Chùa Đào Xuyên là một ngôi chùa cổ đã được trùng tu thu hút tín đồ Phật giáo. Chùa lưu giữ nhiều bảo vật quốc gia quý giá và là minh chứng cho sự phát triển của nền văn hóa Việt Nam qua các thời kỳ từ phong kiến cho tới nay.
Giới thiệu về chùa Đào Xuyên – Ngôi chùa cổ kính giữa lòng Hà Nội
Chùa Đào Xuyên ở đâu? Chùa Đào Xuyên nằm tại xã Đa Tốn, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội. Chùa nằm ngay bên một con sông nên cảnh quan xung quanh mang vẻ đẹp vô cùng thanh bình và thơ mộng.
Lịch sử chùa Đào Xuyên
Chùa Đào Xuyên được xây dựng từ thời Mạc với quy mô nhỏ theo hình chữ “Kim”. Ban đầu chùa thờ tượng Quan Âm để người dân quanh vùng tới lễ bái. Sau đó năm 1630, sơ Tổ là thiền sư Chuyết Chuyết tới chùa truyền giáo, dòng thiền Lâm Tế Việt Nam xuất hiện. Nơi đây trở thành một trung tâm tôn giáo quan trọng của phái Lâm Tế.
Chùa Đào Xuyên Đa Tốn Gia Lâm Hà Nội đã trải qua nhiều lần sửa chữa và trùng tu. Theo tấm bia lịch sử năm Ất Hợi Dương Hòa (1635) việc trùng tu chùa do bà Vương phủ Hoàng Thị Nhất đến từ phủ Thường Tín tỉnh Hà Tây cũ chỉ đạo. Sau ba năm xây dựng (1632 đến 1635) chùa đã hoàn thành gồm có: tam quan, hậu cung, và thượng điện.
Ngoài các văn bia lịch sử còn có những tư liệu khác ghi nhận công đức của bà Đỗ Thị Y vào năm 1846 và việc tô lại tượng Phật vào năm 1863. Đặc biệt, vào năm Duy Tân thứ 10 (1910) chùa đã được xây dựng lại hoàn toàn theo kiến trúc thời Nguyễn.
Ngày 09/01/1990, Bộ Văn hóa và Thông tin nước ta đã xếp chùa Đào Xuyên vào Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Năm 2016, chùa Đào Xuyên đã vinh dự được gắn thêm biển Di tích lịch sử cách mạng.
Kiến trúc và nghệ thuật của chùa Đào Xuyên
Chùa Đào Xuyên đã trải qua nhiều lần trùng tu và phát triển, ngôi chùa được thiết kế theo kiểu “nội Công ngoại Quốc” tạo nên một không gian khép kín.
Du khách khi tham quan chùa sẽ cực kỳ ấn tượng với cổng tam quan mới xây hai tầng bằng đá đồ sộ và uy nghi. Trên cổng chùa là hai câu đối chữ Hán được dịch nghĩa là:
“Đất xanh cỏ biếc lan thơm ngát
Vườn mát gió đưa tâm nhẹ thanh”
Từ cổng, một lối đi rộng lát gạch dẫn vào sân trước và sân sau.
Tòa tam bảo của chùa Đào Xuyên hướng Đông Nam bao gồm tiền đường và thiêu hương kết nối với thượng điện theo hình chữ “Công”. Trong sân trước nổi bật là năm ngọn tháp mộ của các vị sư trụ trì đã khuất thể hiện sự tri ân và tưởng nhớ.
Giữa hồ nước bên trái tam bảo một đài hoa sen được dựng lên, trên có hình ảnh đức Phật đang đứng thanh thịnh, yên bình.
Tiền đường của chùa rộng 7 gian 2 dĩ, bên trong được trang trí bằng những mảng chạm khắc tinh tế trên kết cấu gỗ. Nhà bia là một phương đình nhìn vào lưng thượng điện.
Hai bên sân sau là hai hành lang dài, bao quanh khuôn viên chùa cùng với nhà Tăng, nhà Mẫu, và nhà Tổ. Không gian còn lại chủ yếu được sử dụng để trồng cây xanh tạo nên bầu không khí trong lành.
Chiêm ngưỡng các bảo vật quốc gia tại chùa Đào Xuyên
Tại chùa Đào Xuyên không chỉ có kiến trúc độc đáo mà còn có nhiều bảo vật quốc gia quý giá đang được gìn giữ cẩn thận.
Tượng Quan Âm Thiên thủ Thiên nhãn
Pho tượng Quan Âm Thiên thủ Thiên nhãn tại chùa Đào Xuyên được làm bằng gỗ mít cao 132cm với 652 cánh tay, trong đó có 42 cánh tay lớn với nhiều động tác như: cầm linh khí hoặc bắt quyết.
Hai đôi tay chính chắp trước ngực và đặt trong lòng trong khi phía sau là 610 cánh tay nhỏ xếp thành 5 lớp như nan quạt ở hai bên sườn. Cánh tay xòe rộng tới 155cm tạo nên một vòng hào quang tỏa sáng quanh người ngồi thiền, hàm ý trong việc cứu vớt chúng sanh.
Tượng được đặt ngồi trên một tòa sen do rồng đội, nổi lên giữa mặt biển sóng nhấp nhô. Tòa sen cao 50cm: 13 cánh sen chính, 13 cánh phụ và 20 cánh đệm, được bố trí xen kẽ thành hai lớp trên dưới. Đầu và tay quỷ dưới tòa sen cao 23cm, với những chiếc móng sắc nhọn tạo nên sự tương phản mạnh mẽ giữa cái thiện và cái ác.
Bệ tượng có mặt cắt ngang rộng 88cm, dài 125cm hình lục giác. Chiều dọc cao 50cm chia làm ba phần với phần giữa thu hẹp. Tổng chiều cao của bộ tượng, tòa sen và bệ là 255 cm.
Tượng Quan Âm Thiên Phủ Thiên Nhãn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, di sản văn hóa đại diện cho tín ngưỡng Phật giáo tại Việt Nam. Với tay nghề điêu khắc tinh xảo và ý nghĩa sâu sắc, tượng đang bảo vệ và gìn giữ như một tài sản văn hóa quý báu của dân tộc.
Các bảo vật khác
Ngoài tượng Quan Âm chùa Đào Xuyên còn lưu giữ nhiều bảo vật khác như các bức phù điêu, các bộ tượng thờ và nhiều hiện vật quý báu khác. Những bảo vật này không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn thể hiện nét đẹp văn hóa đặc trưng của dân tộc Việt.
Giá trị lịch sử và văn hóa của chùa Đào Xuyên
Chùa Đào Xuyên không chỉ đơn thuần là một ngôi chùa mà còn là một chứng nhân lịch sử lưu giữ những giá trị văn hóa quý báu của dân tộc.
Chứng nhân lịch sử
Theo lịch sử ghi nhận, Chùa Đào Xuyên là một trung tâm hoạt động chính trị trong thời kỳ chiến tranh. Từ 1946 đến 1954, chùa là cơ quan bí mật của Huyện ủy Gia Lâm, nơi đào tạo cán bộ cho cuộc kháng chiến lâu dài trong thời kỳ chống Mỹ. Ngoài ra chùa là trạm chỉ huy của Bộ Chỉ huy Phòng không không quân.
Trung tâm sinh hoạt văn hóa cộng đồng
Ngày nay chùa Đào Xuyên là trung tâm sinh hoạt văn hóa của địa phương. Hàng năm vào ngày 24 tháng Hai âm lịch, chùa tổ chức lễ giỗ tổ thu hút các chùa trong dòng Lâm Tế về tham dự.
Lễ Phật đản, hội Vu Lan hay các ngày rằm, mùng một là dịp để người dân đến chùa cầu an, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên và các bậc tiền bối. Hằng năm, chùa tổ chức nhiều khóa tu mùa hè để các Phật tử tới học tập Phật pháp.
Hướng dẫn di chuyển đến chùa Đào Xuyên
Chùa Đào Xuyên nằm ở ngoại thành Hà Nội, đường tới chùa cũng tương đối dễ dàng và bạn có thể sử dụng một trong số những cách dưới đây để di chuyển.
Phương tiện cá nhân
Bạn có thể dễ dàng đến chùa Đào Xuyên bằng xe máy hoặc ô tô riêng. Từ Long Biên bạn đi dọc quốc lộ 2 để sang Gia Lâm. Sau đó rẽ vào đường Lý Thánh Tông tầm 1,5km, tiếp tục rẽ trái sang Đào Xuyên. Tới Đào Xuyên bạn hỏi thăm người dân để tìm thấy chùa.
Sử dụng phương tiện cá nhân giúp bạn chủ động hơn về thời gian và lộ trình di chuyển. Tuy nhiên đường đi tới chùa khá xa nội thành nên bạn cần mất thời gian hỏi thăm.
Phương tiện công cộng
Ngoài xe cá nhân, bạn cũng có thể sử dụng các phương tiện công cộng như xe buýt 47A, 47B, 11, 59 để đến chùa Đào Xuyên. Các tuyến xe buýt đi xung quanh khu vực này, bạn có thể tham khảo lựa chọn. Việc di chuyển bằng bus tiết kiệm chi phí nhưng nhược điểm là bạn phải đi bộ tới trạm dừng của bus khá xa.
Gọi xe taxi, xe công nghệ
Một lựa chọn tiện lợi khác là sử dụng dịch vụ xe điện của Xanh SM. Dịch vụ xe điện vừa thân thiện với môi trường vừa linh hoạt, bạn được đưa đón tận nơi. Bạn có thể tải ứng dụng và đặt xe dễ dàng.
Sau khi tải app thành công, thành viên mới sẽ được hưởng rất nhiều ưu đãi hấp dẫn cho chuyến đi đầu tiên. Nhanh tay tải ứng dụng Xanh SM ngay!
Nên lưu ý những gì khi đến tham quan chùa?
Khi đến tham quan chùa Đào Xuyên, bạn nên chú ý đến một số điều sau:
- Nên mặc quần áo lịch sự kín đáo, tránh mặc quần short, váy ngắn, áo ba lỗ.
- Cần nói năng nhỏ nhẹ, giữ gìn vệ sinh chung và không xả rác bừa bãi.
- Tránh những hành vi trêu đùa, chạy nhảy trong khuôn viên chùa.
- Nếu muốn chụp ảnh tại những khu vực linh thiêng, bạn nên xin phép sư thầy trước để thể hiện sự tôn trọng.
- Nếu bạn muốn cúng lễ, có thể mua đồ lễ tại các cửa hàng bán đồ thờ cúng gần chùa, hãy chuẩn bị chu đáo để thể hiện lòng thành kính.
Ghé thăm một số ngôi chùa nổi tiếng gần chùa Đào Xuyên Gia Lâm
Ngoài chùa Đào Xuyên xung quanh khu vực Gia Lâm còn có nhiều ngôi chùa nổi tiếng khác mà bạn có thể ghé thăm trong chuyến đi của mình.
- Chùa Phúc Sơn: Cách 7,4km, nằm tại Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội.
- Chùa Sủi: Cách 5,4 km, nằm tại Phú Thị, Gia Lâm, Hà Nội.
- Chùa Kiến Sơ: Cách 11km, nằm tại Đê Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.
- Chùa Keo: Cách 8,5km, nằm tại Thôn Giao Tự, Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội
- Chùa Linh Quy: Cách 7,3km, nằm tại thôn Linh Quy Bắc, Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội
FAQ – Mọi người cũng hỏi về chùa Đào Xuyên
Nhiều du khách ghé thăm chùa Đào Xuyên gặp một vài thắc mắc, các câu hỏi thường gặp nhất là:
Chùa Đào Xuyên được xây dựng vào thời kỳ nào?
Qua các tài liệu nghiên cứu, ngôi chùa được cho là xây dựng vào thời nhà Mạc, cách đây gần 700 năm, cụ thể là vào năm 1932.
Thời điểm thích hợp nhất để đến chùa Đào Xuyên?
Thời điểm tuyệt vời để ghé thăm chùa Đào Xuyên là vào các ngày lễ lớn như Tết Nguyên Đán, lễ Phật đản… Nếu đi vào ngày thường thì bạn nên ghé chùa vào buổi sáng là thích hợp nhất, tiết trời lúc này mát mẻ, trải nghiệm thăm chùa của bạn sẽ hoàn hảo hơn.
Chùa Đào Xuyên có tên gọi khác là gì?
Chùa Đào Xuyên còn được gọi với các tên gọi khác là chùa Thanh Ân.
Chùa Đào Xuyên với kiến trúc độc đáo, các bảo vật quốc gia quý giá cùng giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc xứng đáng là một điểm đến hấp dẫn du khách. Hãy một lần ghé thăm nơi đây để cảm nhận sự bình yên, nét đẹp trong văn hoá tâm linh.
>>> Xem thêm:
