Lễ hội chùa Keo là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời, gắn liền với Thiền sư Không Lộ – vị cao tăng thời Lý. Mỗi năm, du khách tề tựu về đây để chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính, tham gia rước kiệu và tham gia nhiều trò chơi dân gian đặc sắc. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, lễ hội còn là dịp tôn vinh nét đẹp văn hóa Bắc Bộ.
Những thông tin cần biết về lễ hội chùa Keo
Nếu bạn đang muốn tìm hiểu về một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc bậc nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ, lễ hội chùa Keo chắc chắn là điểm đến không thể bỏ qua.
Lễ hội chùa Keo ở đâu? Khi nào tổ chức?
Bạn muốn khám phá lễ hội chùa Keo nhưng chưa biết địa điểm và thời gian tổ chức? Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn không bỏ lỡ cơ hội tham gia, một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc bậc nhất miền Bắc.
- Địa chỉ tổ chức: Làng Keo, xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
- Thời gian diễn ra: Lễ hội chùa Keo diễn ra hai lần trong năm.
- Hội Xuân: Từ ngày 4 đến ngày 8 tháng Giêng âm lịch.
- Hội Thu: Ngày 13, 14, 15 tháng 9 âm lịch.
Lễ hội chùa Keo là một trong những lễ hội truyền thống nổi bật của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Hàng năm, lễ hội thu hút đông đảo du khách và Phật tử về chiêm bái, tham gia các nghi thức rước kiệu, múa rối nước, thi kéo lửa thổi cơm, bơi chải… Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, lễ hội còn là dịp tôn vinh nét đẹp văn hóa dân gian.
Lễ hội chùa Keo được tổ chức hai lần trong năm với quy mô lớn. Hội xuân diễn ra vào ngày 4 tháng Giêng âm lịch, từ năm 2024 mở rộng thành 5 ngày liên tiếp. Hội Thu, diễn ra từ ngày 13 đến 15 tháng 9 âm lịch, là dịp quan trọng nhất để tưởng nhớ Thiền sư Không Lộ, một vị cao tăng thời Lý. Mang đến các hoạt động tín ngưỡng và chương trình đặc sắc.
Cách di chuyển đến lễ hội chùa Keo
Bạn đang lên kế hoạch tham gia lễ hội chùa Keo nhưng chưa biết nên di chuyển bằng cách nào? Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để có hành trình thuận tiện và trải nghiệm trọn vẹn không khí lễ hội đặc sắc này.
Di chuyển tới lễ hội chùa Keo bằng phương tiện cá nhân
Nếu bạn sử dụng xe máy hoặc ô tô cá nhân, việc di chuyển từ trung tâm thành phố Thái Bình đến chùa Keo khá thuận tiện. Quãng đường khoảng 14,3 km, bạn có thể đi theo tuyến TL463/ĐT220B và đường Doãn Khuê, mất khoảng 22 phút. Đường đi bằng phẳng, dễ tìm, phù hợp với cả người chưa quen đường.
Di chuyển tới lễ hội chùa Keo bằng phương tiện công cộng
Nếu không sử dụng phương tiện cá nhân, bạn có thể bắt tuyến xe buýt số 06 (Chùa Keo – Bến phà Tịnh Xuyên), xuất phát từ nhiều điểm trong thành phố, bao gồm cả bến xe khách Thái Bình. Để tránh chờ đợi lâu hoặc gặp khó khăn trong việc bắt xe, bạn nên kiểm tra lịch trình xe buýt trước khi đi.
Di chuyển tới lễ hội chùa Keo bằng xe điện Xanh SM
Xanh SM là lựa chọn lý tưởng để đến chùa Keo nhanh chóng, tiện lợi và thân thiện với môi trường. Dịch vụ này đã có mặt tại Thái Bình, giúp bạn dễ dàng đặt xe qua ứng dụng mà không cần lo lắng về bãi đỗ hay giá cước. Đây là phương án phù hợp nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian và tận hưởng hành trình thoải mái.
Để đặt xe, bạn có thể gọi tổng đài 1900 2088 hoặc làm theo các bước sau:
- Bước 1: Tải ứng dụng Xanh SM trên điện thoại.
- Bước 2: Nhập điểm đón tại Thái Bình, chọn chùa Keo làm điểm đến và chọn loại dịch vụ phù hợp như Xanh SM Bike hoặc Xanh SM Taxi.
- Bước 3: Kiểm tra mục “Mã giảm giá” để nhận ưu đãi cho chuyến đi.
Nguồn gốc, lịch sử của lễ hội chùa Keo
Lễ hội chùa Keo bắt nguồn từ tục thờ Thiền sư Không Lộ – một vị cao tăng thời Lý, nổi tiếng với pháp thuật cao siêu và công lao chữa bệnh cho vua Lý Nhân Tông. Sau khi ông viên tịch, người dân đã lập đền thờ để tôn vinh, đồng thời tổ chức lễ hội hằng năm nhằm tri ân công đức của ngài.
Trải qua nhiều thế kỷ, lễ hội không chỉ mang ý nghĩa tôn giáo mà còn trở thành nét văn hóa đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Ban đầu, chùa Keo được xây dựng vào năm 1061 tại hương Giao Thủy, phủ Hà Thanh (nay thuộc tỉnh Nam Định). Tuy nhiên, do ảnh hưởng của thiên tai, ngôi chùa đã trải qua quá trình di dời và tái thiết như sau:
- Năm 1611: Một trận lũ lớn từ sông Hồng khiến chùa Keo bị hư hại nghiêm trọng, buộc người dân phải tìm vị trí mới để xây dựng lại.
- Sau năm 1611: Dân làng chia thành hai nhóm, một nhóm lập chùa Keo Hành Thiện tại Nam Định, nhóm còn lại dựng chùa Keo mới tại Duy Nhất, Vũ Thư, Thái Bình.
- Năm 1630: Chùa Keo Thái Bình được xây dựng lại dưới sự chỉ đạo của Quận công Hoàng Nhân Dũng.
- Năm 1632: Công trình hoàn thành với kiến trúc gỗ đặc sắc, giữ được nét cổ kính và trở thành trung tâm tín ngưỡng quan trọng của vùng.
Từ đó, lễ hội chùa Keo được duy trì tại Thái Bình với quy mô ngày càng lớn, trở thành một trong những lễ hội tiêu biểu của miền Bắc. Đồng thời, lễ hội cũng trở thành nét đẹp tín ngưỡng, làm chỗ dựa tâm linh cho người dân cầu mong sức khỏe, may mắn và mùa màng bội thu, góp phần bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam.
Ý nghĩa của lễ hội chùa Keo Thái Bình
Lễ hội chùa Keo không chỉ mang giá trị tâm linh mà còn thể hiện bản sắc văn hóa lâu đời của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Những giá trị lễ hội mang lại trở thành một phần quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân, được gìn giữ và phát huy qua nhiều thế hệ.
Những giá trị nổi bật của lễ hội chùa Keo bao gồm:
- Tưởng nhớ công đức Thiền sư Không Lộ, người có ảnh hưởng lớn trong lịch sử Phật giáo Việt Nam.
- Bảo tồn văn hóa dân gian, thông qua các nghi lễ rước kiệu, hát chèo, thi đấu vật và trò chơi dân gian.
- Gắn kết cộng đồng, khi người dân và du khách cùng tham gia, tạo nên không khí lễ hội sôi động.
- Thúc đẩy du lịch địa phương, góp phần quảng bá hình ảnh Thái Bình và phát triển kinh tế vùng.
Các điểm đặc sắc trong lễ hội chùa Keo Thái Bình
Lễ hội chùa Keo Thái Bình không chỉ thu hút du khách bởi văn hóa tâm linh truyền thống mà còn nổi bật với những nghi lễ và hoạt động văn hóa đặc sắc. Hãy cùng khám phá những điểm độc đáo làm nên sức hấp dẫn của lễ hội này.
Phần lễ: Các nghi lễ đặc biệt trong lễ hội chùa Keo
Phần lễ của lễ hội chùa Keo mang đậm ý nghĩa tâm linh, nhằm tôn vinh Thiền sư Không Lộ và duy trì truyền thống tín ngưỡng Phật giáo. Các nghi thức quan trọng bao gồm:
- Lễ khai chỉ (ngày 10/9 âm lịch): Nghi thức mở cửa đền Thánh, thể hiện lòng thành kính của nhân dân. Đánh dấu sự khởi đầu của mùa lễ hội, cầu mong sự bình an và may mắn.
- Lễ rước kiệu Thánh (ngày 12 và 15/9 âm lịch): Đoàn rước gồm hơn 300 người, kiệu chính đi đầu cùng kiệu sắc, long đình, cờ thần.Kiệu được rước ba vòng quanh chùa trong không khí trang nghiêm với nhạc lễ truyền thống. Nghi thức tái hiện hành trình của Thiền sư Không Lộ, thu hút đông đảo du khách.
- Lễ chầu Thánh (đêm 14/9 âm lịch): Diễn ra tại cung thờ Thánh Tổ, tái hiện ngày sinh của Đức Thánh. Các khoa cúng gồm thỉnh Phật, tiếp linh, triệu linh và hiến Thánh. Mang ý nghĩa tri ân và cầu mong sự phù hộ từ Đức Thánh.
Phần hội: Các hoạt động thú vị trong lễ hội chùa Keo
Phần hội mang đến không khí vui tươi, náo nhiệt với nhiều hoạt động văn hóa dân gian hấp dẫn. Với sự kết hợp giữa phần lễ trang nghiêm và phần hội sôi động, lễ hội vừa là một sự kiện tín ngưỡng, vừa là di sản văn hóa dân gian, góp phần bảo tồn nét đẹp truyền thống của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Những trò chơi và cuộc thi truyền thống gồm:
- Thi bơi chải: Các đội thi chèo thuyền tranh tài trên mặt nước, thể hiện tinh thần đoàn kết. Tiếng trống hội và sự cổ vũ sôi động tạo nên không khí náo nhiệt.
- Thi bắt vịt và thi nấu cơm: Người chơi phải nhanh nhẹn, khéo léo để bắt vịt dưới ao, tạo tiếng cười sảng khoái. Cuộc thi nấu cơm bằng rơm rạ theo cách truyền thống, thể hiện sự đảm đang của người dân vùng quê.
- Kéo co, đấu vật, hát giao duyên: Kéo co và đấu vật thể hiện tinh thần thượng võ và sức mạnh tập thể. Hát giao duyên mang đến không gian văn hóa nghệ thuật đặc sắc, giúp người dân và du khách kết nối với nhau.
Những điều cần lưu ý để tham gia lễ hội chùa Keo trọn vẹn, an toàn
Để có một trải nghiệm trọn vẹn và an toàn khi tham gia lễ hội chùa Keo, bạn cần lưu ý một số điều quan trọng. Dưới đây là những gợi ý giúp bạn tận hưởng lễ hội một cách thuận lợi và ý nghĩa nhất:
- Thời gian và lịch trình: Xác định trước ngày diễn ra lễ hội, đặc biệt là các nghi lễ quan trọng như rước kiệu và khai chỉ để không bỏ lỡ. Đi sớm để tránh ùn tắc, nhất là trong các ngày cao điểm như 12 và 15/9 âm lịch.
- Trang phục và hành vi ứng xử: Mặc trang phục lịch sự, phù hợp với không gian chùa, tránh quần áo quá ngắn hoặc phản cảm.Giữ trật tự, không chen lấn xô đẩy, đặc biệt trong các nghi lễ quan trọng.
- Sức khỏe và an toàn cá nhân: Mang theo nước uống và đồ ăn nhẹ để tránh mệt mỏi khi đi lại nhiều. Giữ gìn tư trang cẩn thận, tránh bị móc túi hoặc làm rơi đồ trong đám đông.
- Mua sắm và công đức: Cẩn thận khi mua hàng lưu niệm hoặc đồ cúng, nên hỏi giá trước để tránh bị hét giá. Công đức đúng nơi quy định, không tiếp xúc với các hình thức quyên góp không rõ nguồn gốc.
FAQ – Mọi người cũng hỏi về lễ hội chùa Keo
Dưới đây là những câu hỏi thường được mọi người quan tâm trước khi quyết định có tham gia lễ hội chùa Keo.
Lịch trình cụ thể của Lễ hội Chùa Keo diễn ra như thế nào?
Lễ hội chùa Keo diễn ra hai lần trong năm. Hội Xuân tổ chức vào ngày 4 tháng Giêng âm lịch. Hội Thu, diễn ra từ ngày 13 đến 15 tháng 9 âm lịch.
Ai là nhân vật được thờ cúng tại Chùa Keo?
Chùa Keo thờ Thiền sư Không Lộ, một cao tăng thời Lý, nổi tiếng với pháp thuật cao siêu và có công chữa bệnh cho vua Lý Nhân Tông. Bên cạnh đó, chùa còn thờ các vị sư tổ và những người có công với chùa qua các thời kỳ lịch sử.
Lễ hội Chùa Keo kéo dài bao lâu?
Hội xuân chùa Keo trước đây diễn ra trong một ngày duy nhất (mùng 4 tháng Giêng âm lịch), nhưng từ năm 2024, thời gian tổ chức được mở rộng lên 5 ngày (từ mùng 4 đến mùng 8 Tết). Hội thu kéo dài 3 ngày (từ ngày 13 đến 15 tháng 9 âm lịch), với nhiều hoạt động tín ngưỡng và lễ nghi quan trọng, thu hút đông đảo người dân và du khách.
Lễ hội Chùa Keo có các trò chơi dân gian nào?
Lễ hội chùa Keo có nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn, phản ánh nét văn hóa đặc trưng của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Nổi bật nhất là thi bơi chải, thi kéo co, bắt vịt và hát giao duyên, mang đến không khí sôi động và gắn kết cộng đồng.
Lễ hội Chùa Keo có phải là Di sản Văn hóa Phi vật thể không?
Lễ hội chùa Keo đã được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia, nhờ giá trị lịch sử, văn hóa và tâm linh sâu sắc. Đây không chỉ là một sự kiện tín ngưỡng quan trọng mà còn góp phần bảo tồn các nghi lễ cổ truyền, trò chơi dân gian v duy trì bản sắc văn hóa lâu đời của vùng Bắc Bộ.
Lễ hội chùa Keo không chỉ là một sự kiện tín ngưỡng quan trọng mà còn là biểu tượng văn hóa đặc sắc của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Đây là dịp để tôn vinh truyền thống, kết nối cộng đồng, gìn giữ di sản quý báu của dân tộc và mang đến những trải nghiệm ý nghĩa cho du khách.
Xem thêm:
