Chùa Quan Âm là một ngôi chùa cổ kính, được xây dựng bởi cộng đồng người Hoa. Chùa gắn bó mật thiết với lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Sài Gòn – Gia Định. Vào cuối thế kỷ 17, Chùa được thành lập bởi một nhóm thương nhân người Hoa. Họ đã di cư sang Việt Nam và định cư tại khu vực Sài Gòn Chợ Lớn. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về địa điểm này nhé.
Giới thiệu tổng quan về Chùa Quan Âm quận 5
Chùa quan Âm được biết đến là một trong những ngôi chùa mang đậm phong cách thiết kế của người Hoa. Sau đây là những thông tin cơ bản về chùa.
Chùa Quan Âm ở đâu?
Chùa Quan Âm còn được gọi là chùa Ôn Lăng, Chùa ông Lào hoặc Hội quán Ôn Lăng. Ngôi chùa mang phong cách thiết kế của người Hoa. Luôn thu hút khách tham quan và cúng lễ vào các dịp quan trọng.
Ngôi chùa được xây dựng vào năm 1740 (tức năm Càn Long đời Thanh) với kiến trúc bằng gỗ. Chùa được xây dựng theo phong cách đền miếu của người Phước Kiến. Địa chỉ Chùa Quan Âm tại Đường Lão Tử, Phường 11, Quận 05, TP.HCM. Đây cũng là nơi người Hoa gốc Kinh đã an cư lập nghiệp trong nhiều năm qua.
Giờ mở cửa Chùa Quan Âm từ 6 giờ 15 phút sáng tới 17 giờ hàng ngày, đối với những ngày lễ lớn như Lễ Phật Đản, Lễ Vu Lan,… thì có thể mở cửa sớm hơn và đóng cửa trễ hơn bình thường.
Lịch sử hình thành và phát triển
- Vào cuối thế kỷ 17, một số người Hoa thuộc phủ Tuyền Châu, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc đã di cư sang Việt Nam và định cư tại khu vực Sài Gòn, Chợ Lớn ngày nay.
- Năm 1740, cư dân năm huyện Tấn Giang, Nam An, Huệ An, Đồng An và An Khê thuộc phủ Tuyền Châu đã chung sức xây dựng Hội quán Ôn Lăng Phước Kiến.
- Năm Mậu Tý niên hiệu Đạo Quang (1828), Đổng sự hiệu Thái Nguyên Hưng đã quyên góp được một vạn quan tiền để trùng tu hội quán.
- Lần trùng tu thứ hai diễn ra vào năm 1867 và hoàn tất năm 1869. Những lần trùng tu tiếp theo được thực hiện vào các năm 1897, 1993 và 1995.
- Theo văn bia lập năm 1869, hội quán được xây dựng để bàn việc công, thờ thần, hỗ trợ đồng hương qua các hoạt động cúng tế và chỉnh đốn phong tục.
Vai trò văn hoá
Vào đầu thế kỷ 19, hội quán Ôn Lăng được Trịnh Hoài Đức ghi nhận là một công trình kiến trúc đẹp trong tác phẩm Gia Định thành thông chí. Ngày 27 tháng 4 năm 2004, Bộ Văn hóa Thông tin đã xếp hạng Hội quán Ôn Lăng là di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Vào tháng 12 năm 2002, Bộ Văn hóa Thông tin đã công nhận nơi đây là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia. Với lối kiến trúc độc đáo cùng bề dày lịch sử, Hội quán Ôn Lăng (còn gọi là chùa Quan Âm) được xem là một trong những ngôi chùa cổ kính nhất của cộng đồng người Hoa tại TP.HCM.
Nơi đây không chỉ là địa điểm thờ cúng Thiên Hậu Thánh Mẫu, Quan Âm Bồ Tát mà còn là nơi tổ chức các lễ hội truyền thống. Chẳng hạn như Tết Nguyên Tiêu, lễ cúng cô hồn. Chùa Quan Âm góp phần duy trì và phát huy nét văn hóa đặc sắc của người Hoa, đồng thời trở thành điểm giao lưu cộng đồng và kết nối tinh thần giữa các thế hệ.
Tham quan một vòng Hội quán Ôn Lăng
Là một ngôi chùa cổ lên đến hàng trăm tuổi, Hội quán Ôn Lăng sở hữu một phong cách kiến trúc cực kỳ độc đáo.
Phong cách kiến trúc độc đáo
Điểm đặc sắc của chùa Quan Âm là mái ngói lợp theo từng tầng, với phần chân mái mang phong cách cổ điển của vùng Phúc Kiến. Hình ảnh Chùa Quan Âm nổi bật với mái được uốn cong mềm mại, trang trí bằng các linh vật làm từ gốm. Mỗi linh vật đều mang ý nghĩa đặc biệt và quan trọng riêng.
Bên cạnh đó, Hội quán Ôn Lăng gây ấn tượng bởi thiết kế cổng chính diện độc đáo. Phía trên cổng chính là hình tượng con rồng được chạm khắc công phu, tinh tế ở hai bên, tạo nên vẻ uy nghi và mạnh mẽ cho ngôi chùa. Sự kết hợp hài hòa giữa các màu sắc đỏ, vàng và xanh lá càng làm nổi bật chùa Quan Âm giữa khu dân cư người Hoa, bên cạnh những tòa nhà cao tầng hiện đại.
Các vị thần được thờ
Chùa Ôn Lăng nổi bật với việc thờ phụng nhiều vị thần tiên, khoảng 16 vị, theo tín ngưỡng Trung Hoa, được cộng đồng tại đây thống nhất lập nên.
- Tiền đường: Nơi thờ phụng các vị thần tiên theo tín ngưỡng dân gian Trung Hoa, bao gồm Tề Thiên Đại Thánh, Bao Công, Văn Xương Đế Quân, 18 vị La Hán, Địa Mẫu Nương Nương, Thiên Phụ Gia Gia…
- Chính điện: Nơi thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu, vị thần bảo hộ cho những người đi biển và phụ nữ trong sinh nở. Hai bên chính điện là hai gian nhỏ, một thờ Quan Thế Âm Bồ Tát, một thờ Phật A Di Đà.
- Hậu điện: Nơi thờ các vị thần khác như Thái Bạch Kim Tinh, Ngọc Hoàng Đế Quân và Thái Sư Trần Hưng Đạo.
Ngoài ra, trong khuôn viên chùa còn có miếu Ngũ Hành, nơi thờ Ngũ Hành Nương Nương và Chúa Sinh Nương Nương, vị thần bảo trợ cho việc sinh nở.
Các hoạt động tại chùa Quan Âm
Mỗi dịp rằm tháng Giêng, hàng ngàn người Hoa và người Việt lại đổ về đây để cầu nguyện, tạo nên không khí linh thiêng và sôi động. Ngoài ra, Chùa cũng có rất nhiều những hoạt động đặc biệt khác như:
Ngày lễ chính
Chùa thờ rất nhiều thần linh, nhưng thờ chính là Bồ Tát Quan Âm. Các lễ hội lớn nhất tại đây là các lễ vía Quan Âm, trong đó lễ Vía chính được tổ chức vào ngày 19 tháng 6 âm lịch, còn lễ Vía phụ diễn ra vào ngày 19 tháng 2 và 19 tháng 11 âm lịch.
Vào ngày này, dòng người tấp nập đến dâng hương, xin lộc trong ngày lễ. Vì theo quan niệm của người Hoa gốc Quảng Đông, đây là dịp Quan Âm Bồ Tát hiển linh khai khố, ban lộc cho dân chúng trong thời kỳ mất mùa, đói kém.
Hoạt động văn hóa
Một trong những phong tục nổi tiếng của người Hoa, không chỉ ở Sài Gòn mà còn trên khắp thế giới, là tục đánh kẻ tiểu nhân. Những hình nhân bằng giấy tượng trưng cho kẻ tiểu nhân, người dân dùng giày hoặc dép để đập chúng, nhằm xua đuổi những điều xấu và mang lại may mắn.
Hiện nay, phong tục này chỉ còn phổ biến ở miếu Quan Âm và trở thành một hoạt động đặc sắc không thể bỏ qua khi đến tham quan ngôi chùa này.
Hướng dẫn tham quan Ôn Lăng hội quán
Để có một chuyến tham quan Ôn Lăng hội quán thuận lợi, hãy lưu ý những điều sau đây nhé.
Hướng dẫn di chuyển
Nếu bạn sinh sống ở Sài Gòn thì bạn có thể dễ dàng tham quan hội quán Ôn Lăng bằng nhiều cách thức khác nhau, cụ thể:
- Di chuyển bằng phương tiện cá nhân: Đi theo tuyến đường lớn Hùng Vương – Châu Văn Liêm và cuối cùng là đến đường Lão Tử.
- Di chuyển bằng phương tiện công cộng: Đi tuyến xe bus 07, 08, 10, 150, 68. Mỗi vé xe bus sẽ có mức giá dao động từ 5.000 đến 7.000 VND/lượt. Bạn hãy tra cứu tuyến đường đi của những chuyến xe bus có trạm dừng đến chùa Quan Âm.
- Di chuyển bằng dịch vụ đặt xe: Tham khảo dịch vụ của Xanh SM, một trong những dịch vụ được ưa chuộng nhất hiện nay.
Với dịch vụ đặt xe thông minh, Xanh SM mang đến cho khách hàng những trải nghiệm di chuyển thật sự khác biệt. Chỉ với vài bước đơn giản là bạn đã có thể đặt ngay chuyến xe vừa an toàn, tiện lợi để đến bất cứ đâu bạn muốn.
- Bước 1: Mở ứng dụng Xanh SM, lựa chọn biểu tượng Ô tô tại màn hình trang chủ.
- Bước 2: Lựa chọn điểm đi & điểm đến bạn mong muốn và lựa chọn Xanh SM Taxi.
- Bước 3: Lựa chọn phương thức thanh toán và đừng quên áp dụng ưu đãi khi di chuyển.
- Bước 4: Xác nhận đặt xe. Chúc bạn có một chuyến đi vui vẻ.
Những lưu ý khi đến Chùa Quan Âm Quận 5
Khi đến thăm Chùa Quan Âm Quận 5, bạn nên lưu ý những điều sau:
- Trang phục lịch sự: Nên mặc trang phục kín đáo, tránh ăn mặc hở hang khi vào chùa, để tôn trọng không gian linh thiêng.
- Không chụp ảnh trong khu vực thờ cúng: Hãy tôn trọng không gian thờ tự, tránh chụp ảnh ở những nơi không phù hợp, đặc biệt là các bàn thờ.
- Dâng hương đúng cách: Dâng hương một cách trang trọng, tránh làm rơi vãi hoặc để hương cháy quá lâu.
- Giữ gìn vệ sinh chung: Giữ cho khuôn viên chùa luôn sạch sẽ, không vứt rác bừa bãi.
- Tôn trọng nghi lễ và phong tục: Nếu tham gia các nghi lễ, hãy im lặng và tham gia với tâm thái tôn kính.
- Cẩn thận với các hoạt động lễ hội: Nếu đến vào các dịp lễ lớn, như lễ Vía Quan Âm, hãy chuẩn bị tinh thần để tham gia vào những nghi thức đông đúc và tấp nập.
- Không gây ồn ào: Chùa là nơi yên tĩnh, nên tránh làm ồn ào, gây mất trật tự.
Chùa Quan Âm là một nơi linh thiêng, vì vậy việc thể hiện sự tôn trọng là điều quan trọng khi bạn đến tham quan và cầu nguyện.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về Chùa Quan Âm
Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về Chùa Quan Âm, giúp bạn hiểu rõ hơn về lịch sử, phong tục và các hoạt động tại đây.
Chùa đánh tiểu nhân Quận 5 là chùa nào?
Chùa đánh tiểu nhân quận 5 là Chùa Ôn Lăng. Phong tục đánh tiểu nhân là một trong những phong tục nổi tiếng của Chùa.
Chùa Ôn Lăng thờ ai?
Chùa Ôn Lăng (Chùa Quan Âm) thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu, Quan Âm Bồ Tát và nhiều vị thần linh khác theo tín ngưỡng của người Hoa, như Tề Thiên Đại Thánh, Bao Công, Văn Xương Đế Quân, 18 vị La Hán, và các thần dân gian khác. Nơi đây cũng thờ Thần Tài và Thái Tuế để cầu tài lộc và bảo vệ gia mệnh.
Chùa có cúng tam tai không?
Chùa Ôn Lăng không trực tiếp tổ chức cúng Tam Tai như một nghi lễ riêng biệt. Nhưng vào các dịp lễ lớn, đặc biệt là lễ vía Quan Âm, người dân có thể thực hiện các nghi thức cầu an, giải hạn, bao gồm cả việc cầu bình an và hóa giải tam tai (ba năm hạn xui xẻo trong đời).
Gần chùa có chỗ gửi xe không ạ?
Gần Chùa có nhiều bãi gửi xe, đặc biệt là các khu vực đỗ xe trên các con phố xung quanh như đường Lão Tử và các khu vực gần chợ. Khi ghé vào bất cứ tiệm nhang đèn nào gần Chùa bạn cũng tìm được chỗ gửi xe miễn phí.
Có địa điểm tham quan nào gần chùa không?
Gần Chùa Ôn Lăng (Chùa Quan Âm), bạn có thể tham quan một số địa điểm nổi tiếng khác tại TP.HCM như Chùa Vĩnh Nghiêm, Chùa Ngọc Hoàng, Bưu điện Thành phố, Nhà hát Lớn Sài Gòn, Phố Tây Bùi Viện,…
Chùa Ôn Lăng hay còn gọi là Chùa Quan Âm không chỉ là một di tích văn hóa, lịch sử quan trọng của người Hoa tại TP.HCM mà còn là điểm đến tâm linh thu hút nhiều du khách và tín đồ. Nếu có dịp, hãy ghé thăm chùa Ôn Lăng để cảm nhận sự yên bình, tĩnh lặng và tìm hiểu thêm về những phong tục độc đáo tại đây.