Đến Sơn Tây, Hà Nội, du khách không thể bỏ qua chùa Mía – ngôi chùa cổ kính nằm giữa làng cổ Đường Lâm. Nơi đây nổi bật với kiến trúc truyền thống và hệ thống tượng Phật phong phú. Không chỉ là điểm đến tâm linh, ngôi chùa còn mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa.
Giới thiệu về chùa Mía
Chùa Mía làng cổ Đường Lâm là một trong số ít ngôi chùa ở Hà Nội vẫn lưu giữ được nét kiến trúc truyền thống. Nơi đây còn gắn liền với sự linh thiêng và những giai thoại về bà chúa Mía.
- Địa chỉ: Xã Đường Lâm, Thị xã Sơn Tây, Thành phố Hà Nội
- Giờ mở cửa: 07:00 – 17:00 (Trừ các ngày lễ hội, rằm và mùng 1)
Chùa Mía hay còn gọi là Sùng Nghiêm Tự (崇嚴寺) tọa lạc trên khu đất cao gần sông Tích. Ngôi chùa quay hướng Tây Nam, mang ý nghĩa vừa hướng đến trí tuệ (Nam) vừa mong thần linh yên vị (Tây). Đây là một trong những ngôi cổ tự tiêu biểu của xứ Đoài, vẫn giữ được kiến trúc truyền thống nguyên bản đến ngày nay.
Chùa Mía gắn liền với vùng đất sinh ra nhiều danh nhân như Ngô Quyền, Phùng Hưng, Lý Bí. Đồng thời. chùa được biết đến qua những giai thoại về bà chúa Mía – phi tần của chúa Trịnh Tráng. Ngoài ra, chùa còn nổi tiếng là nơi lưu giữ số lượng tượng nghệ thuật lớn nhất Việt Nam với 287 pho tượng.
Hướng dẫn đường đi đến chùa Mía Sơn Tây
Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 45km về phía Tây, chùa Mía mất khoảng 1,5 đến 2 giờ di chuyển để đến nơi.
Di chuyển bằng phương tiện cá nhân
Nếu di chuyển bằng xe máy hoặc ô tô cá nhân, bạn có thể tham khảo 3 tuyến đường sau:
- Tuyến đường 1: Xuất phát từ Nguyễn Trãi (QL6), đi qua Khuất Duy Tiến, sau đó vào ĐCT08 (Đại lộ Thăng Long). Tiếp tục di chuyển đến ĐCT419 (Thị trấn Quốc Oai), rẽ vào Đường 80, rồi trở lại ĐCT419. Từ đây, đi qua Lạc Trị (QL32), Thị trấn Phúc Thọ và đến Làng cổ Đường Lâm.
- Tuyến đường 2: Bắt đầu từ Nguyễn Trãi (QL6), đi qua Khuất Duy Tiến, vào ĐCT08, sau đó di chuyển qua các khu vực Tiến Xuân và Bình Yên. Tiếp tục đi theo QL21A để đến Làng cổ Đường Lâm.
- Tuyến đường 3: Khởi hành từ Nguyễn Trãi (QL6), đi qua Khuất Duy Tiến và vào ĐCT08. Từ đây, tiếp tục di chuyển đến cầu Yên Bài, sau đó đi qua Xuân Khanh (Thị xã Sơn Tây) trước khi đến Làng cổ Đường Lâm.
Di chuyển bằng xe buýt
Để đến Chùa Mía bằng xe buýt từ trung tâm Hà Nội, bạn có thể tham khảo lộ trình sau:
- Tuyến xe buýt số 70A: Xuất phát từ Kim Mã đến Sơn Tây. Bạn có thể lên xe tại điểm dừng trên đường Kim Mã hoặc các điểm dừng khác trên lộ trình.
- Tuyến xe buýt số 92: Từ Sơn Tây, chuyển sang tuyến xe buýt số 92 đi Phú Cường. Xe buýt sẽ dừng lại cổng chợ Mía. Bạn cần đi bộ thêm một đoạn khoảng 600m để đến làng cổ Đường Lâm và chùa Mía.
Lưu ý:
- Thời gian hoạt động và tần suất của các tuyến xe buýt có thể thay đổi. Bạn nên kiểm tra lịch trình cụ thể trên trang web của Tổng công ty Vận tải Hà Nội hoặc sử dụng ứng dụng BusMap để cập nhật thông tin chi tiết.
- Sau khi xuống xe tại Làng cổ Đường Lâm, bạn có thể đi bộ hoặc sử dụng dịch vụ xe ôm để đến Chùa Mía.
Di chuyển bằng Xanh SM
Di chuyển đến Chùa Mía bằng dịch vụ xe điện Xanh SM sẽ mang đến sự tiện lợi và thoải mái dành cho bạn. Xanh SM có các dòng xe điện 4 chỗ, 7 chỗ giúp bạn dễ dàng lựa chọn Hành trình từ trung tâm Hà Nội đến Chùa Mía dài khoảng 45km, với thời gian di chuyển trung bình từ 1,5 đến 2 giờ, tùy vào tình hình giao thông.
Chỉ cần đặt xe qua ứng dụng Xanh SM, bạn dễ dàng chọn điểm đón phù hợp và xuất phát ngay mà không cần chờ đợi lâu. Khi đến Chùa Mía, tài xế có thể dừng ngay trước cổng hoặc khu vực gần đó, giúp bạn không mất công tìm bãi đỗ xe.
>>> Tải ngay ứng dụng Xanh SM hoặc gọi về hotline 1900 2088 để đặt taxi di chuyển đến chùa Mía một cách nhanh chóng.
Nguồn gốc chùa Mía: Dấu ấn hơn 400 năm thăng trầm
Ban đầu, Chùa Mía chỉ là một ngôi chùa nhỏ, có từ rất lâu đời. Đến năm 1632, nơi đây rơi vào tình trạng hoang phế. Trước thực trạng đó, phi tần Ngô Thị Ngọc Diệu (còn gọi là Nguyễn Thị Ngọc Dong) – ở làng Nam Nguyễn (Nam An), đã cùng cha mẹ và người dân trong vùng đứng ra trùng tu, mở rộng quy mô chùa.
Nhờ công lao trùng tu, bà được nhân dân tôn kính gọi là “Bà Chúa Mía“. Để tưởng nhớ công đức của bà, người dân đã tạc tượng và đưa vào thờ trong chùa, bên cạnh đó còn có riêng một ngôi đền thờ. Trải qua nhiều lần tu bổ, nhưng đến nay, kiến trúc từ thời Bà Chúa Mía vẫn được giữ gìn nguyên vẹn.
Khám phá kiến trúc chùa Mía: Tinh hoa nghệ thuật chốn cổ tự xứ Đoài
Chùa Mía mang đậm dấu ấn kiến trúc chùa Việt truyền thống, với quy mô bề thế và bố cục hài hòa. Công trình thể hiện rõ sự khéo léo và tinh tế trong tay nghề của các nghệ nhân xưa.
Kiến trúc tổng thể
Chùa Mía mang đậm dấu ấn kiến trúc chùa Việt truyền thống, với bố cục hài hòa và quy mô bề thế. Chùa được xây dựng theo dáng chữ Mục, chia thành ba khu vực riêng biệt: khoảng sân vườn thoáng đãng, khu nội điện trang nghiêm và dãy hành lang La Hán bao quanh.
Bước qua cổng tam quan, du khách sẽ thấy dãy nhà thụ trai – nơi các nhà sư sinh hoạt. Khu vực chính điện gồm nhiều hạng mục quan trọng như Bái đường, chùa Hạ, chùa Trong và Thượng điện, tạo nên một tổng thể hài hòa, mang đậm dấu ấn kiến trúc chùa Việt truyền thống.
Đặc điểm kiến trúc nổi bật
Bước vào chùa Mía, du khách sẽ thấy gác chuông nằm ở khu vực ngoài cùng. Qua cổng Tam quan là khoảng sân vườn rộng rãi, bên góc phải là cây đa cổ thụ tỏa bóng mát quanh năm. Đối diện với cây đa là tháp Cửu Phẩm Liên Hoa. Tháp cao 13 mét, gồm 9 tầng, được xây dựng để thờ vọng Xá Lợi Đức Phật.
Tiến sâu vào trong là khu nội điện, bao gồm tiền đường, bảo điện, đại hùng và thượng điện. Kiến trúc nơi đây mang đặc trưng của kiểu “nội công ngoại quốc” – phong cách truyền thống trong xây dựng chùa chiền Việt Nam.
Một trong những điểm nhấn ấn tượng của chùa Mía là dãy hành lang La Hán dài 140 mét, nơi đặt tượng Thập Bát La Hán. Những bức tượng bằng đá xanh cao khoảng 2,5 mét, mỗi vị có hình dáng và biểu cảm riêng biệt, thể hiện rõ phong cách nghệ thuật thời Lê.
Cuối dãy hành lang là gian thờ Đức Chúa Ông và Đức Thánh Hiền. Đức Chúa Ông được người dân trong vùng đặc biệt tôn kính, còn Đức Thánh Hiền là danh xưng chung dành cho các bậc thần linh được thờ phụng tại chùa.
Hệ thống tượng Phật tại chùa Mía
Chùa Mía được xem là một kho tàng điêu khắc Phật giáo quý giá với 287 pho tượng nhiều kích thước và chất liệu khác nhau. Trong đó, có 6 pho tượng được đúc bằng đồng, 106 pho tượng chạm khắc từ gỗ và 174 pho tượng bằng đất luyện, được sơn son thếp vàng tinh xảo.
Những pho tượng tiêu biểu:
- Tượng Tuyết Sơn: Được tạc từ gỗ mít, cao khoảng 3 mét, thể hiện hình ảnh Đức Phật Thích Ca trong giai đoạn tu khổ hạnh. Pho tượng có thần thái uy nghiêm, dáng vẻ gầy guộc nhưng toát lên sự kiên định, được đặt tại khu vực Thượng điện.
- Tượng Bá Đại Hòa Thượng: Pho tượng cao khoảng 2 mét, khắc họa hình ảnh vị hòa thượng với dáng vẻ phúc hậu, nụ cười hiền từ. Tượng đặt tại trung tâm tiền đường, là một trong những bức tượng được nhiều người chiêm bái.
- Tượng bà Chúa Mía: Được làm từ gỗ mít, cao khoảng 1,5 mét, thể hiện hình ảnh một người phụ nữ đoan trang, dịu dàng. Tượng được thờ trang trọng trong khám gỗ sát Tam bảo điện, thể hiện lòng tôn kính của người dân với vị nữ nhân đã góp công lớn trong việc trùng tu chùa.
- Tượng Quan Âm Nam Hải: Pho tượng gỗ mít cao khoảng 2 mét, mang thần thái từ bi, hiền hòa của Đức Quán Thế Âm Bồ Tát. Tượng đặt tại hành lang La Hán, là điểm dừng chân của nhiều Phật tử và du khách khi đến chiêm bái.
Lễ hội chùa Mía: Nơi hội tụ văn hóa – tâm linh đất cổ Sơn Tây
Nằm giữa không gian thanh bình của làng cổ Đường Lâm, chùa Mía là điểm đến mà du khách có thể ghé thăm vào bất kỳ thời gian nào trong năm, mỗi mùa lại mang một nét đẹp riêng. Tuy nhiên, thời điểm sôi động và đông vui nhất là vào tháng Giêng đầu năm với hy vọng mang lại một năm mới an lành, thịnh vượng.
Một số lưu ý khi ghé thăm chùa Mía
Khi ghé thăm chùa Mía, bạn nên lưu ý một số điểm sau để có trải nghiệm trọn vẹn và tôn trọng không gian tâm linh:
- Trang phục: Mặc quần áo lịch sự, kín đáo, tránh trang phục hở hang hoặc quá ngắn.
- Giữ gìn vệ sinh và trật tự: Không xả rác bừa bãi, giữ gìn vệ sinh chung. Hạn chế gây ồn ào, nói chuyện lớn tiếng để duy trì không gian thanh tịnh của chùa.
- Tuân thủ quy định của chùa: Không tự ý chạm vào hiện vật, tượng thờ hoặc các công trình kiến trúc trong chùa. Luôn tuân theo hướng dẫn của nhà chùa hoặc biển báo nếu có.
- Giờ mở cửa: Chùa Mía mở cửa từ 07:00 đến 17:00 hàng ngày. Bạn nên sắp xếp thời gian phù hợp để tham quan.
- Phương tiện di chuyển: Nếu sử dụng xe cá nhân, hãy đỗ xe đúng nơi quy định. Nếu đi xe buýt, bạn có thể bắt tuyến số 70 từ bến xe Mỹ Đình đến bến xe Sơn Tây, sau đó đi taxi hoặc xe ôm đến chùa Mía.
- Thái độ và hành vi: Giữ thái độ tôn kính, không có hành vi thiếu tôn trọng như cười đùa, chụp ảnh tại những khu vực cấm hoặc khi chưa được phép.
Các điểm tham quan gần chùa Mía
Sau khi ghé thăm chùa Mía, du khách có thể tiếp tục hành trình khám phá những địa điểm nổi bật xung quanh. Từ những ngôi nhà cổ hàng trăm năm tuổi, đền thờ danh nhân lịch sử đến các công trình mang giá trị tâm linh, mỗi điểm đến đều góp phần tô điểm cho bức tranh Sơn Tây giàu truyền thống.
Làng cổ Đường Lâm
Làng cổ Đường Lâm là ngôi làng đầu tiên ở Việt Nam được Nhà nước trao bằng Di tích lịch sử văn hóa quốc gia. Nơi đây lưu giữ hầu hết các nét đặc trưng của một ngôi làng xưa, với cây đa, giếng nước, sân đình, chùa miếu, đường làng quanh co, ngõ nhỏ, những ngôi nhà gỗ cổ và những bức tường được xây bằng gạch đỏ.
Đến với Đường Lâm, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những ngôi nhà cổ được xây dựng bằng đá ong, một loại vật liệu truyền thống của làng. Cổng làng Mông Phụ, xây dựng vào năm 1833, nằm bên cạnh cây đa hơn 300 năm tuổi, tạo nên một không gian thanh bình và cổ kính.
- Địa chỉ: Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội
- Khoảng cách từ chùa Mía: 1km
Đền thờ Ngô Quyền
Đền thờ Ngô Quyền là công trình tưởng niệm vị anh hùng dân tộc Ngô Quyền, người đã lãnh đạo quân dân Việt Nam đánh bại quân Nam Hán trong trận Bạch Đằng năm 938, mở ra kỷ nguyên độc lập cho đất nước. Đền và lăng Ngô Quyền được xây dựng trên đồi Cấm, một ngọn đồi đất cao, mặt hướng về phía đông.
Đền thờ nằm phía trên, cách lăng khoảng 100 mét, bao gồm các hạng mục như Nghi môn, tả mạc, hữu mạc, đại bái (tiền đường) và hậu cung. Quần thể này còn có 18 cây duối cổ, tương truyền là nơi Ngô Quyền buộc voi, ngựa, đã được công nhận là “Cây di sản” cấp quốc gia.
- Địa chỉ: Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội
- Khoảng cách từ chùa Mía: 2km
Thành cổ Sơn Tây
Thành cổ Sơn Tây là một công trình mang đậm dấu ấn lịch sử, minh chứng cho một giai đoạn hào hùng trong cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước. Điểm nhấn nổi bật của thành chính là tòa tháp trung tâm cao 18 mét, được thiết kế theo hình bát giác với nhiều ô cửa sổ nhỏ, tạo nên vẻ uy nghi và vững chãi.
Khung cảnh thiên nhiên xung quanh thành cổ góp phần làm tăng thêm nét cổ kính và trầm mặc của nơi đây. Dòng kênh hào bao bọc bên ngoài thành giữ vai trò phòng thủ, đồng thời phản chiếu hình bóng thành cổ trên mặt nước tĩnh lặng.
- Địa chỉ: Quang Trung, Sơn Tây, Hà Nội
- Khoảng cách từ chùa Mía: 4,5km
FAQ – Mọi người cũng hỏi về chùa Mía
Chùa Mía không chỉ là một điểm đến tâm linh mà còn là công trình kiến trúc mang giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp giúp bạn hiểu rõ hơn về chùa Mía trước khi lên đường khám phá.
Chùa Mía nằm ở đâu?
Chùa Mía tọa lạc tại xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, Hà Nội, cách trung tâm thành phố khoảng 45km về phía Tây. Ngôi chùa nằm trên một khu đất cao gần sông Tích, giữa khung cảnh làng cổ yên bình.
Vì sao chùa có tên là Chùa Mía?
Chùa được gọi là chùa Mía vì nằm trong khu vực các làng thuộc tổng Mía, cũng là quê hương của Cung phi Ngô Thị Ngọc Diệu. Để ghi nhớ công lao của bà trong việc trùng tu chùa và đóng góp xây dựng quê hương, người dân đã tạc tượng bà đặt trong chùa, đồng thời lập một đền thờ riêng để bày tỏ lòng tôn kính.
Chùa Mía có mất vé vào cửa không?
Chùa Mía mở cửa đón du khách tham quan mà không thu vé vào cổng, tương tự như nhiều địa điểm tâm linh khác. Người dân và du khách khi đến đây chỉ cần thành tâm dâng hương, chiêm bái mà không bắt buộc phải đóng bất kỳ khoản phí nào.
Chùa Mía thờ ai?
Chùa thờ Phật và thờ bà Chúa Mía – người có công xây dựng, trùng tu chùa vào thế kỷ XVII.
Chùa Mía cầu gì?
Chùa Mía nổi tiếng linh thiêng, thường được người dân đến cầu bình an, sức khỏe, tài lộc và may mắn.
Chùa Mía Sơn Tây là một di tích lịch sử mang đậm dấu ấn văn hóa, kiến trúc giữa không gian yên bình của làng cổ Đường Lâm. Để hành trình tham quan thêm thuận tiện khi đến chùa, du khách có thể lựa chọn di chuyển bằng Xanh SM – dịch vụ taxi điện hiện đại và thân thiện với môi trường.
Xem thêm:
