn.
Xem thêm:
